VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -

na interpelację nr 16268

w sprawie trudnej sytuacji na rynku pracy, pogłębiającego się bezrobocia oraz działań rządu w przedmiotowym zakresie

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z przekazaniem przy piśmie z dnia 8 czerwca 2010 r. (znak: SPS-023-16268/10) interpelacji poselskiej pana Krzysztofa Jurgiela w sprawie trudnej sytuacji na rynku pracy, pogłębiającego się bezrobocia oraz działań rządu w przedmiotowym zakresie, działając z upoważnienia prezesa Rady Ministrów, poniżej zamieszczam odpowiedź na pytania zawarte w interpelacji:

   1. Jakie działania podejmował i podejmuje rząd RP celem zatrzymania wzrostu bezrobocia?

   Zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. z 2008 r. Dz. U. Nr 69, poz. 415) minister pracy i polityki społecznej nie ma bezpośredniego wpływu na sytuację na wojewódzkich (regionalnych) i powiatowych rynkach pracy. Dlatego też koncentruje się głównie na przygotowaniu propozycji rozwiązań systemowych, mających na celu doskonalenie pomocy udzielanej przez publiczne służby zatrudnienia osobom bezrobotnym, poszukującym pracy oraz osobom zagrożonym utratą pracy, w tym także poprzez ułatwianie podejmowania działań osłonowych wobec takich osób.

   Powiatowe urzędy pracy funkcjonujące w ramach administracji samorządowej, poprzez nowelizację ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (przyjęta przez Sejm w dniu 19 grudnia 2008 r., opublikowana w Dz. U. z 2009 r. Nr 6, poz. 33), mają do dyspozycji nowy instrument, jakim jest realizacja programów specjalnych. Programy specjalne służą większemu uelastycznieniu form pomocy oferowanej przez urzędy pracy na poziomie lokalnym i umożliwiają dobór i aktywizację osób potrzebujących specyficznej pomocy w doprowadzeniu do podjęcia pracy. Oznacza to, że uczestnicy programu specjalnego oraz zakres działań aktywizacyjnych jest określany na poziomie powiatu. Programy te mogą być realizowane zarówno bezpośrednio przez urzędy pracy, jak też w określonych przypadkach ich realizacja może być zlecana innym podmiotom. Na wniosek starosty minister właściwy do spraw pracy na realizację programów specjalnych może przyznać dodatkowe środki z rezerwy dysponenta Funduszu Pracy, przy zachowaniu zasad przyznawania pomocy de minimis.

   Ponadto w dyspozycji urzędów pracy stanowiących rdzeń publicznych służb zatrudnienia pozostaje szeroki zbiór instrumentów służących ograniczaniu lub łagodzeniu trudności na rynku pracy. Zbiór tych instrumentów tworzą: pośrednictwo pracy, informacja i poradnictwo zawodowe, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy, szkolenie pomagające w zdobywaniu kwalifikacji potrzebnych na rynku pracy, prace interwencyjne, roboty publiczne, jak i system finansowego wsparcia w postaci dotacji i pożyczek. Efektywne, trafnie adresowane, odpowiadające potrzebom bezrobotnych korzystanie przez urzędy pracy z dostępnych środków prawnych jest czynnikiem trudnym do przecenienia w minimalizowaniu skutków bezrobocia. Dlatego poprawa funkcjonowania służb zatrudnienia jest stałym priorytetem w ramach polityki rynku pracy. Stąd, zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia, każdy powiatowy urząd pracy powinien wyodrębnić centrum aktywizacji zawodowej (CAZ) - wyspecjalizowaną komórkę organizacyjną, która będzie realizowała zadania w zakresie usług i instrumentów rynku pracy. Ponadto powiatowe urzędy pracy we współpracy z samorządami gminnymi mogą tworzyć na poziomie gmin lokalne punkty informacyjno-konsultacyjne (LPIK). Celem uwzględnienia samorządu gminnego w realizacji polityki rynku pracy jest zapewnienie możliwości korzystania z pomocy urzędu pracy lub uzyskania informacji najbliższej miejsca zamieszkania lub siedziby pracodawcy. Wprowadzono także możliwość, a w przypadku bezrobotnych zarejestrowanych przez co najmniej 180 dni - obowiązek opracowywania indywidualnych planów działań, które zawierają usługi i instrumenty urzędu pracy oraz samodzielne działania bezrobotnego, określające drogę dojścia do trwałego zatrudnienia.

