VI kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 8126
w sprawie planowanej likwidacji księgarń Wydawnictwa Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację posła Jerzego Szmajdzińskiego przesłaną 25 lutego 2009 r. (znak: SPS-023-8126-09) w sprawie planowanej likwidacji księgarń Wydawnictwa Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu uprzejmie proszę Pana Marszałka o przyjęcie następujących informacji.
Oficyna wydawnicza Zakładu Narodowego im. Ossolińskich należy do najstarszych i najbardziej zasłużonych tego typu instytucji kulturalnych w Polsce. Po przeszło półwiekowej przerwie wynikającej z decyzji politycznych ówczesnych władz dotychczasowe przedsiębiorstwo państwowe Wydawnictwo Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich stało się ponownie częścią fundacji Zakład Narodowy imienia Ossolińskich. Na mocy ustawy z dn. 5 lipca 2007 r. o zmianie ustawy o fundacji Zakład Narodowy imienia Ossolińskich (Dz. U. z 2007 r. Nr 147, art. 6, ust. 2) minister właściwy do spraw Skarbu Państwa miał przekazać nieodpłatnie zakładowi wszystkie akcje lub udziały, jakie Skarb Państwa obejmie w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji tego przedsiębiorstwa państwowego. Po przekształceniach własnościowych wydawnictwo pod nazwą Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo we Wrocławiu sp. z o.o. działa od 1 grudnia 2007 r. (data wpisu do KRS).
Przejęte wydawnictwo znajdowało się w bardzo złej kondycji finansowej, z długami wobec banków, niezapłaconymi składkami ZUS i dużymi zapasami niesprzedanych wydawnictw. W związku z tą sytuacją opracowany został program naprawczy mający na celu uzdrowienie sytuacji finansowej spółki. Wskazywał on, że jedną (z bardzo wielu) przyczyn zapaści finansowej był rozszerzony zakres działalności obejmujący oprócz tej podstawowej, jaką jest wydawanie książek i znaczących czasopism naukowych, działalność dystrybucyjną poprzez sieć własnych księgarń, a od 2006 r. także poligraficzną. Zarówno księgarnie, jak i drukarnia przynosiły straty, a analiza ich sytuacji finansowej wskazywała jednoznacznie na generowanie kolejnych strat w przypadku ich dalszego utrzymywania. W programie przyjęto więc, by zrezygnować z tych form działalności, a wszelkie wysiłki skupić na utrzymaniu wydawnictwa i odzyskaniu płynności finansowej.
Sprawa ta była przedmiotem posiedzenia Rady Kuratorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich w dn. 16 października 2008 r. Podkreślony został fakt, że największym majątkiem, jaki wniosło wydawnictwo, jest prawo do historycznego znaku oraz jej dotychczasowy dorobek edytorski decydujący o jego roli i znaczeniu dla polskiej kultury i nauki. Ze względu na obowiązujące przepisy prawne i finansowe dokapitalizowanie spółki z funduszy pozyskiwanych na działalność statutową przez fundację z budżetu państwa poprzez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest niemożliwe. Można to zrealizować jedynie z innych środków będących w dyspozycji fundacji. W związku z tym uchwała rady kuratorów upoważniła dyrektora zakładu do zadysponowania środkami z budżetu na 2008 r. w celu dofinansowania Zakładu Narodowego im. Ossolińskich - Wydawnictwo sp. z o.o.
Pragnę podkreślić, że odpowiedzialność za dalsze losy tej zasłużonej instytucji wydawniczej spoczywa przede wszystkim na dyrektorze zakładu. Od jego dalszych decyzji, popartych przez radę kuratorów, będzie zależeć, czy skoncentrować działania mające na celu utrzymanie wydawnictwa z historycznym znakiem i unikalną, ale też niekomercyjną ofertą wydawniczą, bez udziału partnerów zewnętrznych czy pozostawiać w strukturze księgarnie przynoszące straty kosztem działalności podstawowej, jaką jest wydawanie ważnych i cennych książek i czasopism.
Mam nadzieję, że pan poseł uzna powyższe wyjaśnienia za wystarczające.
Z wyrazami szacunku
Podsekretarz stanu
Tomasz Merta
Warszawa, dnia 9 marca 2009 r.