VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 13281

w sprawie możliwości zmiany ustawy Prawo o ruchu drogowym w celu wzmocnienia uprawnień pieszych na przejściach dla nich wyznaczonych

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo, nr SPS-023-13281/09, z dnia 8 grudnia 2009 r. przekazujące interpelację poseł Janiny Okrągły w sprawie możliwości zmiany ustawy Prawo o ruchu drogowym w celu wzmocnienia uprawnień pieszych na przejściach dla nich wyznaczonych, przedstawiam następującą informację.

   Zasady pierwszeństwa na przejściach dla pieszych regulują przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, z późn. zm.) oraz rozporządzenia ministrów infrastruktury oraz spraw wewnętrznych i administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz. U. Nr 170, poz. 1393, z późn. zm.).

   Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu. Natomiast art. 13 ust. 1 ustawy stanowi m.in., że pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność. Jednocześnie przepis ten wskazuje, iż pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem.

   Ponadto na podstawie § 47 ust. 4 przywołanego wyżej rozporządzenia, kierujący pojazdem zbliżający się do miejsca oznaczonego znakiem D-6: przejście dla pieszych, D-6a: przejazd dla rowerzystów albo D-6b: przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów jest obowiązany zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszych lub rowerzystów znajdujących się w tych miejscach lub na nie wchodzących lub wjeżdżających.

   Analizując treść powyższych przepisów należy wskazać, że art. 26 ust. 1 ustawy nakłada na kierującego pojazdem zbliżającego się do przejścia dla pieszych obowiązek zachowania szczególnej ostrożności. Stosowane w ustawie Prawo o ruchu drogowym pojęcie szczególnej ostrożności oznacza wzmożoną uwagę kierującego pojazdem i dostosowanie jego zachowania do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie. Skuteczność reakcji musi być maksymalna nie tylko w każdej istniejącej, ale również zmieniającej się nieoczekiwanie sytuacji. Szczególna ostrożność jest realizowana z reguły przez bezpieczną prędkość, to znaczy taką, przy której kierujący pojazdem jest w stanie podjąć odpowiednio szybką i skuteczną reakcję. Taką właśnie prędkość - zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy - powinien zachować kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych.

   Z kolei § 47 ust. 4 rozporządzenia wprost nakazuje kierującemu pojazdem zmniejszenie prędkości podczas zbliżania się do oznakowanego przejścia dla pieszych. Ma to na celu - jak wskazuje przedmiotowy przepis - uniknięcie narażenia na niebezpieczeństwo nie tylko pieszych znajdujących się na przejściu, ale także tych, którzy dopiero na nie wchodzą. Wskazany przepis odnosi te zasady w sposób analogiczny również do rowerzystów przekraczających drogę po przejazdach dla rowerzystów.

   Biorąc powyższe pod uwagę, można stwierdzić, iż obowiązujące przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz rozporządzeń wykonawczych zapewniają odpowiedni poziom bezpieczeństwa pieszych (a także rowerzystów) przekraczających drogę w miejscach oznaczonych. Główną przyczyną niebezpiecznych sytuacji oraz zdarzeń drogowych mających miejsce na przejściach dla pieszych jest niewłaściwe zachowanie i niestosowanie się do przepisów ruchu drogowego przez uczestników ruchu - zarówno kierujących pojazdami, jak i pieszych.

   Wobec faktu, iż przywołane przepisy dają niezbędne uprawnienia i ochronę pieszego uważam, że nie istnieje potrzeba wprowadzenia zmian do przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym w przedmiotowym zakresie. Wskazane jest natomiast stałe prowadzenie działań mających na celu podnoszenie świadomości społecznej uczestników ruchu drogowego - zarówno kierujących pojazdami, jak i pieszych - dla wypracowania właściwych zachowań respektujących prawa wszystkich użytkowników drogi, uczących współegzystencji na drodze. Takie działania, w mojej ocenie, znacząco wpłyną na zmniejszenie liczby zdarzeń z udziałem pieszych, a tym samym podniesienie poziomu ich bezpieczeństwa.

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Tadeusz Jarmuziewicz

   Warszawa, dnia 18 grudnia 2009 r.