VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 16011
w sprawie trudnej sytuacji polskich spółek kolejowych oraz ograniczenia liczby kursujących pociągów
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację poseł Krystyny Łybackiej w sprawie trudnej sytuacji polskich spółek kolejowych oraz ograniczenia liczby kursujących pociągów przekazuję poniższe informacje.
Obecna sytuacja przewoźników kolejowych (zarówno PKP InterCity SA, jak i Przewozów Regionalnych sp. z o.o.) oraz zarządcy infrastruktury wynika, w ocenie resortu infrastruktury, z kryzysowej sytuacji w kraju i braku wystarczających środków w systemie dofinansowania kolejowych przewozów regionalnych i międzywojewódzkich. W roku 2009 nastąpił spadek ilości przewiezionych pasażerów w stosunku do 2008 r. o około 10 mln osób. Na ten spadek przewoźnicy kolejowi powinni zareagować zmniejszeniem podaży (odwołaniem pociągów, skróceniem składów lub ich tras). Tymczasem spółka Przewozy Regionalne sp. z o.o. uruchomiła w ciągu roku ponad 100 nowych pociągów. W efekcie pomimo odwołania części pociągów przez PKP InterCity SA obaj przewoźnicy ponieśli straty. To zaś przełożyło się na nieregulowanie ich zobowiązań względem zarządcy infrastruktury, co doprowadziło do zablokowania kilkudziesięciu połączeń kolejowych przez PKP PLK SA, ze szkodą dla pasażerów.
W ocenie resortu infrastruktury podjęte przez PKP PLK SA działania są jedynym skutecznym narzędziem egzekwowania od przewoźników kolejowych (nie tylko pasażerskich) zaległości w spłacie należności za świadczone usługi, co ostatecznie doprowadzi do podniesienia poziomu usług świadczonych przez te spółki - z zyskiem dla pasażerów. Zasady spłaty zobowiązań (oraz ich harmonogram) wobec zarządcy infrastruktury powinny zostać uregulowane w porozumieniu zawartym przez strony sporu, przy czym należy podkreślić, że spółka PKP PLK SA pozostaje otwarta na wszelkiego rodzaju negocjacje. Ministerstwo Infrastruktury od grudnia 2008 r. nie sprawuje nadzoru nad działalnością Przewozów Regionalnych sp. z o.o., dlatego do skutecznych działań w tym zakresie zobowiązani są jej nowi właściciele, czyli samorządy województw. Pomoc rządu dla spółki ograniczać się będzie do zakresu uzgodnionego przy jej usamorządowieniu. Kłopoty finansowe przewoźnika wynikające z działań podejmowanych przez spółkę po usamorządowieniu muszą zostać naprawione przez jej nowych właścicieli. Spółka jest zarządzana przez samorządy województw i wykonuje zadania publiczne, za które samorządy odpowiadają. Pociągi regionalne nie muszą być obsługiwane przez Przewozy Regionalne sp. z o.o.
Zawieszenie kursowania części pociągów pospiesznych TLK jest propozycją Ministerstwa Infrastruktury, spowodowaną niedysponowaniem przez resort wystarczającymi środkami finansowymi na rekompensatę dla PKP Intercity SA. Kwota 240 mln zł dotacji budżetowej przeznaczonej na dofinansowanie kolejowych pasażerskich przewozów międzywojewódzkich i międzynarodowych wykonywanych w ramach umów o usługi publiczne zawieranych przez ministra właściwego do spraw transportu ze spółkami Przewozy Regionalne sp. z o.o. i PKP InterCity SA pozostaje niezmieniona od 2006 r. mimo systematycznego wzrostu kosztów stałych wykonywania tych przewozów niezależnych od przewoźników kolejowych, w tym na przykład kosztów zakupu energii elektrycznej i innych usług zewnętrznych. Dodatkowo, począwszy od roku 2010, rekompensata wypłacana tym przewoźnikom musi uwzględniać tzw. rozsądny zysk, wynikający z przepisów rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r., które weszło w życie z dniem 3 grudnia 2009 r. W związku z tym, iż nie jest możliwe zwiększenie dotacji budżetowej, konieczne stało się wprowadzenie zmian w rozkładzie jazdy pociągów międzywojewódzkich, polegających na zawieszeniu kursowania, skróceniu tras, ograniczeniu terminów kursowania najbardziej nierentownych pociągów międzywojewódzkich.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Juliusz Engelhardt
Warszawa, dnia 31 maja 2010 r.