VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 17781

w sprawie przepisów dotyczących składowania odpadów komunalnych

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo o znaku: SPS-023-17781/10, dotyczące interpelacji pani poseł Magdaleny Gąsior-Marek w sprawie dostosowania polskiego prawa do prawa unijnego w zakresie odpadów komunalnych, uprzejmie przedstawiam poniższe wyjaśnienia.

   Należy przede wszystkim zaznaczyć, że przepisy UE wskazują, że odpady powinny być selektywnie zebrane i zagospodarowane zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami. Mając na względzie powyższe, w resorcie środowiska prowadzone są prace nad projektem założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w którym zakłada się wprowadzenie rozwiązań systemowych umożliwiających Polsce wywiązanie się z unijnych zobowiązań.

   Przedmiotowy projekt założeń umożliwi gminom przejęcie gospodarowania odpadami komunalnymi wytworzonymi na ich terenie, a także odpowiednie kierowanie strumieniem odpadów, tak aby ograniczyć ilość odpadów komunalnych deponowanych na składowiskach odpadów m.in. poprzez wprowadzenie systemu selektywnego zbierania odpadów komunalnych.

   Zgodnie z proponowanymi w przedmiotowym projekcie założeń rozwiązaniami gmina w przypadku przejęcia obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi będzie określała wysokość stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, z której będą pokrywane koszty funkcjonowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi, w tym koszty odbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych przy zachowaniu zasad hierarchii postępowania z odpadami.

   Proponuje się również wzmocnienie funkcji kontrolnych w odniesieniu zarówno do właścicieli nieruchomości, przedsiębiorców odbierających odpady komunalne, jak również do gmin, co przyczyni się do uszczelnienia systemu, czego pochodną obok przeprowadzanych zmian będzie zminimalizowanie liczby nielegalnych wysypisk.

   Przyjęcie takich rozwiązań pozwoli gminom decydować o gospodarce odpadami komunalnymi na ich terenie, a także powinno skutecznie przyczynić się do osiągnięcia określonych przepisami wspólnotowymi poziomów odzysku i recyklingu odpadów komunalnych oraz redukcji masy odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów.

   Obecnie przedmiotowy projekt założeń jest na etapie prac rządu.

   Ponadto, zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów ˝Krajowym planem gospodarki odpadami 2010˝, zostały wyznaczone regiony, w ramach których ze względu na liczbę mieszkańców będą powstawały instalacje do zagospodarowania odpadów komunalnych, w tym dla aglomeracji powyżej 300 tys. mieszkańców, instalacje do termicznego przekształcania odpadów. W chwili obecnej na Liście projektów indywidualnych (LPI) Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝ (PO IiŚ) dla działania 2.1: Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych po ostatniej jej aktualizacji w sierpniu 2010 r. znajduje się 10 kluczowych projektów (z czego 1 na liście rezerwowej), mających w swoim zakresie budowę instalacji do termicznego przekształcania odpadów:

   - ˝Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego˝,

   - ˝Program gospodarki odpadami komunalnymi w Krakowie˝,

   - ˝Budowa Zakładu Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów dla Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego˝,

   - ˝Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji białostockiej˝,

   - ˝System gospodarki odpadami dla miasta Poznania˝,

   - ˝System gospodarki odpadami oraz budowa zakładu termicznego przekształcania odpadów dla miast i gmin Pomorza Środkowego˝,

   - ˝Gospodarka odpadami komunalnymi w Łodzi - faza II˝,

   - ˝System gospodarki odpadami dla miast Górnośląskiego Związku Metropolitalnego wraz z budową zakładów termicznej utylizacji odpadów˝,

   - ˝Uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie subregionu konińskiego˝,

   - ˝System gospodarki odpadami dla metropolii trójmiejskiej - zmiana zakresu projektu na przygotowawczy˝.

   W sierpniu 2010 r. rozpoczęła się pogłębiona ocena przeprowadzana przez ekspertów grupy roboczej większości powyższych projektów zgodnie z kryteriami merytorycznymi II stopnia. Jednocześnie wnioski o dofinansowanie ocenianych na tym etapie projektów zostały skierowane do oceny przez ekspertów inicjatywy JASPERS (ocena formalna projektu polega na weryfikacji wniosku wraz z załącznikami na podstawie list sprawdzających i jest oceną w skali 0-1; na jej etapie jest sprawdzana kompletność złożonego wniosku o dofinansowanie wraz z załącznikami oraz w przypadku projektów w ramach działania 2.1 m.in. zgodność projektu z krajowymi oraz właściwymi wojewódzkimi planami gospodarki odpadami oraz ze szczegółowym opisem działania.). Ponieważ wszystkie projekty dotyczące budowy spalarni charakteryzują się wartością całkowitą przekraczającą 50 mln EUR, decyzje o ich ostatecznym zatwierdzeniu będzie podejmowała Komisja Europejska.

   Odnosząc się do kwestii kar finansowych, jakie grożą Polsce za brak realizacji zadań w zakresie osiągnięcia odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu odpadów komunalnych oraz redukcji masy odpadów ulegających biodegradacji, należy podkreślić, że w przypadku naruszenia przez państwo członkowskie zobowiązań traktatowych Komisja Europejska, na podstawie art. 226 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, może wszcząć postępowanie formalne. Jeżeli państwo członkowskie nie zastosuje się w określonym terminie do uzasadnionej opinii przekazanej przez Komisję Europejską w ramach postępowania formalnego, Komisja może wnieść sprawę do Trybunału Sprawiedliwości. Należy jednak podkreślić, że zarówno resort środowiska, jak i pozostałe resorty dokładają wszelkich starań, by nie dopuścić do sytuacji postawienia kraju przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Bernard Błaszczyk

   Warszawa, dnia 29 września 2010 r.