VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 7834

w sprawie pilnego wyjaśnienia przyczyn awarii w firmie Kronospan w Szczecinku i jej skutków dla środowiska naturalnego oraz działań podjętych przez firmę, stosowne organy, a także służby administracji państwowej i samorządu zapobiegających podobnej katastrofie

   Odpowiadając na zapytanie poselskie pana Czesława Hoca (przekazane pismem z dnia 24 września 2010 r., znak: SPS-024-7834/10) w sprawie pilnego wyjaśnienia przyczyn awarii w firmie Kronospan w Szczecinku i jej skutków dla środowiska naturalnego oraz działań podjętych przez firmę, stosowne organy, a także służby administracji państwowej i samorządu, poniżej podaję następujące wyjaśnienia.

   1. Jaka była przyczyna awarii i pożaru komina w firmie Kronospan w Szczecinku, skoro firma zapewnia, że kominy odprowadzają jedynie parę wodną?

   W dniu 15 września 2010 r. na podstawie informacji uzyskanej od Stowarzyszenia Inicjatyw Społecznych TERRA w Szczecinku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie przeprowadził kontrolę interwencyjną w firmie Kronospan Polska sp. z o.o. W jej trakcie ustalono, iż zapłon, który wystąpił na emitorze będącym elementem suszarni, został spowodowany przez awarię systemu sterowania przepływem gazów, co było przyczyną zapalenia suszonego materiału - drobnej frakcji wiórów. Potwierdzają to generowane automatycznie raporty systemu komputerowego sterowania zakładu. Sytuację opanowano po upływie ok. 10 minut, angażując w tym celu jedynie służby wewnętrzne firmy. Dwie jednostki Państwowej Straży Pożarnej obecne na miejscu zdarzenia nie wzięły udziału w akcji gaśniczej.

   Należy zwrócić uwagę, iż kierownictwo Kronospan Polska sp. z o.o. nie poinformowało WIOŚ w Szczecinie o wystąpieniu zdarzenia, a także odmówiło podpisania protokołu kontroli interwencyjnej. W związku z powyższym w dniu 1 października 2010 r. przeprowadzone zostały przez WIOŚ w Szczecinie przesłuchania przedstawicieli Kronospan Polska sp. z o.o. celem skierowania wniosków o ich ukaranie do sądu rejonowego.

   2. Jakie skutki w kwestii zanieczyszczenia środowiska naturalnego mają tego typu pożary i także tzw. samozapłony hałdy poprodukcyjnej z odciekami?

   Negatywne skutki dla środowiska i zdrowia ludzkiego tego typu pożarów zależą od składu chemicznego spalanej substancji oraz od długości jego trwania.

   Zdarzenie, które miało miejsce w firmie Kronospan Polska sp. z o.o., miało charakter krótkotrwały, w związku z tym skutki dla środowiska były prawdopodobnie nieznaczne. Ze względu na charakterystykę spalanej substancji (wióry zawierające związki organiczne) wyemitowane zostały pewne ilości pyłów oraz benzo(a)pirenu. Stężenia obu tych zanieczyszczeń są w Szczecinku monitorowane przez WIOŚ w Szczecinie. Wyniki badań z dnia zdarzenia muszą jednak być interpretowane na tle badań prowadzonych przed i po dacie wystąpienia pożaru. Ponadto niezbędny jest czas na ich całkowite zakończenie i ocenę, gdyż zgodnie z metodyką referencyjną oznaczeń tych substancji w powietrzu pomiary wykonuje się manualnie, a następnie są one analizowane przez akredytowane laboratorium. Po zakończeniu oceny wpływu przedmiotowego pożaru na środowisko zostanie ona podana do publicznej wiadomości przez WIOŚ w Szczecinie.

   Odnośnie do tzw. samozapłonów hałd poprodukcyjnych z odciekami minister środowiska oraz organy Inspekcji Ochrony Środowiska nie posiadają informacji nt. tego typu zdarzeń mających miejsce w zakładzie Kronospan Polska sp. z o.o. w ciągu ostatnich kilku lat.

