VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 24183
w sprawie zasad ustalania podstawy naliczania dotacji dla przedszkoli publicznych prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne inne niż j.s.t. i przedszkoli niepublicznych
Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pana posła Lecha Sprawki (SPS-023-24183/11), w sprawie zasad ustalania podstawy naliczania dotacji dla przedszkoli publicznych prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne inne niż j.s.t. i przedszkoli niepublicznych, uprzejmie wyjaśniam.
Podstawę prawną dotowania przedszkoli publicznych i niepublicznych, prowadzonych przez osoby fizyczne i osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego, stanowią przepisy art. 80 i 90 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), i tak:
- przedszkola publiczne otrzymują na każdego ucznia z budżetu gminy dotacje w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w przedszkolach publicznych prowadzonych przez gminę, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego; w przypadku braku na terenie gminy przedszkola prowadzonego przez gminę podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkoli publicznych (art. 80 ust. 2);
- niepubliczne przedszkola otrzymują na każdego ucznia dotację w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego; w przypadku braku na terenie gminy przedszkola publicznego podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę na prowadzenie przedszkola publicznego (art. 90 ust. 2b).
Odnosząc się równocześnie do pytań zawartych w interpelacji, uprzejmie wyjaśniam, że cyt. ustawa o systemie oświaty nie zawiera definicji pojęcia ˝wydatki bieżące˝, którym posługuje się w art. 80 i 90. Zakres tego pojęcia określa ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.).
Równocześnie przepisy art. 236 cyt. ustawy o finansach publicznych wyodrębniają w planie wydatków jednostki samorządu terytorialnego w układzie działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej kwoty wydatków bieżących. Ust. 2 i 3 tego artykułu dość wyraźnie określają, jakiego rodzaju wydatki zaliczane są do grupy wydatków bieżących.
Zgodnie z załącznikiem nr 4 ˝Klasyfikacja paragrafów wydatków i środków˝ do rozporządzenia ministra finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207), do wydatków bieżących jednostek budżetowych zaliczane są wydatki sklasyfikowane w paragrafach: 401 do 418, 420 do 430, 432 do 470, 472, 474 do 478, 481, 482, 490 i 493 do 498.
Tak więc do podstawy ustalenia wysokości omawianych dotacji należy przede wszystkim zaliczyć: wynagrodzenia i uposażenia osób zatrudnionych w jednostkach budżetowych oraz składki naliczane od tych wynagrodzeń i uposażeń, koszty utrzymania oraz inne wydatki związane z funkcjonowaniem jednostek budżetowych i realizacją ich zadań statutowych.
Zmiana w rozporządzeniu ministra finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 28, poz. 207) nazwy rozdziału 80148 na ˝Stołówki szkolne i przedszkolne˝ nie powinna mieć wpływu na sposób kalkulowania dotacji dla przedszkoli poprzez wyłączenie z podstawy ich naliczania wydatków bieżących dotyczących utrzymania i prowadzenia kuchni w celu żywienia dzieci w przedszkolach publicznych. Dotacje dla przedszkoli, ustalone zgodnie z przepisami art. 80 ust. 2 i art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty, powinny również uwzględniać takie wydatki. Jednak z podstawy naliczenia ww. dotacji - zdaniem Ministerstwa Edukacji Narodowej - powinny być wyłączone wydatki żywieniowe.
Do podstawy ustalenia dotacji, o których mowa wyżej, nie należy zaliczać dodatkowych wpłat rodziców za czynności opiekuńczo-wychowawcze i żywienie dzieci. Środki takie - zgodnie z przepisami art. 223 ustawy o finansach publicznych - samorządowe jednostki budżetowe prowadzące działalność określoną w ustawie o systemie oświaty gromadzą na wydzielonych rachunkach dochodów określonych w uchwałach organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego. Organ stanowiący danej jednostki samorządu terytorialnego określa również przeznaczenie dochodów, sposób i tryb sporządzania planu finansowego dochodów i wydatków nimi finansowanych.
Podobne stanowisko zawarł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w uzasadnieniu wyroku z dnia 11 września 2008 r. (I S.A./OI 296/08), rozstrzygając sprawę w przedmiocie ustalenia podstawy naliczania dotacji dla niepublicznych przedszkoli, stwierdzając, że ˝(...) użyte w art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty sformułowanie ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia odnosi się do sytuacji, w której gminne przedszkole publiczne prowadzone jest w formie jednostki budżetowej. Tylko bowiem w odniesieniu do takiej jednostki w budżecie danej gminy ustalane są wydatki przedszkola (...)˝.
W podstawie naliczania dotacji dla przedszkoli publicznych i niepublicznych, prowadzonych przez osoby fizyczne i osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego, powinny być uwzględniane wszystkie wydatki bieżące ponoszone na funkcjonowanie przedszkola prowadzonego przez samorząd, na które zostały ujęte środki w planie finansowym tego przedszkola jako jednostki budżetowej. Do takich wydatków na pewno zaliczyć należy koszty prowadzenia stołówki przedszkolnej.
Przedstawiając powyższe stanowisko, jednocześnie uprzejmie informuję, że jest ono wyłącznie opinią Ministerstwa Edukacji Narodowej i nie stanowi obowiązującej wykładni przepisów prawa, bowiem Ministerstwo Edukacji Narodowej nie posiada kompetencji do interpretowania przepisów obowiązujących w tym zakresie. Ministerstwo Edukacji Narodowej nie sprawuje też nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego oraz podmiotów - osób fizycznych i osób prawnych innych niż jednostki samorządu terytorialnego - prowadzących szkoły i placówki oświatowe. Zgodnie z Konstytucją RP oraz przepisami ustaw samorządowych, jednostki samorządu terytorialnego działają samodzielnie i na podstawie własnego budżetu. Z ramienia państwa kontrolę nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego z punktu widzenia legalności sprawuje właściwy wojewoda, a w zakresie gospodarki finansowej nadzór taki sprawują regionalne izby obrachunkowe. W zakresie działalności nadzorczej właściwość rzeczowa regionalnych izb obrachunkowych obejmuje uchwały i zarządzenia podejmowane przez organy jednostek samorządu terytorialnego, m.in. w sprawach zasad i zakresu przyznawania i rozliczania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Zbigniew Włodkowski
Warszawa, dnia 6 września 2011 r.