VI kadencja
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 9828
w sprawie pomocy finansowej potrzebnej do dalszego sprawnego funkcjonowania Fundacji ˝Krzyżowa˝ dla Porozumienia Europejskiego
Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 3 czerwca 2009 r. (sygn. SPS-023-9828/09), przekazującego interpelację posła na Sejm RP pana Dawida Jackiewicza w sprawie pomocy finansowej potrzebnej do dalszego sprawnego funkcjonowania Fundacji ˝Krzyżowa˝ dla Porozumienia Europejskiego, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.
Fundacja ˝Krzyżowa˝ powstała w 1990 r. jako symbol pojednania polsko-niemieckiego. Do statutowej działalności fundacji należy budowa porozumienia w Europie, w szczególności z udziałem młodzieży ze Wschodu i Zachodu. Fundacja ˝Krzyżowa˝ otrzymała w 2008 r. nagrodę ministrów spraw zagranicznych RP i RFN za zasługi dla rozwoju stosunków polsko-niemieckich.
Kwestia wsparcia finansowego Fundacji ˝Krzyżowa˝ ma złożony charakter: po pierwsze, dotyczy potrzeb w zakresie konserwacji zabytkowych budynków ośrodka, po drugie zaś - wsparcia bieżącej działalności fundacji. Z informacji przekazanych przez zarząd fundacji wynika, że w ciągu najbliższych pięciu lat konieczne będzie przeznaczenie ok. 680 tys. zł na konserwację i naprawę budynków fundacji. W trakcie rozmowy ministra Władysława Bartoszewskiego z Reinhardem Silberbergiem, sekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych RFN, która odbyła się w dniu 1 kwietnia 2009 r. w Warszawie, strona niemiecka poinformowała, że jest gotowa pokryć 50% kosztów koniecznych na ww. cel.
Odnosząc się zaś do problematyki finansowania bieżącej działalności Fundacji ˝Krzyżowa˝, wskazać należy, że prowadzi ona zarówno działalność pożytku publicznego, jak i działalność komercyjną. Środki pochodzące z działalności komercyjnej nie wystarczają na utrzymanie ww. obiektu ani na realizację zadań statutowych fundacji. W dniu 29 kwietnia 2009 r. do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wpłynęło sprawozdanie z działalności fundacji w 2008 roku. Ze sprawozdania wynika, iż w ubiegłym roku fundacja kontynuowała pracę dla młodzieży i z młodzieżą w Międzynarodowym Domu Spotkań, prowadziła warsztat naukowy - ˝Miejsce Spotkań˝ oraz Akademię Europejską, realizowała program ˝Wrocław - Lwów - partnerstwo dla współpracy˝ oraz szereg programów wolontariackich, zarówno jako organizacja goszcząca, jak i wysyłająca.
Przeciętne zatrudnienie w fundacji w 2008 r. wyniosło 35 etatów. Łączna kwota wypłaconych wynagrodzeń wyniosła 1 229 730,74 zł, a premie - 68 562,48 zł.
Fundacja uzyskała przychody w wysokości 10 787 550,55 zł oraz poniosła koszty w wysokości 13 876 542,35 zł. Organizacja wskazała, iż decydujący wpływ na osiągnięty w 2008 r. wynik finansowy miała konieczność poniesienia dodatkowych kosztów związanych ze sprzedażą budynku Europeum we Wrocławiu oraz spłata zasądzonego zobowiązania wraz z odsetkami, a także całkowita spłata kredytu inwestycyjnego zaciągniętego na budowę budynku Europeum.
Analiza przedmiotowego sprawozdania wykazała, że wymaga ono uzupełnienia oraz że konieczne jest otrzymanie dodatkowych informacji i wyjaśnień.
W tym miejscu wskazać należy, iż w obecnym stanie prawnym brak jest przepisów, które przewidywałyby finansowanie z budżetu państwa bieżącej działalności fundacji. Dodatkowo zawarty w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z późn. zm.) zakaz tworzenia fundacji ze środków publicznych powoduje, iż niedopuszczalne jest tworzenie fundacji przez Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego oraz inne jednostki sektora finansów publicznych (art. 30 ww. ustawy).
