VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 8206

w sprawie finansowania z NFZ świadczeń stomatologicznych na terenie miasta Zamościa

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie poselskie pana Sławomira Zawiślaka, posła na Sejm RP, z dnia 2 grudnia 2010 r., w sprawie finansowania z Narodowego Funduszu Zdrowia świadczeń stomatologicznych na terenie miasta Zamościa, przekazane przy piśmie pana Marka Kuchcińskiego, wicemarszałka Sejmu RP, z dnia 7 grudnia 2010 r., znak: SPS-024-8206/10, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących informacji.

   Warunki udzielania, zakres oraz zasady i tryb finansowania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych określa ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.), akty wykonawcze do wskazanej ustawy oraz zarządzenia prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia dotyczące szczegółowych warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w poszczególnych rodzajach świadczeń, m.in. w rodzaju leczenie stomatologiczne.

   Zadania z zakresu określania jakości i dostępności oraz analizy kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie niezbędnym dla prawidłowego zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, przeprowadzanie konkursów ofert, rokowań i zawieranie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, a także monitorowanie ich realizacji i rozliczanie, zgodnie z art. 97 ust. 3 pkt 1 i 2 ww. ustawy, należą do kompetencji Narodowego Funduszu Zdrowia.

   Zgodnie z art. 107 ust. 5 wymienionej na wstępie ustawy, do zadań dyrektora oddziału wojewódzkiego funduszu należy m.in. przeprowadzanie postępowań o zawarcie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, w tym świadczeń wysokospecjalistycznych oraz zawieranie i rozliczanie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

   Zgodnie z przepisami art. 132 ust. 1 oraz art. 136 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, podstawą udzielania świadczeń opieki zdrowotnej jest umowa, która określa m.in. rodzaj i zakres udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej, zasady rozliczeń pomiędzy Narodowym Funduszem Zdrowia a świadczeniodawcami oraz kwotę zobowiązania Narodowego Funduszu Zdrowia wobec świadczeniodawcy. W związku z tym, co do zasady, świadczenia są finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia do wysokości zobowiązań określonych umową. Zawieranie przez fundusz umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej odbywa się po przeprowadzeniu postępowania w trybie konkursu ofert albo rokowań (art. 139 przytoczonej na wstępie ustawy).

   Mając na uwadze treść przedmiotowego zapytania oraz biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa, Ministerstwo Zdrowia wystąpiło do Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia o udzielenie informacji dotyczących stanu zabezpieczenia dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu świadczeń ogólnostomatologicznych na terenie miasta Zamościa w chwili obecnej.

   Z informacji Lubelskiego OW NFZ wynika, iż postępowanie konkursowe w sprawie wyboru świadczeniodawców z zakresu świadczeń ogólnostomatologicznych na terenie miasta Zamościa było prowadzone na podstawie następujących aktów prawnych:

   - ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, w szczególności w oparciu o art. 139 ust. 2,

   - rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu ogłaszania o postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej przez Narodowy Fundusz Zdrowia, zapraszania do udziału w rokowaniach, składania ofert, powoływania i odwoływania komisji konkursowej oraz jej zadań (Dz. U. Nr 273, poz. 2719). Ponadto w ogłoszeniu postępowania zostały podane poniższe akty prawne, które zawierały wymagania określone przez NFZ w odniesieniu do oferentów, jak również stanowiły merytoryczną podstawę dla komisji konkursowej do dokonania rozstrzygnięcia postępowania konkursowego:

   - zarządzenie nr 49/2010/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2010 r. w sprawie warunków postępowania dotyczących zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej,

   - zarządzenie nr 73/2009/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13 listopada 2009 r. w sprawie określenia kryteriów oceny ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, zmienione zarządzeniem nr 85/2009/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 11 grudnia 2009 r., zmienione zarządzeniem nr 50/2010/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 1 września 2010 r.,

   - zarządzenie nr 55/2010/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie stomatologiczne,

   - rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego (Dz. U. Nr 140, poz. 1144, z późn. zm.).

   Oddział udzielił informacji, iż w dniu 22 września 2010 r. na stronach internetowych podał do publicznej wiadomości ceny oczekiwane jednostek rozliczeniowych w poszczególnych rodzajach świadczeń, w tym w rodzaju leczenie stomatologiczne, dla postępowań konkursowych wyboru świadczeniodawców na rok 2011 i lata następne.

