VI kadencja

Interpelacja nr 21280

do ministra zdrowia

w sprawie masowej zachorowalności mieszkańców Turzy Śląskiej zamieszkałych w pobliżu stacji bazowych telefonii komórkowej zlokalizowanych w pow. wodzisławskim

   Szanowna Pani Minister! W związku z interwencjami zgłoszonymi do mojego biura poselskiego przez osoby oraz instytucje, których problem dotyczy, proszę o zajęcie stanowiska w niniejszej sprawie. Jako poseł na Sejm RP z ogromnym niepokojem od lat obserwuję liczne nowelizacje przepisów prawa dotyczące budowy stacji bazowych telefonii komórkowych, które coraz bardziej pomijają znaczenie człowieka i ochronę jego zdrowia i życia. Przez całe lata dyrektor Departamentu Instrumentów Środowiskowych Ministerstwa Środowiska przekazywała, iż badania WHO potwierdziły nieszkodliwy wpływ stacji bazowych na zdrowie ludzi. Niestety, z ekspertyz zagranicznych naukowców wynika, iż teorie te rozmijają się z prawdą. Efektem nieświadomości i działań rzeszy urzędników jest problem będący przedmiotem niniejszej interpelacji.

   Istnieją liczne, wiarygodne dowody naukowe potwierdzające szkodliwość dla życia i zdrowia ludzi oddziaływania pola elektromagnetycznego związanego z funkcjonowaniem stacji bazowych. Jednakże w Polsce jak dotąd, pomimo licznych postulatów, nie przeprowadzono badań naukowych dotyczących stanu zdrowia ludności zamieszkałej w pobliżu tego typu urządzeń, które w sposób obiektywny i wnikliwy potwierdziłyby stawianą tezę bądź jej zaprzeczyły.

   W sprawie promieniowania elektromagnetycznego niejonizującego zajął stanowisko Parlament Europejski w rezolucji z dnia 2 kwietnia 2009 r. w sprawie obaw dotyczących wpływu pól elektromagnetycznych na zdrowie. Stwierdzono, że w interesie wspólnotowym jest przeprowadzenie testów i badań nad pośrednimi i bardzo niskimi falami elektromagnetycznymi, żeby wyciągnąć szersze wnioski na temat ich skutków dla zdrowia ludzkiego. Skłoniły do tego alarmujące sygnały pochodzące od obywateli całej Europy. Badania epidemiologiczne wskazują, że długotrwałe narażenie na ww. promieniowanie powoduje szereg niebezpiecznych objawów, m.in. przyśpieszenie rozwoju chorób nowotworowych, zaburzenia rymu serca, alergie i inne objawy występujące nawet przy poziomie promieniowania mieszczącym się w normach prawnych. Coraz powszechniejsze staje się także zjawisko nadwrażliwości na promieniowanie elektromagnetyczne, które dotyczy obecnie 6-10% ludności i rośnie wraz z ilością stacji bazowych telefonii komórkowych. Oznacza to, iż powyższy odsetek społeczeństwa odczuwa negatywne skutki działania promieniowania elektromagnetycznego i ulega szybciej schorzeniom.

   Potwierdzeniem powyższych badań jest sytuacja zdrowotna osób zamieszkujących okolice stacji bazowej w Turzy Śląskiej. W populacji mieszkańców tej miejscowości wystąpiły bardzo liczne przypadki nowotworów złośliwych i innych chorób (zachorowalność większa niż w populacji ogólnej z tendencją wzrostu). Ma to najwyraźniej bezpośredni związek z oddziaływaniem pola elektromagnetycznego emitowanego przez anteny działających tam od wielu lat trzech stacji bazowych telefonii komórkowej. Zestawienie tych faktów wskazuje na istnienie powyższego związku - podobne sytuacje mają miejsce także w innych miejscach w Polsce oraz w licznych punktach na całym świecie. Są one powodem wielu protestów lokalnych społeczności.

   Zdaniem lekarzy zachorowalność i umieralność na nowotwory wśród mieszkańców Turzy Śląskiej nie jest przypadkowa i może mieć związek z działającymi stacjami bazowymi. Przedstawiam specjalistyczne diagnozy lekarskie tylko niektórych osób zamieszkujących bezpośrednie okolice stacji bazowej, które wyraziły zgodę na udostępnienie dokumentacji medycznej:

   1) A. K. - nowotwór złośliwy sutka (odległość od stacji bazowej ok. 200 m);

   2) R. W. - guz gruczołu piersiowego (odległość od stacji bazowej ok. 300 m);

   3) T. S. - rak trójkąta zatrzonowcowego (odległość od stacji bazowej ok. 100 m);

   4) I. S. - rak piersi lewej (odległość od stacji bazowej ok. 150 m);

   5) D. H. - rak płaskonabłonkowy wargi dolnej (odległość od stacji bazowej ok. 250 m);

   6) S. E. - nowotwór trzustki (odległość od stacji bazowej ok. 300 m);

   7) S. K. - choroba nowotworowa: guz nieoperacyjny esicy, przerzuty do wątroby (odległość od stacji bazowej ok. 100 m);

   8) M. T. - choroba nowotworowa wątroby (odległość od stacji bazowej ok. 100 m);

   9) Z. T. - nowotwór złośliwy nerwów czaszkowych i innych części centralnego systemu nerwowego, zmiana przekraczająca granice mózgu, obejmująca oczodół, masyw szczękowo-sitowy i nosogardłowy, nowotwór złośliwy skóry - skóra powieki łącznie z kątem oka (odległość od stacji bazowej ok. 200 m) - zmarł;

   10) F. K. - wyniszczenie nowotworowe (odległość od stacji bazowej ok. 150 m) - zmarł;

   11) E. K. - guz mózgu (odległość od stacji bazowej ok. 100 m) - zmarła;

   12) B. O. - rak pęcherza moczowego (odległość od stacji bazowej ok. 150 m) - zmarł.

