VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -

na zapytanie nr 7922

w sprawie umiejscowienia radaru meteorologicznego mającego służyć wczesnemu ostrzeganiu przed zagrożeniami meteorologicznymi w woj. podlaskim

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na zapytanie posła Jarosława Matwiejuka, przesłane przez szefa KPRM pismem z dnia 14 października 2010 r., znak: DSPA-4811-2412-(1)/10, w sprawie umiejscowienia radaru meteorologicznego mającego służyć wczesnemu ostrzeganiu przed zagrożeniami meteorologicznymi w województwie podlaskim, poniżej przedstawiam stosowne informacje.

   1. Gdzie obecnie w województwie podlaskim jest umiejscowiony radar meteorologiczny?

   W chwili obecnej na terenie województwa podlaskiego nie ma stacji radaru meteorologicznego. Najbliższym polskim obiektem tego typu jest radar zlokalizowany w Legionowie, 20 km na północ od Warszawy.

   2. Czy w związku z potrzebą rozbudowy systemu radarów meteorologicznych służących wczesnemu ostrzeganiu przed zagrożeniami meteorologicznymi planowane jest umieszczenie takiego urządzenia w województwie podlaskim?

   W związku z potrzebą rozbudowy systemu radarów meteorologicznych IMGW prowadzi studium lokalizacyjne nowych stacji na terenie Polski. Obszar obejmujący północno-wschodni rejon Polski jest na czele listy miejsc o najwyższym priorytecie. Jednakże stacja radaru meteorologicznego jest urządzeniem na tyle kosztownym (ok. 12 mln zł), że bez niezbędnego wsparcia Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej nie jest w stanie własnymi siłami sfinansować takiej inwestycji. Obecnie trwają prace nad znalezieniem środków, które umożliwią budowę meteorologicznych stacji radarowych na północnym wschodzie Polski oraz w województwie opolskim. Ostateczna lokalizacja radaru uzależniona jest od wielu czynników, z których poza aspektami związanymi ze specyfiką pracy radaru (zdolność do niezakłóconych pomiarów), najważniejsze są możliwości pozyskania gruntów oraz wszystkich wymaganych prawem zezwoleń legalizujących umiejscowienie stacji radaru meteorologicznego. Z trzech lokalizacji rozpatrywanych w Polsce północno-wschodniej jedna znajduje się na terenie województwa podlaskiego, pozostałe dwie w województwie warmińsko-mazurskim. Radary sieci POLRAD pracują w dwóch trybach obserwacji: przeglądowym ogólnej sytuacji opadowej (przy zasięgu pomiarów do 200 km) oraz precyzyjnych pomiarów hydrologiczno-wiatrowych (do 120 km). Dla całkowitego zapełnienia luki w Polsce północno-wschodniej przy pierwszym trybie pomiarowym wystarczy jedna stacja, a przy trybie drugim konieczne są dwie. Ostateczna decyzja o wyborze lokalizacji zostanie podjęta po pozyskaniu środków oraz przeprowadzeniu szeroko pojętych negocjacji z lokalnymi władzami.

   3. Dlaczego do tej pory urządzenia tego typu nie były instalowane na wschodzie Polski?

   Sieć radarów meteorologicznych POLRAD powstała dzięki pożyczce Banku Światowego zaciągniętej przez rząd RP na usunięcie skutków powodzi z 1997 r. Ograniczenia w funduszach przyznanych na rozbudowę sieci radarów pozwoliły na: lokalizację 5 nowych, wymianę 1 starego oraz na unowocześnienie 2 już istniejących radarów meteorologicznych. Tereny górskie i podgórskie, ze względu na występujące tam niebezpieczeństwo tzw. powodzi błyskawicznych, zostały uznane za priorytetowe, gdyż w takich właśnie warunkach dane radarowe są najbardziej niezastąpione. I właśnie tam sieć radarów została najbardziej zagęszczona. Specyfika klimatu Polski polegająca na fakcie, że przeważająca część opadów przemieszcza się nad terytorium naszego kraju z zachodu, wymusiła budowę kolejnych stacji radarowych na terenach zachodnich. Brak dalszych funduszy nie pozwolił na stworzenie osłony meteorologicznej w postaci pomiarów radarowych na terenie Polski północno-wschodniej. Dodatkowym powodem były nadzieje związane z zapowiadaną budową stacji radaru meteorologicznego w obwodzie kaliningradzkim oraz wynikającą z tego możliwością zapewnienia pokrycia tych terenów poprzez wymianę danych radarowych z Rosją. Niestety wbrew wcześniejszym zapowiedziom inwestycja ta nigdy nie została zrealizowana.

   4. Jeśli tak, to kiedy to nastąpi?

   Życzeniem wszystkich zainteresowanych jest możliwie szybka lokalizacja radaru meteorologicznego w Polsce północno-wschodniej. Niestety przeszkodą jest brak przyznanych odpowiednich środków finansowych. Po spełnieniu tego warunku minimalny, ale realny termin zakończenia całości inwestycji to ok. 74 tygodnie, zwłaszcza przy dobrej współpracy z władzami lokalnymi. Bardziej typowy jest okres 2 lat potrzebny na budowę radaru meteorologicznego wraz z całą infrastrukturą pomocniczą.

   5. Jeśli tak, to gdzie radar meteorologiczny zostanie umiejscowiony?

   W chwili obecnej najbardziej prawdopodobną wydaje się lokalizacja radaru meteorologicznego w województwie podlaskim w okolicach miejscowości Romejki (53° 26˝ 58˝ N; 22° 57˝ 47˝ E).

   Bardzo mnie cieszy zainteresowanie pana posła sprawą radarowej osłony meteorologicznej Polski północno-wschodniej. Mam nadzieję, że projekt budowy stacji radaru meteorologicznego na tych terenach uzyska poparcie umożliwiające jego jak najszybszą realizację.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Janusz Zaleski

   Warszawa, dnia 27 października 2010 r.