   W części jawnej postępowania konkursowego komisja konkursowa dokonała weryfikacji pod względem spełniania przez oferentów warunków formalnoprawnych, jak również wymagań koniecznych dotyczący warunków udzielania świadczeń wynikających z powyższych aktów prawnych. W części niejawnej postępowania konkursowego zostały przeprowadzone negocjacje z oferentami dotyczące ustalenia liczby jednostek rozliczeniowych oraz ceny jednostkowej. Negocjacje w ww. zakresie zakończyły się podpisaniem przez oferentów oraz członków komisji konkursowej protokołu końcowego z negocjacji, który w swojej treści zawierał następującą klauzulę: ˝Protokół końcowy zawiera ostateczne stanowiska stron w procesie negocjacji co do ilości i ceny. Zbieżność stanowisk w protokole końcowym nie oznacza dokonania wyboru oferenta i przyrzeczenia zawarcia umowy. Rozbieżność stanowisk w protokole końcowym oznacza, że oferta nie zostanie wybrana. W przypadku wystąpienia rozbieżności i odmowy podpisania przez oferenta protokołu końcowego, komisja odnotowuje ten fakt w pozycji˝Uwagi˝i podpisuje protokół końcowy jednostronnie, informując jednocześnie oferenta o zakwalifikowaniu przez komisję konkursową oferty (lub jej odrębnie ocenianej części) do kategorii ofert, które nie zostaną wybrane w toku postępowania˝.

   Jednocześnie fundusz poinformował, że oferenci w trakcje powyższych negocjacji byli informowani przez członków komisji konkursowej o możliwości modyfikacji swojej oferty w zakresie proponowanej liczby jednostek rozliczeniowych oraz ceny jednostkowej. Podkreślany był przez członków komisji konkursowej fakt, że modyfikacja ceny jednostkowej wpływa na ocenę punktową oferty (kryterium ceny) zgodnie z zapisami ww. zarządzenia nr 73/2009/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13 listopada 2009 r. w sprawie określenia kryteriów oceny ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotne, z późn. zm. Oferenci informowani byli również, iż wybór ofert do zawarcia umowy nastąpi w wyniku ostatecznego porównania wszystkich ofert (według pozycji zajętej w rankingu końcowym ofert) biorących udział w postępowaniu w zakresie otrzymanej łącznej oceny punktowej oferty wynikającej z poszczególnych kryteriów, w odniesieniu do możliwości zakontraktowania świadczeń wynikającej z wartości ogłoszenia przedmiotowego postępowania konkursowego.

   Z wyjaśnień oddziału wynika również, iż fundusz, przeprowadzając postępowanie konkursowe w przedmiotowym zakresie, kierował się kryteriami określonymi na podstawie art. 146 ust. 1 pkt 2 oraz art. 148 ww. ustawy, a także zarządzenia nr 73/2009/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13 listopada 2009 r. w sprawie określenia kryteriów oceny ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, z późn. zm. Komisja konkursowa przeprowadziła analizę porównawczą ofert biorących udział w postępowaniu konkursowym. Stosownie do wymogów wskazanego wyżej art. 148 analiza porównawcza obejmowała: ciągłość, dostępność, jakość udzielanych świadczeń, kwalifikacje personelu, wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną, na podstawie wewnętrznej oraz zewnętrznej oceny, która może być potwierdzona certyfikatem jakości lub akredytacją, cenę.

   Fundusz wyjaśnił, iż ocena punktowa poszczególnych kryteriów oceny oferty dokonywana była na podstawie wypełnionych przez oferenta list ankiet dotyczących danego kryterium, będących częścią złożonych ofert. Wartość punktowa pozycji oferty w danym kryterium wynika z sumowania punktów uzyskanych w poszczególnych pytaniach ankietowych na podstawie udzielonej przez oferenta odpowiedzi i ustalonej punktacji danej odpowiedzi. Pod uwagę wzięto wszystkie pytania z ankiet dotyczących danego kryterium. Kryteria oceny ofert i warunki wymagane od świadczeniodawców były jawne i nie podlegały zmianie w toku postępowania, zaś oferenci w oświadczeniu (wzór - załącznik nr 2 do zarządzenia nr 49/2010/DSOZ prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2010 r. w sprawie warunków postępowania dotyczących zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej) załączanym do oferty oświadczyli, iż po zapoznaniu się z warunkami postępowania oraz warunkami zawierania umów nie zgłaszają do nich zastrzeżeń oraz że przyjmują je do stosowania.

   Lubelski Oddział NFZ udzielił również informacji, iż w wyniku przeprowadzonych negocjacji uzyskano ostateczne stanowiska w zakresie cen i liczby świadczeń, na tej podstawie sporządzony został protokół końcowy z negocjacji ze zbieżnymi stanowiskami stron. W dalszej części postępowania sporządzono ranking końcowy, w którym znalazły się wszystkie nie odrzucone oferty, uszeregowane w kolejności wynikającej z łącznej liczby punktów oceny z uwzględnieniem wyników negocjacji.