   Wspomniana nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zwiększyła materialne zachęty dla tworzenia nowych miejsc pracy, gdyż:

   - podniesiono możliwą refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy z 5-krotnej do 6-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia;

   - zwiększono pułap przyznawanych bezrobotnemu jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej z 5-krotnej do 6-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia, a w przypadku jednego członka założyciela spółdzielni socjalnej - z 3-krotnego do 4-krotnego przeciętnego wynagrodzenia i z 2-krotnego do 3-krotnego przeciętnego wynagrodzenia na członka przystępującego do spółdzielni socjalnej po jej założeniu;

   - umożliwiono pracodawcom redukcję kosztów zatrudnienia. Mianowicie pracodawcy zatrudniający bezrobotnych w wieku 50+ są czasowo zwolnieni z obowiązku odprowadzania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Natomiast wobec wszystkich osób, które ukończą 60 lat (mężczyźni) i 55 lat (kobiety) zostaje zniesiony obowiązek odprowadzania składek na te fundusze.

   Ponadto pracodawca nadal może zawrzeć ze starostą umowę przewidującą jednorazowe refundowanie (w wysokości do 300% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę) poniesionych kosztów z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego. Refundacja taka może nastąpić w przypadku zatrudniania skierowanego bezrobotnego w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej 12 miesięcy oraz gdy po upływie 12 miesięcy zatrudnienia skierowany bezrobotny jest nadal zatrudniony.

   W polityce rynku pracy realizowanej przez ministra pracy i polityki społecznej zwraca się szczególną uwagę na aktywizację zawodową osób w wieku 45+, jak i na działania nakierowane na zachęcanie osób do dłuższego pozostawania aktywnymi zawodowo. Praktyczną tego realizacją jest rządowy program ˝Solidarność pokoleń - działania dla zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+˝ (przyjęty przez Radę Ministrów w październiku 2008 r.). Program obejmuje dwa zasadnicze kierunki działań odnoszące się do rynku pracy i do modernizacji systemu zabezpieczenia społecznego. Program ˝Solidarność pokoleń˝ zakłada z jednej strony działania, które zwiększają zachęty do zatrudnienia osób w wieku 50+ przez przedsiębiorców (wyszczególniona wyżej redukcja kosztów zatrudnienia), a z drugiej strony działania, które sprzyjają poprawie kwalifikacji, umiejętności i efektywności pracy tych osób. Co więcej, ustawa o promocji zatrudnienia przewiduje, że osoby po 45. roku życia mogą korzystać z usług rynku pracy finansowanych z Funduszu Pracy - szkoleń, studiów podyplomowych, egzaminów oraz pożyczek szkoleniowych, bez względu na swój status na rynku pracy. Ponadto pracodawca posiadający fundusz szkoleniowy może uzyskać refundację z Funduszu Pracy kosztów szkolenia lub studiów podyplomowych zatrudnionego pracownika w wieku 45+ do wysokości 80% kosztów, nie więcej jednak niż 300% przeciętnego wynagrodzenia na jedną osobę.

   Kryzys w sposób szczególny dotknął osoby młode, które ukończyły edukację, mają stosowne wykształcenie, nierzadko i wyższe, a przez brak doświadczenia mają trudności z wejściem na rynek pracy. Stąd podjęłam decyzję o przeznaczeniu w 2010 r. dodatkowych środków z rezerwy Funduszu Pracy na realizację ˝Programu aktywizacji zawodowej osób do 30. roku życia˝. Zgodnie z założeniami programu powiatowe urzędy pracy miały przygotować projekty odpowiednich działań aktywizacji zawodowej osób młodych we współpracy z wojewódzkimi urzędami pracy.

   Projekty zostały poddane procedurze oceny na poziomie samorządu województwa. Rekomendowane przez marszałków województw projekty zostały przekazane do ministra pracy i polityki społecznej. Łącznie projekty złożyło 270 (79%) powiatowych urzędów pracy na kwotę blisko 495,4 mln zł.

   Minister pracy i polityki społecznej dokonał oceny nadesłanych projektów oraz podzielił środki na ich realizację. W związku z tym, iż zapotrzebowanie zgłoszone przez powiatowe urzędy pracy znacznie przekroczyło dostępny limit środków, konieczne było opracowanie mechanizmu podziału środków na poszczególne województwa, w którym zasadniczym czynnikiem branym pod uwagę była liczba bezrobotnych do 30. roku życia.

