VI kadencja
Interpelacja nr 21286
do ministra zdrowia
w sprawie programu terapeutycznego dotyczącego leczenia cukrzycy lekami inkretynowymi
Szanowna Pani Minister! Zostałam poinformowana, że Ministerstwo Zdrowia prowadzi prace nad wprowadzeniem w życie programu terapeutycznego dla analogów insulin. Jestem przekonana, że aby zrealizować długofalowe cele związane z zapewnieniem chorym na cukrzycę dostępu do nowoczesnego i skutecznego leczenia, a jednocześnie ograniczyć całkowite koszty leczenia cukrzycy, program ten nie powinien być ograniczony wyłącznie do refundacji analogów insulin - powinien umożliwiać zastosowanie u chorych leków, które zapewnią im największą korzyść terapeutyczną. Dla jednych będzie to insulina, dla innych analogi insuliny, a dla jeszcze innych - doustne leki inkretynowe. Pacjenci wymagający leczenia poszczególnymi lekami oraz spełniający kryteria włączenia do programu, określone przez konsultanta krajowego w dziedzinie diabetologii, powinni otrzymać całkowicie bezpłatny dostęp także do leczenia DPP IV inhibitorami i GLP-1 analogami.
Szacuje się, że w Polsce cukrzycę ma ok. 2,5 mln osób, ale o chorobie wie tylko 60% z nich. Cukrzyca jest przyczyną wielu zgonów rocznie, głównie z powodu powikłań sercowo-naczyniowych (udary mózgu i zawały serca), istotnie skraca długość życia i pogarsza jego jakość, jest wiodącą przyczyną amputacji nóg, niewydolności nerek i istotną przyczyną utraty wzroku.
Na koszty związane z cukrzycą składają się bezpośrednie: leki, opieka lekarska i szpitalna oraz pośrednie, związane ze zgonami, trwałym inwalidztwem, zmniejszoną wydajnością w pracy, rentami itp. A podstawowym czynnikiem wpływającym na wzrost kosztów opieki medycznej związanym z cukrzycą typu II jest konieczność leczenia powikłań cukrzycy.
Rozwiązaniem, które w długofalowej perspektywie może przyczynić się do ograniczenia wszystkich powyższych kosztów, jest zapewnienie chorym dostępu do odpowiedniego leczenia, którego celem powinno być dążenie do jak najlepszego wyrównania glikemii we wczesnej fazie choroby. Aby ten cel osiągnąć, większość chorych na cukrzycę wymaga terapii skojarzonej, w tym farmakoterapii.
Obecnie dostępnych jest szereg leków, należących do różnych klas, m.in. metamorfrna, pochodne sulfonylomocznika, insulina, analogi insuliny i leki inkretynowe (grupa GLP-1 i DDP-4). Niestety, mimo dostępności na rynku, z powodu wysokiej ceny nie wszystkie one są w rzeczywisty sposób dostępne dla chorych. Przykładem tego są analogi insuliny oraz leki inkretynowe, które wciąż nie są objęte refundacją. A przecież skuteczne leczenie cukrzycy, które umożliwia zapobieganie powikłaniom, wymaga indywidualnego podejścia do chorego i zastosowaniu leków, które konkretnemu choremu przyniosą największe korzyści. Ministerstwo Zdrowia powinno zapewnić refundację tych leków.
Obecnie stosowane leczenie cukrzycy nie jest pozbawione wad. Dla przykładu metformina - tania i uznana metoda leczenia - w ok. 25% przypadków nie jest tolerowana przez pacjentów, co wymusza stosowanie innych grup leków, takich jak pochodnych sulfonylomoczników i insuliny. Powikłania ich stosowania są z kolei częstą przyczyną drugiego ˝koszyka˝ kosztów związanych z koniecznością leczenia polekowych hipoglikemii i ich następstw. Terapia insuliną, jak również pochodnymi sylfonylomocznika, może powodować przyrost masy ciała, co negatywnie wpływa na dalsze leczenie cukrzycy. Tworzy się więc błędne koło, które zmusza do zwiększania dawek insuliny celem przełamania insulinooporności. Podnosi to koszty leczenia cukrzycy.
Tymczasem na rynku dostępne są leki, które mogą odsunąć w czasie rozpoczęcie insulinoterapii - nowej klasy inhibitory DPP IV. Uzyskały one pozytywną rekomendację Agencji Oceny Technologii Medycznych wyrażone w stanowisku nr 1 l/4/2010 z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie finansowania ze środków publicznych eksenatydu (Byetta˝) w leczeniu cukrzycy typu II; stanowisku Rady Konsultacyjnej nr 20/6/2010 dnia 15 marca 2010 r. w sprawie zasadności zakwalifikowania leku liraglutidum (Victoza˝) w leczeniu cukrzycy typu II jako świadczenia gwarantowanego; stanowisku Rady Konsultacyjnej nr 23/8/2010 dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zasadności zakwalifikowania leku saksagliptyna (Onglyza˝) w leczeniu cukrzycy typu II, stanowisku Rady Konsultacyjnej nr 24/9/2010 z dnia 12 kwietnia 2010 r. w sprawie zasadności zakwalifikowania leku wildagliptyna (Galvus˝) w leczeniu cukrzycy typu II jako świadczenia gwarantowanego. Niestety, do tej pory Ministerstwo Zdrowia nie podjęło decyzji o ich refundacji.
Biorąc powyższe pod uwagę, proszę o informację, czy Ministerstwo Zdrowia przygotuje program terapeutyczny dla leków inkretynowych, a jeśli nie, to czym to uzasadnia, tym bardziej że włączenie leków inkretynowych do obecnie przygotowywanego programu terapeutycznego dla analogów insulin pozwoliłoby udostępnić więcej opcji leczenia w ramach tego samego budżetu.
Z poważaniem
Poseł Elżbieta Zakrzewska
Jelenia Góra, dnia 3 marca 2011 r.