VI kadencja

Odpowiedź na zapytanie w sprawie programu współpracy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z organizacjami pozarządowymi

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 9806

w sprawie programu współpracy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z organizacjami pozarządowymi

   Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 30 maja 2011 r. (znak: SPS-024-9806/11) przekazującego zapytanie posła na Sejm RP pana Tadeusza Tomaszewskiego w sprawie programu współpracy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z organizacjami pozarządowymi uprzejmie przedstawiam następujące informacje.

   Na wstępie należy wskazać, iż Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie prowadzi prac nad opracowaniem i przyjęciem programu współpracy z organizacjami pozarządowymi. Należy przy tym zauważyć, iż ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z późn. zm.) nie nakłada obowiązku, lecz jedynie upoważnia organy administracji rządowej do przyjęcia programu współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 tej ustawy.

   Niezależnie jednak od powyższego uprzejmie informuję, iż Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przykłada szczególną wagę do idei budowania społeczeństwa obywatelskiego, stąd jest otwarte na różnorodne formy współpracy z organizacjami pozarządowymi. Ze względu na szeroki zakres działań resortu spraw wewnętrznych i administracji wiele komórek organizacyjnych MSWiA podejmuje współpracę z organizacjami pozarządowymi. W ramach tej współpracy komórki organizacyjne MSWiA:

   - opiniują wnioski organizacji pozarządowych o patronat honorowy kierownictwa resortu spraw wewnętrznych i administracji,

   - udzielają pomocy merytorycznej organizacjom pozarządowym,

   - organizują ogólnopolskie konferencje i seminaria tematyczne mające na celu zacieśnianie współpracy m.in. z III sektorem w zakresie realizowanych zadań,

   - zlecają zadania publiczne do realizacji organizacjom pozarządowym,

   - wspólnie z III sektorem realizują programy rządowe koordynowane przez MSWiA.

   Współpraca ministra spraw wewnętrznych i administracji z organizacjami pozarządowymi odbywa się m.in. w formach określonych w ww. ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zgodnie z art. 5 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy współpraca MSWiA z organizacjami pozarządowymi odbywa się przede wszystkim poprzez zlecanie (dofinansowanie ze środków pozostających w dyspozycji budżetu ministra SWiA) w imieniu ministra spraw wewnętrznych i administracji realizacji zadań publicznych społecznym organizacjom ratowniczym w dziedzinie ratownictwa wodnego i górskiego oraz organizacjom pozarządowym w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego i przeciwdziałania patologiom społecznym.

   Innymi formami współpracy z organizacjami pozarządowymi są m.in.:

   - współpraca w sferze programowej, planowanie oraz realizacja wspólnych przedsięwzięć (np. konferencje, szkolenia, warsztaty),

   - informowanie organizacji pozarządowych o źródłach pozyskiwania pozabudżetowych środków finansowych (np. z funduszy UE),

   - opiniowanie projektów aktów prawnych,

   - współpraca w zakresie rozpatrywania ofert przedstawianych w ramach otwartych konkursów,

   - współpraca w zakresie oceny realizacji programów,

   - pomoc w nawiązywaniu kontaktów krajowych i międzynarodowych.

   Dostrzegając rolę organizacji pozarządowych w procesie przeciwdziałania korupcji w kraju, MSWiA prowadziło konsultacje z Fundacją im. Stefana Batorego w zakresie kształtu projektu ˝Rządowego programu przeciwdziałania korupcji na lata 2011-2016˝. Antykorupcyjna Koalicja Organizacji Pozarządowych, reprezentowana m.in. przez Fundację im. Stefana Batorego, Stowarzyszenie Szkoła Liderów, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Fundację Komunikacji Społecznej, Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich, a także Helsińską Fundację Praw Człowieka, ustanowiona została jednym z ewaluatorów realizacji ww. programu. Ponadto z koordynowanego przez MSWiA rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań ˝Razem bezpieczniej˝ corocznie przekazywane są do wojewodów środki pochodzące z rezerwy celowej w wysokości 3 mln zł na dofinansowanie zadań w ramach ww. programu dla jednostek samorządu terytorialnego oraz organizacji pożytku publicznego.