   Rozdział środków na projekty zgłoszone w poszczególnych województwach dokonywany był z uwzględnieniem ich pozycji na liście rankingowej marszałków województw. Dokonano także zmniejszenia budżetów niektórych projektów, w tym wszystkich, których wartość przekraczała 3 mln zł.

   Zgodnie z powyższym minister pracy i polityki społecznej przyznał 216 powiatowym urzędom pracy środki na realizację ˝Programu aktywizacji zawodowej osób do 30. roku życia˝ na łączną kwotę 323,4 mln zł. W ramach tych środków planuje się objąć działaniami ok. 45 tys. osób.

   Realizacja programu wygląda w ten sposób, że powiatowe urzędy pracy będą tworzyć dla każdego młodego bezrobotnego indywidualny plan działania (IPD), który będzie zawierał zbiór instrumentów (np. szkoleń, staży, porad zawodowych itp.), które pozwolą na szybkie znalezienie pracy.

   2. Jakie działania osłonowe podejmuje rząd RP celem łagodzenia skutków kryzysu i niekorzystnych zjawisk ekonomicznych odczuwalnych w polskich gospodarstwach domowych?

   Pomimo stosunkowo dobrej, na tle niektórych krajów europejskich, sytuacji na rynku pracy rząd RP, wychodząc naprzeciw spodziewanym negatywnym wpływom globalnej sytuacji ekonomicznej na poziom zatrudnienia w Polsce, przygotował ustawę o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (weszła w życie 22 sierpnia 2009 r., Dz. U. Nr 125, poz. 1035), która ma na celu uelastycznienie procesu pracy, obniżenie kosztów pracy przedsiębiorstwom dotkniętym przez kryzys, a także zwiększenie skłonności do inwestowania w kapitał ludzki.

   Dla wszystkich przedsiębiorców przewidziano następujące formy wsparcia:

   - wydłużenie okresu rozliczeniowego czasu pracy, maksymalnie do 12 miesięcy, co pozwoli na bardziej elastyczne gospodarowanie czasem pracy pracowników - zależnie od zapotrzebowania na pracę w poszczególnych miesiącach;

   - stosowanie przez przedsiębiorcę różnych godzin rozpoczynania i kończenia pracy w poszczególnych dobach pracowniczych, przy czym ponowna praca w tej samej dobie nie jest traktowana jak praca w godzinach nadliczbowych. Rozwiązanie to może także być zastosowane na wniosek pracownika opiekującego się dzieckiem do 14. roku życia lub opiekującego się członkiem rodziny, który ze względu na stan zdrowia wymaga osobistej opieki pracownika;

   - stosowanie ograniczenia w zatrudnianiu tego samego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony polega na możliwości pozostawania w takim zatrudnieniu łącznie przez okres nieprzekraczający 24 miesięcy.

   Pragnę jednak zaznaczyć, iż przedsiębiorca może wydłużyć okres rozliczeniowy lub wprowadzać indywidualne rozkłady czasu pracy tylko w porozumieniu ze związkami zawodowymi albo przedstawicielami pracowników działającymi w jego zakładzie.

   Natomiast poniższe instrumenty wsparcia ujęte w ustawie o łagodzeniu skutków kryzysu dla pracowników i przedsiębiorców mogą mieć zastosowanie jedynie względem pracodawców znajdujących się w przejściowych trudnościach finansowych. Ustawa przewiduje:

   - czasowe (maksymalnie na okres 6 miesięcy) obniżenie pracownikom wymiaru czasu pracy z proporcjonalnym obniżeniem wynagrodzenia za pracę (bez konieczności dokonywania tzw. wypowiedzenia zmieniającego), przy czym wymiar czasu pracy pracownika nie może być niższy niż 1/2 pełnego wymiaru czasu pracy;

   - możliwość uzyskania dopłat do pensji pracowników objętych obniżonym czasem pracy lub przestojem ekonomicznym. Przepisy przewidują, iż pracownikom za okres postoju wypłacana jest rekompensata utraconych zarobków do wysokości 100% zasiłku dla bezrobotnych oraz wynagrodzenie od tego przedsiębiorcy łącznie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy pracownika. Jednocześnie warunkiem niezbędnym do objęcia pracownika przestojem ekonomicznym jest pisemna jego zgoda. W przypadku ograniczenia czasu pracy pracownikom przysługuje świadczenie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wysokości 70% zasiłku, w zależności od stopnia obniżenia wymiaru czasu pracy pracownika. Pracodawca otrzyma też środki na opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, należnych od pracodawcy. Powyższe świadczenia wypłacane są przez łączny okres nie dłuższy niż 6 miesięcy w stosunku do jednego pracownika i przyznawane zgodnie z warunkami dopuszczalności pomocy de minimis;

