VI kadencja

Odpowiedź ministra pracy i polityki społecznej

na interpelację nr 17993

w sprawie brakujących pieniędzy na wypłacanie rent i emerytur

   W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 22 września 2010 r., znak: SPS-023-17993/10, dotyczące interpelacji poseł Barbary Bartuś w sprawie brakujących pieniędzy na wypłacanie rent i emerytur uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień.

   Plan finansowy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych konstruowany jest w oparciu o szereg założeń odnoszących się do sytuacji makroekonomicznej kraju. Najistotniejsze dla planu są założenia dotyczące wskaźnika przeciętnego wynagrodzenia oraz wskaźnika zatrudnienia w gospodarce narodowej. Finanse FUS wykazują dużą czułość na ewentualną zmianę tych dwóch wskaźników - nawet nieznaczne odchylenie od planu ich faktycznej wielkości w znaczący sposób może wpłynąć na stan finansów funduszu. Na finanse FUS ma również wpływ realizacja pozostałych założeń przyjętych przy konstruowaniu planu, obejmujących przede wszystkim wskaźniki dotyczące gospodarowania finansami ubezpieczeń społecznych - w szczególności wskaźniki ściągalności składek oraz waloryzacji świadczeń.

   Zgodnie z przekazanym do Sejmu RP w dniu 30 września 2010 r. projektem ustawy budżetowej na 2011 r. przewidywane wykonanie planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w 2010 r. wynosi: stan funduszu na początek roku - minus 7 553 474 tys. zł, przychody (przypis) - 159 715 428 tys. zł, wydatki (koszty) - 161 691 926 tys. zł. Spodziewany stan funduszu na koniec 2010 r. kształtuje się na poziomie - minus 9 529 972 tys. zł.

   Odnosząc się do kwestii kredytów zaciąganych przez ZUS, uprzejmie informuję, że obecne zadłużenie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu wykorzystania linii kredytowych wynosi 1510 mln zł. Na koniec roku planowana jest spłata wszystkich posiadanych obecnie kredytów. Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w obowiązujących umowach kredytowych banki nie pobierały od FUS prowizji od udzielenia kredytów. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych płaci jedynie odsetki od wykorzystania środków kredytowych liczone za okres faktycznego utrzymywania się zadłużenia. Wyłącznie w przypadku umowy z Bankiem Handlowym FUS zobowiązany był dodatkowo do zapłaty prowizji z tytułu utrzymania niewykorzystanej linii kredytowej (obecnie zgodnie z aneksem nr 1 z dnia 1.06.2010 r. opłata została zawieszona). Wszystkie posiadane obecnie kredyty wygasają w dniu 31 grudnia 2010 r. Szczegółowe informacje na temat funkcjonujących umów przedstawia poniższa tabela:

Bank	Kredyty obrotowe (nieodnawialne) w mln zł	Kredyty rewolwingowe (odnawialne) w mln zł	Łączna linia kredytowa w mln zł	Zadłużenie na dzień 30.09.2010 r. w mln zł	Oprocentowanie
Bank Millennium SA	100		100 (do 30.XI.2010 r.)	100	Wibor 1M + 1,38%
	100	200	300 (01-30.XII.2010 r.)
BZ WBK SA		200	200	0	Wibor 1M + 1,70%
Bank Handlowy SA		300	300	0	Wibor 3M + 1,15%
Konsorcjum: Pekao SA, PKO BP SA, ING SA, BRE Bank SA	1410	940	2350	1410	Wibor 1M + 1,58%

   W kwestii ściągalności składek na ubezpieczenia społeczne uprzejmie informuję, że planowany na rok 2010 poziom ściągalności składek wynosi 99%, co oznacza poprawę w stosunku do roku ubiegłego, w którym ściągalność składek wyniosła 98,7%.

   Jednocześnie chciałabym zauważyć, że wypłata wszystkich świadczeń z ubezpieczeń społecznych, zgodnie z zapisami art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz.1585, z późn. zm.), gwarantowana jest przez państwo. Tym samym ryzyko braku wypłaty świadczeń realizowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych obecnie i w przyszłości jest minimalne i wiązałoby się z wystąpieniem zjawiska braku wypłacalności państwa. Terminowość wypłaty świadczeń emerytalno-rentowych zapewniona jest dzięki dotacjom i nieoprocentowanym pożyczkom, które mogą być przeznaczone wyłącznie na uzupełnienie środków na wypłaty świadczeń gwarantowanych przez państwo oraz posiadanemu portfelowi kredytowemu, którego zadaniem jest utrzymanie płynności finansowej FUS na bezpiecznym poziomie gwarantującym terminową wypłatę świadczeń.

   Dodatkowo w bieżącym roku, w celu utrzymania płynności finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Rezerwy Demograficznej przekaże do FUS kwotę 7.500 mln zł (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2010 r. w sprawie wykorzystania w 2010 r. środków Funduszu Rezerwy Demograficznej na uzupełnienie niedoboru funduszu emerytalnego wynikającego z przyczyn demograficznych - Dz. U. Nr 163, poz. 1099). Ponadto zgodnie z planowanym wykonaniem roku 2010 przedłożonym Sejmowi przy projekcie ustawy budżetowej na 2011 r. funduszowi zostanie również udzielona pożyczka z budżetu państwa w wysokości 5.377 mln zł.

   Należy nadmienić, że w celu określenia potrzeb Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ZUS na bieżąco monitoruje płynność finansową funduszu w oparciu o dane makroekonomiczne oraz historyczny rozkład przepływów pieniężnych. Bieżąca analiza wszystkich czynników mających wpływ na kształtowanie się sytuacji finansowej FUS pozwala na oszacowanie realnych przepływów finansowych funduszu, w tym na określenie wielkości zapotrzebowania na dodatkowe źródła niezbędne do sfinansowania ewentualnych niedoborów, jak również pozwala podejmować działania służące zapewnieniu środków niezbędnych dla utrzymania płynności wypłat realizowanych świadczeń.

   Minister

   Jolanta Fedak

   Warszawa, dnia 12 października 2010 r.