VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 9476

w sprawie zakupu masztów z obudowami urządzeń rejestrujących, tzw. fotoradarów

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo nr SPS-024-9476/11 z dnia 14 kwietnia 2011 r. przekazujące zapytanie posła Krzysztofa Tchórzewskiego w sprawie zakupu masztów z obudowami urządzeń rejestrujących (tzw. fotoradarów), przedstawiam następującą informację.

   W dniu 3 października 2006 r. Komenda Główna Policji, działając w ramach porozumienia komendanta głównego Policji i generalnego dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 21 listopada 2003 r. w sprawie współdziałania jednostek organizacyjnych Policji i Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w zakresie poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, zwróciła się do generalnego dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z prośbą o pomoc w zainstalowaniu na drogach krajowych masztów do fotoradarów, do której załączyła listę 445 proponowanych lokalizacji urządzeń. Wniosek Komendy Głównej Policji został poddany szczegółowej analizie przez GDDKiA w kontekście zgodności tego działania z celami określonymi w ˝Krajowym Programie Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Gambit 2005˝.

   Stwierdzono, że wyżej wymienione działania są zgodne z podstawowymi celami programu, jakim są zmniejszenie prędkości rzeczywistych na drogach krajowych jako podstawowej przyczyny wypadków drogowych oraz zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych na drogach krajowych. Niezależnie od tego Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad postanowiła poddać wniosek Komendy Głównej Policji niezależnej naukowej ocenie. W tym celu w lutym 2007 r. zleciła Politechnice Krakowskiej wykonanie pracy badawczo-rozwojowej pt. ˝System lokalizacji fotoradarów na sieci dróg krajowych w celu uzyskania maksymalnej redukcji liczby ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych˝. Praca ta w sposób jednoznaczny potwierdziła potrzebę lokalizowania fotoradarów na drogach krajowych oraz wskazała miejsca, gdzie z powodu nadmiernych prędkości dochodzi do wypadków ze skutkiem śmiertelnym.

   W związku z powyższym w maju 2007 r. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad podjęła decyzję o pozytywnym ustosunkowaniu się do wniosku Komendy Głównej Policji i udzieleniu jej pomocy poprzez zakup na jej rzecz i zainstalowanie w ramach programu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego kilkudziesięciu masztów do fotoradarów, najpierw na całej długości drogi krajowej nr 8, która została uznana za priorytetową z uwagi na liczbę ofiar śmiertelnych. Przedmiotowe maszty do fotoradarów miały umożliwiać Policji instalowanie w nich wcześniej zakupionych przez Policję urządzeń rejestrujących zwanych potocznie fotoradarami, musiały być więc kompatybilne z tymi urządzeniami. W 2007 r. zostało zakupionych - przez oddziały GDDKiA - i zainstalowanych 55 masztów do fotoradarów. Po zainstalowaniu maszty te w ramach użyczeń zawieranych między oddziałami GDDKiA oraz komendami wojewódzkim Policji były sukcesywnie przekazywane Policji.

   Zakupy masztów do fotoradarów były dokonywane zawsze w uzgodnieniu typu masztu z komendami wojewódzkimi Policji.

   Zgodnie z ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 225, poz. 1466) Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad przekazał głównemu inspektorowi transportu drogowego 445 sztuk masztów do fotoradarów oraz 4 sztuki urządzeń rejestrujących.

   Odpowiadając na szczegółowe pytania postawione w zapytaniu pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego, uprzejmie informuję:

   1. Czy rzeczywiście takie zakupy w większości u jednego dostawcy i z przyjęciem w stosunku do tego dostawcy takiego zobowiązania miały miejsce?