   - rozwiązanie wspierające inwestowanie przez pracodawców w podnoszenie kwalifikacji pracowników w okresie przestoju lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Wsparcie przeznaczone jest dla pracodawców posiadających fundusz szkoleniowy, przy czym aby dodatkowo zachęcić pracodawców do tworzenia funduszu szkoleniowego, wprowadzono nowe korzystne rozwiązanie, a mianowicie zapis, iż wpłaty na fundusz szkoleniowy obciążają koszty działalności pracodawców. Przewiduje się, że wysokość dofinansowania ze środków Funduszu Pracy będzie wynosić do 80% kosztów szkolenia lub studiów podyplomowych, nie więcej jednak niż 300% przeciętnego wynagrodzenia na jedną osobę, o ile szkolenie lub studia podyplomowe są uzasadnione obecnymi lub przyszłymi potrzebami pracodawcy. W okresie szkolenia lub studiów podyplomowych pracownikowi będzie przysługiwać stypendium finansowane ze środków Funduszu Pracy. W przypadku zbiegu prawa do świadczeń z pieniędzy publicznych (stypendium lub częściowej rekompensaty utraconych zarobków z powodu obniżenia czasu pracy albo przestoju) przysługuje tylko jedno, wyższe świadczenie.

   Ustawa nakłada na pracodawcę obowiązek zwrotu otrzymanej pomocy wraz z odsetkami, w przypadku niespełnienia warunków umowy, w szczególności rozwiązania umowy o pracę z przyczyn dotyczących pracodawcy w okresie pobierania przez pracownika świadczeń, a także w okresie 6 miesięcy przypadających bezpośrednio po okresie ich pobierania. Natychmiastowy obowiązek zwrotu ustawa przewiduje także w sytuacji, gdy pomoc zostanie wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem, tj. np. gdy nie zostanie przekazana uprawnionym do uzyskania świadczenia pracownikom.

   Według danych na dzień 30 kwietnia 2010 r. do okręgowych inspektoratów pracy zgłoszono 718 przypadków przedłużenia okresu rozliczeniowego na podstawie art. 9 ust. 1 ww. ustawy. W 456 przypadkach przedłużenie okresu rozliczeniowego nastąpiło w drodze zawarcia porozumienia z przedstawicielami pracowników, w 246 - na mocy porozumienia ze związkami zawodowymi, a w 16 przypadkach okres rozliczeniowy został przedłużony w układzie zbiorowym pracy. W 472 przypadkach okres rozliczeniowy wydłużono maksymalnie, czyli do 12 miesięcy.

   Według danych na dzień 14 czerwca 2010 r. do biur terenowych FGŚP wpłynęło 151 wniosków o wypłatę świadczeń z tytułu przestoju, obniżonego czasu pracy oraz składek na ubezpieczenia społeczne dla 10 725 osób, łącznie na kwotę 19 223 865,53 zł. Do tego dnia zawarto 87 umów na łączną kwotę 14 366 002,99 zł. Ponadto Fundusz Pracy wypłacił 557 194,29 zł tytułem dofinansowania kosztów szkoleń oraz wypłaty stypendiów dla 491 pracowników objętych przestojem lub obniżonym wymiarem czasu pracy.

   W dniu 19 czerwca 2009 r. Sejm RP przyjął ustawę o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę (Dz. U. z 21 lipca 2009, Nr 115, poz. 964). Ustawa zakłada ustabilizowanie sytuacji finansowej osób obciążonych zobowiązaniami kredytowymi, które utraciły zatrudnienie lub inną pracę zarobkową. Intencją ustawodawcy było umożliwienie osobom fizycznym, spełniającym warunki określone w ustawie, skorzystania z okresowej, zwrotnej pomocy finansowej, polegającej na spłacie raty kapitałowej kredytu mieszkaniowego wraz z należnymi odsetkami bieżącymi (czasowe świadczenie finansowe z tytułu utraty pracy wspierające spłatę kredytu mieszkaniowego).

   Uprawionym do okresowej zwrotnej pomocy finansowej, w rozumieniu ustawy, jest osoba fizyczna, która po dniu 1 lipca 2008 r. utraciła zatrudnienie lub inną pracę zarobkową (tj. pracę lub świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło, albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych), a także zakończyła prowadzenie działalności gospodarczej jako przedsiębiorca niezatrudniający pracowników.