   Na domiar złego w odległości ok. 200 metrów od istniejącego masztu z trzema stacjami bazowymi widnieje już kolejna konstrukcja masztu sieci telefonii komórkowej i trwa procedura jego uruchomienia. Mieszkańcy wyrażają na to stanowczy, niestety, jak do tej pory bezskuteczny, protest. Zwracam się zatem do Pani Minister z ogromną prośbą o podjęcie działań w obronie praw do życia mieszkańców Turzy Śląskiej i innych mieszkańców naszego kraju borykających się z podobnymi problemami. W załączeniu przesyłam ostatnią decyzję starosty umożliwiającą uruchomienie czwartej stacji bazowej telefonii komórkowej w tym rejonie, która z pewnością spowoduje jeszcze większą kumulację pól elektromagnetycznych*⁾.

   Ważną kwestią, którą należy poruszyć, jest także brak regulacji prawnych odnoszących się do czasu oddziaływania na ludność pól elektromagnetycznych wokół stacji bazowych telefonii komórkowych. Ryzyko problemów zdrowotnych rośnie przede wszystkim z czasem działania promieniowania elektromagnetycznego na żywe organizmy, a nie tylko wraz ze wzrostem jego poziomu. Ponadto ekspozycja ludności na ww. promieniowanie w środowisku jest procesem ciągłym i długotrwałym, a więc różnym od warunków ekspozycji testowanych w doświadczeniach.

   Konieczne jest przeprowadzenie badań nad poziomem wskaźników pola elektromagnetycznego, dokonanych przez niezależną i specjalistyczną jednostkę. Niestety, jednostka taka, zgodnie z prawem, jest zobligowana do wcześniejszego poinformowania inwestora o planowanym badaniu natężenia pola elektromagnetycznego. Rozwiązanie to budzi wątpliwości co do rzetelności wyników przeprowadzonych badań i często jest nieadekwatne do rzeczywistości. Ważne jest zatem stworzenie innego systemu kontroli i zmiany zapisów prawnych.

   Jednocześnie proszę Panią Minister o szybką i stanowczą reakcję, co w omawianej sprawie ma kluczowe znaczenie.

   W ostatnich latach, poprzez wprowadzenie licznych zmian przepisów prawa oraz podjęcie tzw. specustawy, dokonano znacznych ułatwień operatorom telefonii komórkowej zarówno na etapie budowy, jak i funkcjonowania stacji bazowych. Są w rażącej sprzeczności z wiedzą naukową, a często też nawet ze zdrowym rozsądkiem. Zmiany powodują zamęt w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, z którym nawet NSA do dziś nie może sobie skutecznie poradzić. Czas najwyższy, aby tę sferę gruntownie uporządkować, a początkiem tego niech będzie zajęcie się sprawą ludzi, którzy cierpią w efekcie pozbawienia ich prawa do życia w środowisku, które nie zagrażałoby ich zdrowiu.

   Dlatego też kieruję do Pani Minister pytania:

   1. Jakie widzi Pani Minister możliwości rozwiązania przedstawionych przeze mnie problemów?

   2. Czy Ministerstwo Zdrowia lub wyznaczona jednostka prowadzi badania nad szkodliwością fal elektromagnetycznych i ich wpływie na zdrowie i życie człowieka?

   3. Czy ministerstwo dysponuje wynikami badań, które określałyby wpływ na czas przebywania ludzi w polu promieniowania elektromagnetycznego?

   4. Czy wobec przedstawionych faktów widzi Pani Minister możliwość zmian regulacji prawnych, tak aby chronić mieszkańców przed szkodliwym promieniowaniem?

   5. Czy Ministerstwo Zdrowia przewiduje zmiany zapisów prawnych, w efekcie których inwestorzy stacji bazowych nie będą wcześniej informowani o planowanych badaniach wskaźników natężenia pola elektromagnetycznego?

   6. Czy wobec tak szybko rozwijających się sieci telefonii komórkowej nie należałoby utworzyć specjalistycznej i niezależnej jednostki, która prowadziłaby cyklicznie badania promieniowania w okolicach stacji bazowych?

   7. Czy zwiększona zachorowalność mieszkańców Turzy Śląskiej jest skutkiem bezpośredniego oddziaływania pola elektromagnetycznego istniejących tam od kilku lat stacji bazowych i w jaki sposób dokonane zostanie zbadanie tej sprawy?

   8. Czy mieszkańcy mogą liczyć na konkretną pomoc ze strony Ministerstwa Zdrowia?

   9. W jaki sposób mają chronić swoje własne zdrowie i życie mieszkańcy bezpośrednio narażeni na oddziaływanie opisywanych pól elektromagnetycznych i jakie instrumenty prawne ich skutecznie chronią?

   Z uwagi na ustawę o ochronie danych osobowych proszę o nieujawnianie informacji personalnych osób zamieszkujących w okolicach stacji bazowych znajdujących się w Turzy Śląskiej.

   Z wyrazami szacunku

   Poseł Adam Gawęda

   Warszawa, dnia 7 marca 2011 r.