VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 12470

w sprawie projektu powołania w Polsce centrów urazowych

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację poselską pana posła Kazimierza Moskala, przesłaną przy piśmie z dnia 6 listopada 2009 r., znak: SPS-023-12470/09, w sprawie utworzenia centrów urazowych, uprzejmie informuję, co następuje.

   Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1007) umożliwiła tworzenie centrów urazowych. Powyższa ustawa zdefiniowała także pacjenta urazowego jako osobę w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowanego działaniem czynnika zewnętrznego, którego następstwem są ciężkie, mnogie lub wielonarządowe obrażenia ciała. Zgodnie z dotychczasową analizą prowadzoną przez ośrodki akademickie w Gdańsku, Lublinie, Poznaniu i Krakowie otrzymano szacunkowe dane statystyczne dotyczące przewidywanej liczby pacjentów urazowych w kraju. Dla 13 centrów urazowych średnia statystyczna kształtuje się na poziomie 4,7 pacjenta urazowego na dobę.

   Niezależnie od zmonitorowania sytuacji statystycznej, minister zdrowia pismem z dnia 20 lipca br. wystąpił do wojewodów z prośbą o wypełnienie ankiety celem wytypowania szpitali pretendujących do roli centrum urazowego. Wypełnione ankiety były przedmiotem analiz z udziałem ekspertów i konsultantów krajowych. W tym miejscu należy wskazać, zgodnie z informacjami zawartymi w ankietach, że niektóre zakłady opieki zdrowotnej pretendujące do roli centrum urazowego nie spełniały wymagań określonych w ww. ustawie. W związku z powyższym kierownictwo Ministerstwa Zdrowia po szczegółowej analizie ankiet, jak również po zasięgnięciu opinii konsultantów krajowych oraz po uzyskaniu dodatkowych informacji z poszczególnych województw wskazało 13 szpitali, w których zostaną utworzone centra urazowe, spełniających wymagania zawarte w art. 39b ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z późn. zm.).

   Powyższe ściśle określone wymagania, dane statystyczne, a także ograniczone możliwości w zakresie finansowania niezbędnych wydatków inwestycyjnych związanych z dostosowaniem centrów do wymagań ustawy powodują, iż w skali kraju za najbardziej optymalne pod względem organizacyjnym i finansowym należy uznać funkcjonowanie 13 centrów urazowych, uzupełnionych w przyszłości o Szczecin. Zgodnie z zapisami ustawy centrum urazowe zabezpiecza populację nie mniejszą niż 1 mln mieszkańców, przy czym czas dotarcia z miejsca zdarzenia do centrum nie może przekraczać 1,5 godziny. Ograniczenie liczby centrów do kilku w skali kraju nie pozwoliłoby na spełnienie zawartego w ustawie kryterium.

   Odpowiedź na pytanie 2. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym w art. 39c ust. 2 wskazuje tryb postępowania z pacjentem urazowym. Po zakończeniu udzielania świadczeń decyzję o przekazaniu pacjenta urazowego do innego oddziału szpitala, w którym znajduje się centrum urazowe, lub innego zakładu opieki zdrowotnej podejmuje zespół urazowy, a więc zespół lekarzy specjalistów. Przekazanie pacjenta odbywać się będzie łącznie z wydaniem zaleceń co do dalszego leczenia lub rehabilitacji na podstawie oceny zespołu urazowego i zgodnie z wystawionym skierowaniem. Należy pamiętać, że pacjenci urazowi wymagać będą długiej hospitalizacji, a centrów urazowych w Polsce będzie kilkanaście, z ograniczoną liczbą łóżek. Najlepszym rozwiązaniem dla pacjentów będzie także uzyskanie dalszych świadczeń, np. rehabilitacji, w zakładzie opieki zdrowotnej najbliższym ich miejsca zamieszkania.

   Odpowiedź na pytanie 3. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym definiuje pacjenta urazowego jako osobę w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowanego działaniem czynnika zewnętrznego, którego następstwem są ciężkie, mnogie lub wielonarządowe obrażenia ciała. W myśl art. 39d pkt 3 ustawy kryteria kwalifikacji osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego do leczenia w centrum urazowym zostaną określone w rozporządzeniu w sprawie centrum urazowego. Przygotowany projekt rozporządzenia w zakresie kryteriów kwalifikacyjnych uwzględnia parametry patofizjologiczne oraz obrażenia anatomiczne, w oparciu o które - w szczególności zespoły ratownictwa medycznego przybyłe na miejsce zdarzenia - mogą dokonać szybkiej oceny charakteru i stopnia ciężkości odniesionych obrażeń. Kryteria te są zgodne z zaleceniami współczesnej medycyny ratunkowej oraz traumatologii - przyjętymi w praktyce działań pozaszpitalnych. Zgodne są też z algorytmem postępowania pozaszpitalnego w urazach -˝segregacja medyczna stopień pierwszy˝ - opublikowanym przez American College of Surgeons Committee on Trauma w roku 2006. Przedmiotowy projekt rozporządzenia zostanie w najbliższym czasie skierowany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych.

   Odpowiedź na pytanie 4. Jak wskazano na wstępie, w Ministerstwie Zdrowia odbyły się spotkania z udziałem krajowych konsultantów w odpowiednich dziedzinach medycyny, przedstawicieli Sekcji Urazowej Towarzystwa Chirurgów Polskich oraz przedstawicieli Narodowego Funduszu Zdrowia, dotyczące określenia liczby i lokalizacji centrów urazowych oraz zasad ich finansowania. Jednocześnie należy podkreślić, że Ministerstwo Zdrowia na bieżąco gromadzi i analizuje wszelkie informacje dotyczące potrzeb w zakresie leczenia pacjentów urazowych oraz możliwości ich zabezpieczenia. Jak wskazują statystyki krajów posiadających centra urazowe, liczba zgonów pacjentów urazowych leczonych w takich centrach jest o 50% mniejsza niż leczonych w innych szpitalach specjalistycznych. Zamiarem ministra zdrowia jest osiągnięcie podobnych rezultatów, bowiem organizacja centrów urazowych w Polsce będzie uwieńczeniem ciągłości realizacji świadczeń dla systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Marek Haber

   Warszawa, dnia 1 grudnia 2009 r.