   3. Jakie Pan Minister podejmie działania, by zapobiec tego rodzaju pożarom?

   Minister środowiska, w ramach posiadanych kompetencji, przykłada szczególną uwagę do wszelkich sygnałów dotyczących zdarzeń mogących mieć potencjalnie negatywny wpływ na środowisko naturalne oraz zdrowie ludności, reagując na wszelkie głosy społeczności lokalnych. Z informacji uzyskanych od WIOŚ w Szczecinie oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego wynika, iż organy te priorytetowo traktują problemy związane z funkcjonowaniem zakładu Kronospan Polska sp. z o.o. w Szczecinku i starają się je rozwiązać, korzystając ze wszelkich dostępnych im możliwości określonych przepisami prawa.

   4. Kiedy zostanie wyegzekwowana modernizacja firmy stosownie do zasady najlepszych dostępnych technik (BAT)?

   Zgodnie z art. 204 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) wymagania ochrony środowiska wynikające z najlepszych dostępnych technik powinny spełniać instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego, tj. wymienione w załączniku do rozporządzenia ministra środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz. U. z 2002 r. Nr 122, poz. 1055). Na terenie zakładów w Szczecinku znajdują się dwie instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego: instalacja do produkcji formaliny oraz instalacja do produkcji żywic formaldehydowo-mocznikowo-melaminowych. Obie te instalacje posiadają pozwolenie zintegrowane wydane decyzją wojewody zachodniopomorskiego (znak: K-SR-S-6/6619/63/07) z dn. 30 października 2007 r., a następnie zmienione decyzją marszałka województwa zachodniopomorskiego (znak: WRiOŚ-II-KS/7740/1-2/09) z dn. 2 czerwca 2009 r. Instalacje te należą do firmy Kronospan Chemical Szczecinek sp. z o.o., która ma odrębną osobowość prawną i jest podmiotem niezależnym od firmy Kronospan Polska sp. z o.o., na terenie której doszło do pożaru. Zgodnie z informacjami uzyskanymi od WIOŚ w Szczecinie obie instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego spełniają wymagania wynikające z najlepszych dostępnych technik. Ostatnia kontrola przeprowadzona w Kronospan Chemical Szczecinek sp. z o.o. stwierdziła jedynie naruszenia warunków pozwolenia zintegrowanego polegające na przekroczeniach czasu pracy określonych w ww. pozwoleniu.

   Natomiast instalacja suszarni należąca do firmy Kronospan Polska sp. z o.o., na emitorze której doszło w dniu 12 września 2010 r. do zapłonu, nie jest instalacją wymagającą pozwolenia zintegrowanego, dlatego też nie jest ona zobligowana do spełniania wymagań ochrony środowiska wynikających z najlepszych dostępnych technik BAT.

   Instalacja ta posiada decyzję wojewody zachodniopomorskiego z dnia 28 września 2007 r. (znak: K-SR-S-7-6610/5-1/07) udzielającą pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, naruszenie warunków której stwierdził WIOŚ w Szczecinie. Ww. naruszenie dotyczyło emisji do powietrza amoniaku bez wymaganych uregulowań i w związku z tym WIOŚ w Szczecinie wydał w dn. 30 września 2010 r. decyzję wyznaczającą termin usunięcia naruszenia do dn. 28 listopada 2011 r. Dodatkowo w chwili obecnej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego toczy się postępowanie administracyjne w sprawie zmiany ww. pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza w związku ze wspomnianym stwierdzonym przez WIOŚ w Szczecinie naruszeniem.

   Ponadto na terenie użytkowanym przez firmy Kronospan Polska sp. z o.o. oraz Kronospan Chemical sp. z o.o. funkcjonuje także trzeci, niezależny podmiot Kronospan Szczecinek sp. z o.o., w stosunku do którego także toczą się postępowania administracyjne dotyczące naruszeń warunków pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza. W dniu 14 października 2010 r. w firmie tej rozpoczęła się kolejna kontrola WIOŚ w Szczecinie związana ze skargami mieszkańców Szczecinka na uciążliwość zakładu.

   Podsekretarz stanu

   Bernard Błaszczyk

   Warszawa, dnia 29 października 2010 r.