Niemniej jednak pragnę poinformować, iż obowiązujące przepisy prawa przewidują możliwość wsparcia działalności fundacji przez organy administracji publicznej w formie przekazania dotacji na realizację zleconego zadania publicznego. Zgodnie z art. 5 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.) organy administracji publicznej prowadzą działalność w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4 przedmiotowej ustawy, we współpracy z organizacjami pozarządowymi prowadzącymi odpowiednio do terytorialnego zakresu działania organów administracji publicznej działalność pożytku publicznego w zakresie odpowiadającym zadaniom tych organów. Wspomniana współpraca może odbywać się w szczególności w formie zlecania organizacjom pozarządowym realizacji zadań publicznych na zasadach określonych w ustawie. Zlecanie realizacji zadań publicznych (jako zleconych w rozumieniu art. 106 ust. 2 pkt 1 lit. d, art. 131 ust. 1 oraz art. 176 ustawy o finansach publicznych) przybiera formę powierzania wykonywania zadań publicznych wraz z udzieleniem dotacji na finansowanie ich realizacji bądź wspierania takich zadań wraz z udzieleniem dotacji na dofinansowanie ich realizacji. Podkreślenia jednak wymaga, iż dotacja może zostać przyznana wyłącznie w celu finansowania bądź dofinansowania realizacji określonego zadania publicznego, nie zaś na finansowanie bieżącej działalności organizacji pozarządowej. Środki na wykonanie zadania przyznawane są po przeprowadzeniu procedury otwartego konkursu ofert.
Warto zaznaczyć, że otwarty konkurs ofert może być przeprowadzony z inicjatywy organizacji pozarządowej. Organizacja pozarządowa może z własnej inicjatywy złożyć ofertę realizacji zadań publicznych - także tych, które są realizowane dotychczas w inny sposób, w tym przez organy administracji publicznej. W myśl art. 12 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w przypadku gdy organizacja złoży ofertę realizacji zadań publicznych, organ administracji publicznej, w terminie nieprzekraczającym 2 miesięcy, rozpatruje celowość realizacji określonego zadania publicznego. Następnie organ informuje o podjętej decyzji, a w przypadku stwierdzenia celowości realizacji danego zadania powiadamia składającego ofertę o otwartym konkursie ofert.
Ponadto pragnę poinformować, iż w trosce o rozwój aktywności obywatelskich oraz potrzeby wzmocnienia miejsca i roli III sektora w realizacji zadań publicznych Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podejmuje dodatkowe działania mające na celu poprawę sytuacji funkcjonowania organizacji pozarządowych w Polsce. Jednym z nich jest utworzenie krajowego Programu Operacyjnego - Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2009-2013 (dalej: PO FIO).
W programie tym organizacje pozarządowe mogą ubiegać się o wsparcie finansowe na realizację projektów odpowiadających zakresowi ich działalności. Zadaniem PO FIO jest finansowanie projektów przedstawianych przez organizacje pozarządowe, podmioty kościelne i związki wyznaniowe, jak również spółdzielnie socjalne, prowadzące działalność pożytku publicznego. Zgodnie z postanowieniami ˝Zasad przyznawania i rozliczania dotacji w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich w 2009 r.˝ wszelkie wydatki związane z funkcjonowaniem organizacji służące realizacji projektów są kwalifikowane i mogą być pokryte z dotacji. Reguła ta może być stosowana w innych przedsięwzięciach o charakterze projektowym. Celem głównym PO FIO jest zwiększenie udziału organizacji pozarządowych oraz podmiotów kościelnych i związków wyznaniowych prowadzących działalność pożytku publicznego w realizacji zadań publicznych, w ramach kształtowanych i prowadzonych na zasadach partnerstwa i pomocniczości polityk publicznych.
W rezerwie celowej budżetu państwa na 2009 r. (poz. 52 Fundusz Inicjatyw Obywatelskich) na realizację Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich ujęta została kwota 62 750 000 zł (w tym na dotacje: 60 240 000 zł).
W programie przewidziano realizację pięciu priorytetów:
1) priorytet I: Aktywni, świadomi obywatele, aktywne wspólnoty lokalne;
2) priorytet II: Sprawne organizacje pozarządowe w dobrym państwie;
3) priorytet III: Integracja i aktywizacja społeczna. Zabezpieczenie społeczne;
4) priorytet IV: Rozwój przedsiębiorczości społecznej;
5) priorytet V: Pomoc techniczna.
W każdym priorytecie określono od kilku do kilkunastu obszarów wsparcia, w ramach których będą mogły być realizowane projekty. Z uwagi na fakt, że nabór wniosków do konkursu został ogłoszony w dniu 20 lutego 2009 r. i zakończył się w dniu 23 marca 2009 r., istnieje możliwość złożenia przez Fundację ˝Krzyżowa˝ oferty realizacji zadania w ramach PO FIO w roku następnym, tj. 2010.
Z wyrazami szacunku
Sekretarz stanu
Tomasz Siemoniak
Warszawa, dnia 29 czerwca 2009 r.