   Jednocześnie pragnę nadmienić, iż przy ministrze spraw wewnętrznych i administracji funkcjonują zespoły pomocnicze o charakterze opiniodawczo-doradczym, m.in.:

   1. Rada ds. Ratownictwa Ochotniczego, składająca się z przedstawicieli największych organizacji wykonujących zadania w zakresie ratownictwa górskiego i wodnego (GOPR, TOPR, WOPR, MSR, MWOPR). Zadaniem rady jest omawianie problemów występujących w czasie bieżącej działalności organizacji, opiniowanie rozwiązań ułatwiających prowadzenie ratownictwa wodnego i górskiego na terenie kraju, zajmowanie stanowisk wobec projektów aktów prawnych mających związek z szeroko pojętym ratownictwem ochotniczym. Ostatnie spotkanie rady odbyło się w dniu 30 listopada 2010 r., a jej tematem były przede wszystkim:

   - podsumowanie działalności organizacji ratowniczych w 2010 r. (opinie, wnioski, sugestie),

   - zasady zlecania zadań publicznych w dziedzinie ratownictwa górskiego i wodnego w 2011 r., zaakceptowane przez ministra spraw wewnętrznych i administracji,

   - informacja dotycząca stanu zaawansowania prac nad rządowymi projektami ustaw: o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich, o ratownictwie i bezpieczeństwie na obszarach wodnych,

   - omówienie stanowiska rządu wobec projektów poselskich ustaw: o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich oraz zmianie niektórych ustaw, bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych.

   Kolejne posiedzenie planowane jest w II półroczu 2011 r.

   2. Rada Bezpieczeństwa Imprez Sportowych, powołana zarządzeniem nr 104 prezesa Rady Ministrów z dnia 23 września 2008 r. W skład rady wchodzą wiceministrowie resortów: spraw wewnętrznych i administracji (przewodniczący rady), sportu i turystyki, edukacji narodowej, sprawiedliwości, infrastruktury, pełnomocnik rządu do spraw równego traktowania, przedstawiciele wymienionych resortów oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, komendant główny Policji, komendant główny Państwowej Straży Pożarnej. W skład rady wchodzą ponadto prezesi: Polskiego Komitetu Olimpijskiego, Polskiego Związku Piłki Nożnej oraz Ekstraklasy SA (członkowie rady). Na posiedzenia rady zapraszany jest również przedstawiciel Konferencji Episkopatu Polski ds. duszpasterstwa sportowców. Rada współpracuje również, m.in. poprzez swój organ opiniotwórczy i doradczy, Stałą Grupę Ekspercką, z innymi organizacjami pozarządowymi, tj. Ogólnopolskim Zrzeszeniem Stowarzyszeń Kibiców i Stowarzyszeniem Nigdy Więcej.

   Do zadań rady należą:

   - opracowywanie programów profilaktycznych mających na celu poprawę bezpieczeństwa imprez sportowych oraz ocena ich realizacji,

   - inicjowanie i opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących bezpieczeństwa imprez sportowych,

   - analizowanie i ocena działań podejmowanych przez służby i instytucje w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa imprez sportowych,

   - inicjowanie i zlecanie badań naukowych i prac analitycznych,

   - koordynowanie przedsięwzięć mających na celu zapobieganie aktom przemocy w związku z imprezami sportowymi,

   - analiza naruszeń bezpieczeństwa w związku z masowymi imprezami sportowymi,

   - współpraca ze stałym komitetem Rady Europy ds. bezpieczeństwa imprez sportowych,

   - koordynowanie i monitorowanie przedsięwzięć mających na celu zapobieganie zjawiskom dyskryminacji, ze szczególnym uwzględnieniem dyskryminacji rasowej w związku z imprezami sportowymi.

   Rada współpracuje także z instytucjami międzynarodowymi: stałym komitetem Rady Europy ds. ekscesów kibiców oraz grupą roboczą Police Cooperation Working Party Rady Unii Europejskiej - Think Tank.