   Warunkiem otrzymania pomocy w spłacie kredytu mieszkaniowego jest zarejestrowanie się w urzędzie pracy i uzyskanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Uprawnionym jest wyłącznie osoba bezrobotna z prawem do zasiłku z uwagi na to, że źródłem finansowania okresowej zwrotnej pomocy finansowej są środki pochodzące z Funduszu Pracy, do którego wcześniej za uprawnionego były odprowadzane składki.

   Pomocą objęci mogą być również małżonkowie posiadający wspólnotę majątkową, jeżeli pracę utracił współmałżonek niebędący kredytobiorcą. Jednocześnie pomoc nie może być przyznana uprawionemu, jeżeli jemu lub jego małżonkowi przysługuje tytuł prawny do innego niż objęty kredytowaniem lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. W ustawie zakłada się bowiem, że pomoc skierowana jest do osób, które zamieszkują w lokalu mieszkalnym lub domu jednorodzinnym, na który został udzielony kredyt mieszkaniowy.

   Pomoc jest ograniczona zarówno pod względem wysokości - do kwoty równej racie kapitałowej kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami bieżącymi, nieprzekraczającej jednak 1200 zł miesięcznie - jak i w czasie (12 miesięcy) i ściśle związana z posiadaniem w tym okresie statusu bezrobotnego przez beneficjenta pomocy (utrata tego statusu będzie skutkować wygaśnięciem decyzji w sprawie udzielenia pomocy).

   Wnioski o przyznanie pomocy mogą być składane do dnia 31 grudnia 2010 r. w powiatowym urzędzie pracy, w którym zarejestrowała się osoba bezrobotna. Decyzję o przyznaniu pomocy wydaje właściwy starosta. Spłaty rat kredytu mieszkaniowego dokonuje Bank Gospodarstwa Krajowego, jako podmiot wyspecjalizowany w obsłudze funduszy publicznych, na rachunek instytucji kredytującej.

   Zwrot przyznanej pomocy będzie rozpoczynał się po upływie 2 lat od zakończenia jej udzielania, będzie nieoprocentowany i równomiernie rozłożony w czasie (równe miesięczne raty wpłacane przez 8 lat po upływie wspomnianego okresu 2 lat). W przypadku zbycia przedmiotu kredytowania, w terminie 30 dni od dnia zbycia należy zwrócić w całości otrzymaną pomoc. Natomiast w przypadku otrzymania pomocy nienależnej beneficjent takiej pomocy będzie zobligowany do uiszczenia odsetek ustawowych od otrzymanej kwoty.

   Według stanu na dzień 31 maja 2010 r. dokonano 5748 wypłat na łączną kwotę 4 373 743 zł dla 1109 beneficjentów.

   3. Na jakim poziomie znajduje się obecnie bezrobocie i jakie są prognozy na następny rok w tym zakresie?

   Światowy kryzys gospodarczy wpłynął na pogorszenie sytuacji na rynku pracy również w Polsce, co szczególnie było widoczne w 2009 r. Jednak podkreślenia wymaga fakt, że Polska z kraju o najwyższym w UE wskaźniku bezrobocia (w latach 2004-2006) stała się krajem, w którym stopa bezrobocia była w 2009 r. niższa od średniej dla 27 krajów UE. Według danych Eurostatu (na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności) w 2009 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 8,3%, podczas gdy w UE-27 wynosiła 9%.

   Spowolnienie tempa spadku bezrobocia rejestrowanego było zauważalne w końcu 2008 r., kiedy to w urzędach pracy zarejestrowanych było 1473,8 tys. osób. Poziom bezrobocia był wprawdzie o 272,8 tys. osób niższy niż rok wcześniej, ale dynamika spadku bezrobocia była znacznie niższa niż w 2007 r. i wyniosła 15,6% wobec 24,4% w 2007 r. W końcu 2009 r. po raz pierwszy od kilku lat zanotowano wzrost bezrobocia - w ewidencji urzędów pracy zarejestrowanych było 1892,7 tys. osób bezrobotnych, czyli o 418,9 tys. osób więcej niż przed rokiem, tj. wzrost wyniósł 28,4%. Stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu 2009 r. wyniosła 11,9%, a więc była o 2,4 punktu procentowego wyższa niż przed rokiem. Wysoki wzrost bezrobocia w 2009 r. w porównaniu do 2008 r. wynikał z kilku podstawowych przyczyn, a mianowicie: bardzo wysokiego napływu bezrobotnych (w urzędach pracy zarejestrowało się 3083,8 tys. osób), zmniejszonego odpływu bezrobotnych (odpływ wyniósł 2664,8 tys., czyli był o 3,1% mniejszy niż rok wcześniej), zmniejszonej liczby podjęć pracy (spadek o 3,8%) oraz spadku liczby ofert pracy (o 21%).

