Interpelacja w sprawie niewzięcia przez ambasadora RP na Węgrzech oraz przez innych przedstawicieli Ambasady RP na Węgrzech udziału w uroczystości odsłonięcia w Tatabányi pod Budapesztem pomnika ofiar tragedii katyńskiej 1940 r. i tragedii smoleńskiej 2010 r.

VI kadencja

Interpelacja nr 17668

do prezesa Rady Ministrów

w sprawie niewzięcia przez ambasadora RP na Węgrzech oraz przez innych przedstawicieli Ambasady RP na Węgrzech udziału w uroczystości odsłonięcia w Tatabányi pod Budapesztem pomnika ofiar tragedii katyńskiej 1940 r. i tragedii smoleńskiej 2010 r.

   Szanowny Panie Premierze! 1 sierpnia 2010 r. w Tatabányi na przedmieściach Budapesztu odsłonięto pierwszy w Europie pomnik ofiar tragedii smoleńskiej. Jest to jednocześnie upamiętnienie ofiar mordu katyńskiego. Dokonano tego w miejscu szczególnie symbolicznym i bliskim wszystkim Węgrom. To tam, na placu Aradyjskich Męczenników znajdują się upamiętnienia przywódców antyhabsburskiego zrywu węgierskiego lat 1848-1849, bohaterów skazanych na karę śmierci po upadku powstania. Generałów zamordowanych w mieście Arad było wówczas trzynastu. Dlatego na tatabańskim placu znajduje się 13 wyrzeźbionych z drewna słupów pamiątkowych wykonanych na wzór starowęgierskich słupów nagrobkowych. Zwane są one drzewcami kopijnymi (kopjafa).

   To właśnie w tym miejscu, tak drogim wszystkim Węgrom, postawiony został podobny słup pamiątkowy poświęcony polskiej podwójnej tragedii 1940 r. i 2010 r. Słup ten - podobnie jak 13 wcześniejszych - został wyrzeźbiony dystyngowanie, z pięknem umiaru. Głowica zakończona jest polską rogatywką wojskową, a na wysokości serca widnieje polski orzeł. U stóp pomnika trzepotały na wietrze, osadzone w ziemi, polskie i węgierskie proporczyki.

   Uroczystość zapoczątkowana została hymnami narodowymi Węgier i Polski. Przemówienia wygłosili: przewodniczący samorządu mniejszości polskiej pan Józef Zábráczki, przedstawiciel miejscowego Stowarzyszenia Ochronnego pan dr Miklós Petrássy oraz radca ambasady Węgier w Polsce pan Imre Molnár. Koncentrowały się one na problematyce II wojny światowej, polskiej podwójnej tragedii 1940 r. i 2010 r. oraz na wielowiekowej przyjaźni polsko-węgierskiej. Poświecenia pomnika dokonał ksiądz kanonik Laszló Nagy. Uroczystościom towarzyszyła muzyka Chopina, Schuberta i Bacha, recytowane były wiersze katyńskie. Uczestniczyły w niej wojsko węgierskie oraz licznie zgromadzona ludność miasta. Obecni byli liczni przedstawiciele Polonii, w tym także poczet sztandarowy historycznego polonijnego Legionu im. gen. Józefa Wysockiego.

   Jak informują osoby obecne na uroczystości, nie uczestniczyli w niej ani ambasador RP na Węgrzech, ani żaden z innych przedstawicieli państwa polskiego, w tym żaden z polskich dyplomatów i konsulów pracujących na Węgrzech.

   W związku z powyższym uprzejmie proszę o udzielnie odpowiedzi na następujące pytania:

   1. W jaki sposób rząd Rzeczypospolitej Polskiej zamierza wyrazić podziękowanie dla strony węgierskiej za ten piękny gest solidarności i jedności z Polakami w tych trudnych dla Polski chwilach?

   2. Dlaczego w uroczystości odsłonięcia pomnika - mimo poinformowania o niej i zaproszenia na nią przez stronę węgierską - nie wziął udziału ambasador RP na Węgrzech?

   3. Dlaczego w uroczystości odsłonięcia pomnika nie wziął udziału żaden z innych przedstawicieli państwa polskiego, w tym żaden z polskich dyplomatów i konsulów pracujących na Węgrzech?

   4. Jak Pan Premier oraz minister spraw zagranicznych oceniają postawę polskiego ambasadora na Węgrzech w tej sprawie?

   5. Czy Pan i minister spraw zagranicznych zamierzacie wyciągnąć jakieś wnioski z tej sprawy, tak by w przyszłości tzw. rządowa Polska nie była wielkim nieobecnym takich uroczystości?

   Z poważaniem

   Poseł Karol Karski

   Warszawa, dnia 6 sierpnia 2010 r.