VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 5033

w sprawie zasad rozliczania kosztów ocieplania budynku spółdzielczego

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na przekazaną przy piśmie z dnia 17 września 2008 r. interpelację pana posła Wiesława Andrzeja Szczepańskiego w sprawie zasad rozliczania kosztów ocieplania budynku spółdzielczego przedstawiam poniżej wyjaśnienia w interesującej pana posła kwestii.

   Ustawą z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 125 poz. 873) skreślony został zapis art. 6¹ ust. 5 w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, określający pojęcie modernizacji. Zgodnie z tym przepisem za modernizację uważało się trwałe ulepszenie (unowocześnienie) istniejącego budynku lub lokalu, przez co zwiększała się wartość użytkowa budynku (lokalu).

   Jak wynika z interpelacji problem dotyczy kwalifikacji, na gruncie ustawy o rachunkowości oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nakładów związanych z ocieplaniem spółdzielczych budynków, które pokrywane są przez spółdzielnie mieszkaniowe z funduszu remontowego. Mianowicie, czy nakłady te wpływają na ulepszenie środka trwałego, a tym samym zwiększają jego wartość, czy też ponoszone są w ramach prac remontowych.

   Stosownie do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (updop) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na ulepszenie środków trwałych, które, zgodnie z art. 16g ust. 13 updop, powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych.

   Do wydatków na ulepszenie środków trwałych, o których mowa w art. 16g ust. 13 updop, powodujących zwiększenie wartości początkowej tych środków, zalicza się wydatki na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację. Zgodnie z postanowieniami tego przepisu środki trwałe uważa się za ulepszone, jeżeli wydatki poniesione na przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację powodują wzrost wartości użytkowej i technicznej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środka trwałego do używania, przy czym powyższy wzrost mierzy się w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji. Podobnie stanowi przepis art. 31 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

   Przy kwalifikacji wydatków, w wyniku poniesienia których nastąpiło ulepszenie środka trwałego, niezbędne jest również określenie, czy zwiększają one wartość użytkową środka trwałego. Jak stwierdził NSA w wyroku z dnia 4 grudnia 2002 r. (sygn. akt I SA/Łd 312/01) ˝ustalenie, że dany środek trwały został poddany przebudowie, rozbudowie, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji jest tylko pierwszą przesłanką zwiększenia wartości początkowej środka trwałego o wydatki poniesione na ulepszenie. Musi być spełniona jeszcze jedna przesłanka: wzrost wartości użytkowej środka trwałego w stosunku do wartości z dnia przyjęcia tego środka do używania˝.

   Istotą remontu jest natomiast przywrócenie pierwotnego stanu technicznego oraz użytkowego środka trwałego bez zwiększenia jego wartości początkowej. Jak stwierdzono bowiem w wyroku NSA z dnia 14 stycznia 1998 r. (sygn. akt SA/Sz 119/97) ˝wszystkie działania przywracające pierwotny stan techniczny i użytkowy środka trwałego wraz z wymianą zużytych składników technicznych można uznać za remont. Natomiast przez ulepszenie należy rozumieć unowocześnienie środka trwałego, które podnosi jego wartość techniczną, użytkową, jak i przystosowanie składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż pierwotne jego przeznaczenie albo nadanie temu składnikowi nowych cech użytkowych˝.

   Ocieplenie budynku mieszkalnego ma na celu poprawę izolacyjności cieplnej budynku, a tym samym wpływa na obniżenie kosztów ogrzewania znajdujących się w nich lokali. Ostateczna jednak ocena co do charakteru prac budowlanych, a tym samym kwalifikacji wydatków na ocieplenie budynku, powinna uwzględniać ekspertyzy specjalistów z dziedziny budownictwa. Dopiero w oparciu o tę wiedzę będzie można stwierdzić, że w konkretnym przypadku ocieplenie budynku wpływa na ulepszenie środka trwałego zwiększającego jego wartość bądź ma charakter remontu (por. wyrok NSA z dnia 3 grudnia 1999 r. sygn. akt I SA/Wr 477/98).

   Jednocześnie pragnę zauważyć, że uchylony przepis art. 6¹ ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie stanowił, że ocieplenie budynku spółdzielczego należało traktować jako modernizację. Przepis ten definiował jedynie pojęcie ˝modernizacji˝ użyte w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, przez którą ˝uważa się trwałe ulepszenie (unowocześnienie) istniejącego budynku lub lokalu, przez co zwiększa się wartość użytkowa budynku lub lokalu˝. Uchylenie tego przepisu nie oznacza, że obecnie każde ocieplenie budynku należy rozpatrywać w kategoriach remontu.

   Każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie, a więc o kwalifikacji nakładów poniesionych na ocieplenie budynku mieszkalnego powinny decydować służby techniczne spółdzielni mieszkaniowej.

   Pragnę poinformować, że odpisy na fundusz remontowy w spółdzielniach mieszkaniowych obciążające koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi, o których mowa w art. 6 ust 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, stanowią koszty uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 9 updop).

   Zakwalifikowanie natomiast przez spółdzielnię mieszkaniową ponoszonych wydatków na ocieplenie budynku mieszkalnego jako wydatków powodujących ulepszenie środka trwałego wpłynie na zwiększenie wartości tego środka. Pragnę jednak zauważyć, że w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych spółdzielcze zasoby mieszkaniowe (m.in. budynki mieszkalne) nie podlegają amortyzacji (art. 16c pkt 2 updop).

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Ludwik Kotecki

   Warszawa, dnia 9 października 2008 r.