   W latach 2007-2010, realizując wniosek Policji o pomoc w sprawie fotoradarów, dokonano zakupu oraz instalacji 492 sztuk masztów do fotoradarów, w tym 49 sztuk masztów firmy Ramet, 26 sztuk masztów firmy Multanova, 2 sztuki masztów firmy Ramer CHM oraz 415 sztuk masztów firmy Zurad. W każdym przypadku maszty do fotoradarów, których zakupu dokonywał oddział GDDKiA w danym województwie, spełniać musiały warunek kompatybilności z rejestratorami będącymi w posiadaniu Komendy Wojewódzkiej Policji.

   2. Jeżeli tak, to dlaczego zgodzono się na takie warunki? Przecież było więcej niż pewne, że ilość urządzeń rejestrujących należy co najmniej systematycznie zwiększać.

   Zakup takich a nie innych typów masztów do fotoradarów był wynikiem dostosowania ich do potrzeb Policji w poszczególnych województwach. Lokalizacja, a tym samym liczba sukcesywnie kupowanych i montowanych na drogach krajowych masztów do fotoradarów, wynikała jedynie z opracowania naukowego pt. ˝System lokalizacji fotoradarów na sieci dróg krajowych w celu uzyskania maksymalnej redukcji liczby ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych˝, sporządzonego przez Politechnikę Krakowską dla Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Za zakup urządzeń rejestrujących, a także za ich instalowanie na masztach do fotoradarów, prawidłowe funkcjonowanie i efektywność, odpowiedzialna była Policja, zgodnie z porozumieniem przywołanym na wstępie niniejszego pisma. Zadaniem GDDKiA był natomiast zakup oraz umieszczenie masztów służących do zamontowania na nich urządzeń rejestrujących będących w posiadaniu Policji.

   3. Dlaczego dokonywano zakupów w tak niekorzystnej proporcji, na dziesięć obudów jedno urządzenie rejestrujące? Przewidzenie sytuacji, że kierowcy szybko się w tym zorientują i podejmą przeciwdziałania, winno mieć miejsce.

   Należy wskazać, iż zakup masztów do fotoradarów dokonany przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad zależał wyłącznie od ustaleń z Policją oraz liczby i rodzaju posiadanych przez nią urządzeń rejestrujących. Ustalenie właściwej proporcji liczby masztów do liczby urządzeń rejestrujących w celu zapewnienia efektywności funkcjonowania systemu nadzoru nad prędkością znajduje się poza kompetencjami generalnego dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. Takie rozwiązanie wynika z faktu, iż Policja planowała przenoszenie urządzeń rejestrujących do różnych masztów.

   4. W przygotowaniu omawianej ustawy przez Inspekcję Transportu Drogowego uczestniczyli także przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Dlaczego nie uprzedzili oni ITD, a potem sejmowej Komisji Infrastruktury o tak poważnym zagrożeniu?

   Ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw została uchwalona w oparciu o projekt komisyjny, nad którym prace prowadzone były w Sejmie RP. W pracach nad tym projektem uczestniczyli przedstawiciele Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad brała natomiast udział w opiniowaniu zagadnień dotyczących kwestii własności, utrzymania i ujednolicania zawartych w proponowanej ustawie definicji. Przedstawiciele GITD uczestniczący w przedmiotowych pracach posiadali pełną wiedzę na temat typów i rodzajów masztów do fotoradarów będących w posiadaniu GDDKiA.

   5. Czy była to nieudolność, czy świadome działanie i kto za to odpowiada?

   Zarówno z uwag pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego, jak i z prowadzonych obserwacji wynika, iż dotychczasowy system kontroli ruchu drogowego za pomocą urządzeń rejestrujących (tzw. fotoradarów) nie był wystarczająco efektywny (biorąc pod uwagę m.in. ilość urządzeń rejestrujących, ich rozmieszczenie w obudowach itp.). Z tego względu należy, w mojej opinii, pozytywnie ocenić kierunek zmian legislacyjnych w przedmiotowym zakresie oraz wejście w życie przepisów ustawy z dnia 29 października 2010 r., tworzącej nowy system automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym.

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Tadeusz Jarmuziewicz

   Warszawa, dnia 10 maja 2011 r.