   Odnosząc się do kwestii dotyczącej powszechnego dostępu do kontraktowanych z NFZ usług stomatologicznych w placówkach oświatowych, uprzejmie informuję, iż z informacji dyrektora Lubelskiego OW NFZ wynika, że fundusz w planie zabezpieczenia świadczeń na rok 2011 i lata następne określił jako jeden z trzech priorytetowych zakresów świadczeń w rodzaju leczenie stomatologiczne zakres świadczeń ogólnostomatologicznych dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia. Przyjęty priorytet stanowi kontynuację wieloletnich działań zarówno Lubelskiej Regionalnej Kasy Chorych, jak również Lubelskiego OW NFZ w zabezpieczeniu świadczeń dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia.

   W oparciu o wymienione na wstępie rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego Narodowy Fundusz Zdrowia jako płatnik kontraktuje świadczenia stomatologiczne m.in. w zakresach: świadczenia ogólnostomatologiczne oraz świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia, natomiast w rozporządzeniu nie przewidziano osobnego kontraktowania przez NFZ świadczeń ogólnostomatologicznych dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia wyłącznie w miejscu nauczania i wychowania, ani nie przewiduje również odrębnych warunków udzielania świadczeń dla gabinetów stomatologicznych zlokalizowanych w szkołach. Tak zdefiniowany zakres świadczeń pozwala na uczestnictwo w postępowaniach konkursowych wszystkim podmiotom uprawnionym do realizacji świadczeń stomatologicznych.

   W świetle art. 134 ust. 1 ustawy o świadczeniach fundusz jest zobowiązany zapewnić równe traktowanie wszystkich świadczeniodawców ubiegających się o zawarcie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej i prowadzenie postępowania konkursowego w sposób gwarantujący zachowanie uczciwej konkurencji.

   W świetle powyższego, zdaniem funduszu, kryterium lokalizacji gabinetu w szkole nie może być podstawą dla Lubelskiego OW NFZ w postępowaniach konkursowych do wybrania oferty do zawarcia umowy.

   Lubelski NFZ poinformował również, iż w wyniku dokonania rozstrzygnięcia postępowań konkursowych w zakresie świadczeń ogólnostomatologicznych dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia w niektórych obszarach woj. lubelskiego zaistniała sytuacja niewybrania części gabinetów zlokalizowanych w miejscu nauczania i wychowania. Jedną z przyczyn takiej sytuacji jest zgłoszenie do konkursu ofert oferentów, którzy nie posiadają gabinetów zlokalizowanych w szkołach, a ich oferty w rankingu ofert zajęły miejsce gwarantujące zawarcie umowy. W dniu 17 grudnia 2010 r. zostały ogłoszone w trybie konkursu ofert postępowania uzupełniające w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w roku 2011 i latach następnych w rodzaju: leczenie stomatologiczne, w zakresie świadczeń: świadczenia ogólnostomatologiczne dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia. Lubelski OW NFZ przeznaczył na ww. postępowania kwotę 4 108 500 zł. Na teren powiatu m. Zamościa zostało ogłoszone postępowanie uzupełniające w kwocie 396 000 zł. Termin dokonania rozstrzygnięcia ogłoszonych postępowań konkursowych przewidywany jest na 17 stycznia 2011 r.

   Odnosząc się do pytania dotyczącego szans zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej na rok 2011 ze świadczeniodawcami świadczącymi usługi stomatologiczne na terenie Zamościa, uprzejmie informuję, iż z informacji oddziału wynika, że w związku z dokonanym rozstrzygnięciem postępowania konkursowego 3 oferentów z miasta Zamościa zakwalifikowanych do zawarcia umowy złożyło do dyrektora Lubelskiego OW NFZ pisemne wnioski o zmniejszenie wynegocjowanych kwot kontraktów. Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że oddział rozważa ewentualne ogłoszenie postępowań uzupełniających po ostatecznym zakończeniu procesu odwoławczego oferentów od dokonanych już rozstrzygnięć postępowań konkursowych oraz po zbilansowaniu przez oddział wolnych środków finansowych, istnieją szanse, że liczba świadczeniodawców na terenie miasta Zamościa może ulec zwiększeniu.

   Konkludując, należy zauważyć, iż nie ma przepisu ustawy mówiącego o konieczności zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z tymi samymi świadczeniodawcami posiadającymi poprzednio zawartą z funduszem umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Postępowania konkursowe nie polegają na przydzielaniu kontraktów dotychczasowym świadczeniodawcom, a na wyłonieniu najlepszych oferentów spośród wszystkich, którzy przystąpili do konkursu. Oceniane są m.in.: jakość, dostępność, cena, kompleksowość i ciągłość udzielania świadczeń (art. 148 wymienionej na wstępie ustawy o świadczeniach).

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Jakub Szulc

   Warszawa, dnia 13 stycznia 2011 r.