VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 12193

w sprawie wykorzystania funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych przez zakłady pracy chronionej

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo z dnia 23 października 2009 r. (SPS-023-12193/09) dotyczące interpelacji posła Macieja Orzechowskiego w przedmiocie oceny konieczności zmian przepisów dotyczących ZFRON, informuję, że środki ZFRON są co do zasady przeznaczone na rehabilitację osób niepełnosprawnych. Zgodnie z art. 33 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92, z późn. zm.) pracodawcy, którzy korzystają ze szczególnych zwolnień w związku z prowadzeniem zakładu pracy chronionej, a więc formy zakładu stworzonej na początku lat 90. w celu zatrudniania i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, mają obowiązek przekazywać 90% uzyskanych zwolnień na ZFRON. Stosownie do art. 33 ust. 4 tej ustawy środki ZFRON są przeznaczane na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej, w tym na indywidualne programy rehabilitacji osób niepełnosprawnych opracowywane przez powołane przez pracodawców komisje rehabilitacyjne oraz ubezpieczenie osób niepełnosprawnych.

   Za pomoc publiczną z ZFRON uznaje się jednak tylko wydatki pochodzące ze środków publicznych zgromadzonych na ZFRON, które stanowią przysporzenie dla pracodawcy. W przypadku udzielania pomocy publicznej należy przestrzegać unormowań wspólnotowych (przede wszystkim rozporządzeń Komisji Europejskiej). Także zasady udzielania pomocy publicznej przez władze krajowe nie mogą wykraczać poza granice wyznaczone regulacjami wspólnotowymi. Mając na uwadze cele ZFRON oraz szczególny charakter tych środków, wykluczający uznanie za pomoc środków publicznych w momencie ich wpływu na ZFRON (do czasu wydatkowania tych środków nie wiadomo, czy będą stanowiły przysporzenie wyłącznie dla osoby niepełnosprawnej, czy także dla pracodawcy), jedyną możliwością udzielania pomocy ze środków ZFRON i jej monitorowania jest zastosowanie formuły de minimis, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006, str. 5). W świetle przepisów wspólnotowych poza celami dopuszczonymi przez Komisję w ramach wyłączeń blokowych pomoc publiczna może być udzielana z założenia tylko do nikłego pułapu określonego w ramach wspólnotowej polityki konkurencji. Wspomniana pomoc bagatelna to pomoc de minimis, udzielana do wysokości 200 tys. euro na każde 3 lata kalendarzowe, z której mogą korzystać m.in. pracodawcy prowadzący zakłady pracy chronionej. Władze krajowe nie mogą zatem zwiększyć limitu ustalonego przez Komisję we wspomnianym rozporządzeniu. Dlatego nie mogą także zmienić w tym zakresie przepisów dotyczących ZFRON.

   Należy także wskazać, że obecnie dysponenci ZFRON mogą otrzymać pomoc, o której mowa w interpelacji, na podstawie art. 26 i 26d ustawy - poza rygorami pomocy de minimis. Pomoc w tym zakresie nie wpływa na przekroczenie pułapu 200 tys. euro, ponieważ stanowi pomoc udzielaną w ramach wyłączeń blokowych, normowaną w art. 42 rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 traktatu (ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych; Dz. Urz. WE L 214 z 09.08.2008, str. 3). Należy także wskazać, że zakład pracy chronionej może dodatkowo ubiegać się o taką samą pomoc jak pracodawcy otwartego rynku pracy w zakresie swojej działalności (np. na ochronę środowiska, inwestycje itd.), np. z Funduszu Pracy lub EFS.

   Mając powyższe na uwadze, pragnę poinformować, że nie jest zasadne dokonywanie zmian, o których mowa w interpelacji.

   Z szacunkiem

   Sekretarz stanu

   Jarosław Duda

   Warszawa, dnia 18 listopada 2009 r.