   3. Zespół Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii, który współpracuje z organizacjami pozarządowymi w zakresie podejmowania działań służących przeciwdziałaniu naruszeniom praw mniejszości narodowych i etnicznych oraz w obszarze spraw dotyczących tematyki nietolerancji, ksenofobii lub zdarzeń o podłożu rasistowskim, a także przestępstw motywowanych uprzedzeniami, czyli tzw. przestępstw z nienawiści. Zespół monitoruje sprawy zdarzeń o podłożu rasistowskim zgłoszone na Policję przez organizacje pozarządowe do czasu ich ostatecznego rozstrzygnięcia przez prokuraturę lub sąd.

   W ramach współpracy zespół m.in. konsultuje i koordynuje realizację programów i strategii na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, poddaje pod ocenę raporty lub sprawozdania z realizacji międzynarodowych konwencji (np. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej), organizuje konferencje i seminaria dotyczące naruszania praw człowieka albo przestępstw o podłożu rasistowskim lub ksenofobicznym lub bierze w nich udział.

   4. Międzyresortowy Zespół do spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi, utworzony zarządzeniem nr 23 prezesa Rady Ministrów z dnia 5 marca 2004 r., stanowiący organ opiniodawczo-doradczy prezesa Rady Ministrów. Zespołowi przewodniczy przedstawiciel ministra SWiA w randze podsekretarza stanu, który zaprasza do udziału w pracach zespołu przedstawicieli organizacji pozarządowych. W 2011 r. do udziału w pracach zespołu i jego grup roboczych zaproszeni byli przedstawiciele Caritas Polska, Stowarzyszenia Po-Moc dla Kobiet i Dzieci im. Marii Niepokalanej, Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć, Fundacji Itaka Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych, Fundacji Dzieci Niczyje, Fundacji Przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu La Strada. W styczniu 2011 r. odbyło się posiedzenie zespołu poświęcone przyjęciu sprawozdania z wykonania ˝Krajowego planu działań przeciwko handlowi ludźmi na lata 2009-2010˝, przyjęciu sprawozdania z prac Zespołu do Spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi w 2010 r., przyjęciu projektu ˝Krajowego planu działań przeciwko handlowi ludźmi na lata 2011-2012˝. W lutym 2011 r. odbyło się spotkanie grupy roboczej Zespołu do spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi poświęcone seminarium eksperckiemu nt. handlu ludźmi, które zorganizowane zostanie w ramach prezydencji RP, prezentacji założeń publikacji MSWiA nt. handlu ludźmi, przedstawieniu i omówieniu propozycji harmonogramu prac grupy roboczej w związku z realizacją ˝Krajowego planu działań przeciwko handlowi ludźmi na lata 2011-2012˝. W kwietniu 2011 roku odbyły się posiedzenia grup eksperckich do spraw działań prewencyjnych i grupy eksperckiej do spraw opracowania modelu wsparcia małoletnich ofiar handlu ludźmi.

   We wszystkich powyższych posiedzeniach aktywnie uczestniczyli przedstawiciele zaproszonych organizacji pozarządowych.

   Ponadto, podejmowana jest okresowo współpraca z organizacjami zajmującymi się samorządem terytorialnym, np. z Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej. Współpraca ta nie ma charakteru sformalizowanego, częstokroć wynika z zadań, jakie realizuje MSWiA, pełniąc funkcję instytucji pośredniczącej II stopnia dla działania 5.2 Programu Operacyjnego ˝Kapitał ludzki˝ (priorytet V). Celem takiej współpracy są ekspertyzy problemowe dotyczące samorządu terytorialnego, udział ekspertów w konferencjach, panelach dyskusyjnych etc. MSWiA dofinansowuje projekty organizacji pozarządowych, wybrane w trybie konkursowym, mające na celu wzmacnianie potencjału administracji samorządowej w ramach działania 5.2 PO KL.

   Jednocześnie informuję, iż minister spraw wewnętrznych i administracji współpracuje z organizacjami pozarządowymi w zakresie rejestracji stanu cywilnego (Stowarzyszeniem Urzędników Stanu Cywilnego oraz Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej), w formie konsultacji społecznych w trakcie prac legislacyjnych. Do kwietnia 2011 r. nie funkcjonowały w zakresie ww. problematyki zespoły o charakterze doradczym i inicjatywnym, złożone z przedstawicieli organizacji pozarządowych.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Adam Rapacki

   Warszawa, dnia 10 sierpnia 2011 r.