   Sytuacja na rynku pracy w Polsce w 2010 r. zaczęła się stabilizować. Wprawdzie liczba bezrobotnych jest wyższa niż przed rokiem, ale tempo wzrostu bezrobocia w skali roku zmniejsza się. W końcu maja 2010 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 1907,9 tys. osób (wobec 1683,4 tys. w końcu maja 2009 r.). Poziom bezrobocia w ciągu roku zwiększył się o 224,5 tys. osób, tj. o 13,3%.

   Zauważyć należy, że od od marca 2010 r. poziom bezrobocia zmniejsza się, a notowane spadki są zdecydowanie wyższe niż przed rokiem. W maju 2010 r., w porównaniu do kwietnia 2010 r., liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 65,8 tys. osób, tj. o 3,3% (z poziomu 1973,8 tys. osób do 1907,9 tys.). Zanotowany w maju 2010 r. spadek bezrobocia był niemal 2-krotnie wyższy niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Z kolei wskaźnik bezrobocia był o 0,4 punktu procentowego niższy niż w końcu kwietnia 2010 r., tj. wyniósł 11,9%. W końcu maja 2009 r. stopa bezrobocia wyniosła 10,7% i była o 0,2 punktu procentowego niższa niż miesiąc wcześniej. Zatem zmiany na rynku pracy w 2010 r. są zdecydowanie korzystniejsze niż w 2009 r.

   Terytorialne zróżnicowanie, mierzone różnicą pomiędzy najniższą i najwyższą wartością wskaźnika bezrobocia, w ostatnim czasie wzrastało. Ale w maju 2010 r. było niższe niż rok wcześniej. W końcu maja 2010 r. różnica pomiędzy najniższą i najwyższą stopą bezrobocia w województwach wynosiła 9,9 punktu procentowego (wielkopolskie - 9,2%, warmińsko-mazurskie - 19,1%) wobec 10,2 punktu procentowego przed rokiem. Na poziomie powiatów różnica pomiędzy najwyższą i najniższą stopą bezrobocia w końcu maja br. wyniosła 29,8 punktu procentowego i nie zmieniła się w stosunku do stanu sprzed roku.

   Od 2010 r. ponownie zwiększa się liczba podejmujących pracę. W okresie styczeń-maj 2010 r. pracę podjęło 477,8 tys. osób, tj. o 91,6 tys. osób więcej w porównaniu do analogicznego okresu 2009 r. (wzrost o 23,7%).

   Dzięki położeniu nacisku na aktywizację bezrobotnych w 2009 r. zaktywizowano ponad 697 tys. osób (wobec 668 w 2008 r.), a w okresie styczeń-maj 2010 r. aktywnymi programami rynku pracy objęto 337,4 tys. osób, czyli o 59,6 tys. osób więcej niż w analogicznym okresie 2009 r. (wzrost o 21,4%).

   Duże obawy budzą zmiany na rynku pracy w związku z sytuacją powodziową, jednak w maju br. nie zanotowano istotnego wpływu powodzi na rynek pracy, choć należy zauważyć, że liczba ofert pracy zmniejszyła się i najwyższy spadek odnotowano w województwach, które najbardziej dotknęła powódź, a mianowicie opolskim, świętokrzyskim i podkarpackim.

   Powyższe jak również ciągle jeszcze widoczne skutki kryzysu gospodarczego powodują, że przewidywanie zmian na rynku pracy stanowi duże wyzwanie. Zmniejszająca się z miesiąca na miesiąc dynamika spadku bezrobocia, przy uwzględnieniu sezonowych zmian w postaci wzrostu bezrobocia na przełomie roku, pozwala przypuszczać, że w końcu 2010 r. liczba bezrobotnych będzie na poziomie zbliżonym do notowanego w końcu 2009 r., czyli wyniesie ok. 1,9 mln osób, a stopa bezrobocia ukształtuje się na poziomie ok. 12%.

   Z szacunkiem

   Sekretarz stanu

   Jarosław Duda

   Warszawa, dnia 29 czerwca 2010 r.