VI kadencja
Interpelacja nr 3375
do prezesa Rady Ministrów
w sprawie opóźnień ministra środowiska w zakresie wydawania decyzji środowiskowych i w konsekwencji blokowania realizacji inwestycji drogowych na terenie woj. świętokrzyskiego
Szanowny Panie Premierze! Pragnę wyrazić moje głębokie zaniepokojenie obrazem aktualnego stanu realizacji priorytetowego przedsięwzięcia dla rozwoju Polski, jakim jest ˝Program budowy dróg krajowych na lata 2008-2012˝. Tym bardziej wyrażam swój niepokój w sytuacji, w której Pan Premier zapewnia opinię publiczną, że nie będzie opóźnień w budowie dróg, a fakty są zupełnie inne. Obawiam się, że Pan Premier jest wprowadzany w błąd przez swoich najbliższych współpracowników, którzy bagatelizują narastające problemy związane z przygotowaniami inwestycji infrastrukturalnych.
Na dzień dzisiejszy najpoważniejsze problemy występują na etapie postępowania administracyjnego prowadzonego w trybie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 - tekst jednolity), dokonywanego przez właściwe organy administracji państwowej. Podczas tego postępowania pojawia się szereg przeszkód i nieścisłości, wśród których na szczególną uwagę zasługują:
- dowolność w interpretacji zapisów ustawy;
- nieokreślone terminy uzgadniania i wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia;
- metoda kwalifikacji inwestycji do postępowania środowiskowego;
- zakres raportów o oddziaływaniu inwestycji na środowisko.
W oparciu o art. 46a ust. 7 pkt 1 ustawy Prawo ochrony środowiska organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie drogi mogącej znacząco oddziaływać na środowisko jest wojewoda. Jednak przed wydaniem ww. orzeczenia musi on uzyskać, w formie postanowienia, uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia od ministra właściwego do spraw środowiska oraz państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. Według art. 48 ust. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska termin dokonania tych uzgodnień wynosi 60 dni od dnia otrzymania wniosku. Dwumiesięczny termin załatwienia sprawy zawarty jest również w art. 35 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Niestety, z praktyki wynika, że żadna z ww. norm prawnych w chwili obecnej nie jest przestrzegana, a obowiązujące przepisy prawa są w sposób rażący lekceważone poprzez przewlekłe procedury.
Podsumowując powyższe rozważania, trzeba stwierdzić, że postępowanie w przedmiocie obowiązku opracowania raportu oddziaływania na środowisko ma charakter bardzo złożony i organ prowadzący, mimo jego incydentalnego charakteru, powinien dołożyć należytej staranności co do jego przebiegu i redagowania samego postanowienia. Jest ono bowiem, na podstawie art. 51 ust. 5 ustawy, zaskarżalne i przysługuje na nie zażalenie. Przemawiają za tym przede wszystkim względy praktyczne. Treść raportu w dużej mierze determinuje bowiem przebieg postępowania i treść decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych.
W Ministerstwie Środowiska uzgadnianie warunków środowiskowych realizacji dróg oraz linii kolejowych będących przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko należy do zakresu działań Departamentu Ocen Oddziaływania na Środowisko. Według informacji udzielonych mi w GDDKiA rozpatrywaniem przedmiotowych wniosków wpływających do ww. komórki organizacyjnej zajmuje się w skali kraju jedynie siedmiu pracowników merytorycznych.
Przygotowywanie opinii w sprawach należących do kompetencji ministra środowiska związanych z procesem inwestycyjnym i systemem ocen oddziaływania na środowisko znajduje się natomiast we właściwości Krajowej Komisji do spraw Ocen Oddziaływania na Środowisko. Obsługa tego organu doradczego działającego przy Ministerstwie Środowiska oraz koordynacja spraw w zakresie funkcjonowania systemu ocen oddziaływania na środowisko należy do kompetencji przywołanego wyżej Departamentu Ocen Oddziaływania na Środowisko.
Pragnę również zaznaczyć, że na oficjalnej stronie internetowej Ministerstwa Środowiska do dnia dzisiejszego nie ma informacji na temat stanu przyjmowanych przez Departament Ocen Oddziaływania na Środowisko spraw, kolejności ich załatwienia lub rozstrzygania. Wiadomości te można natomiast znaleźć w serwisie internetowym GDDKiA w specjalnej zakładce: ˝Sprawdź przygotowanie dróg i autostrad˝, której kserokopię zawierającą stan zaawansowania zadań na dzień 17 kwietnia 2008 r. niniejszym przedkładam Panu Premierowi.*)
Z dokładnej analizy treści ww. dokumentu wynika, iż w Ministerstwie Środowiska utknęło aktualnie 51 wniosków o uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie drogi krajowej złożonych w IV kwartale roku 2007 i na początku bieżącego roku.
Na poparcie moich słów pozwolę sobie przytoczyć najbardziej znaczące, ze względu na rangę inwestycji, przykłady aktualnego etapu przygotowania przedsięwzięć drogowych w woj. świętokrzyskim:
1) budowa drogi S7 (zadanie w związku z organizacją Euro 2012); odcinek o długości 22,7 km; Kielce-Chęciny; data wysłania wniosku do Ministerstwa Środowiska: 12 grudnia 2007 r.;
2) przebudowa drogi krajowej 12/74 do parametrów drogi ekspresowej Piotrków Trybunalski-Sulejów-Opatów; odcinek o długości 10,1 km; Jałowęsy-Opatów, obwodnica Opatowa; data wysłania wniosku do Ministerstwa Środowiska: 11 października 2007 r.; na obecnym etapie złożono zażalenie od postanowienia ministra środowiska;
3) budowa obwodnicy Wąchocka na drodze Nr 42; odcinek o długości 12,0 km; data wysłania wniosku do Ministerstwa Środowiska: 6 grudnia 2007 r.; na obecnym etapie złożono zażalenie od postanowienia ministra środowiska i państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Za przykład nieuzasadnionej przewlekłości nakreślonej w niniejszym wystąpieniu procedury pragnę także przedłożyć kserokopię obwieszczenia wojewody świętokrzyskiego z dnia 21 lutego 2008 r. o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na rozbudowie drogi krajowej nr 7, na odcinku o długości 7,570 km, w którym termin załatwienia sprawy wyznaczono wstępnie na 5 miesięcy*).
Szanowny Panie Premierze! Analiza przedstawionego powyżej stanu faktycznego prowadzi do jasnej konkluzji, na podstawie której nasuwa się stwierdzenie, iż zaniedbanie, którego dopuścił się rząd PO-PSL w związku z niedostosowaniem polskich przepisów środowiskowych do dyrektyw UE, oraz brak nadzoru nad wydawaniem decyzji środowiskowych przez organy administracji państwowej prowadzi do katastrofalnych opóźnień w przeprowadzaniu inwestycji infrastrukturalnych wymagających tych decyzji.
W związku z powyższym zwracam się do Pana Premiera z prośbą o odpowiedź na następujące pytania:
1. Jakie działania zamierza podjąć Pana rząd w kwestii usprawnienia oraz przyśpieszenia procedury w przedmiocie oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć realizowanych w ramach ˝Programu budowy dróg krajowych na lata 2008-2012˝, Euro 2012, a także w ramach programów operacyjnych zarządzanych centralnie oraz regionalnych programów operacyjnych?
2. Jakie kroki podjął do tej pory lub zamierza podjąć w przyszłości Pan Premier w celu szybszego załatwiania wpływających do Ministerstwa Środowiska spraw dotyczących wydawania postanowień w przedmiocie uzgodnień warunków realizacji inwestycji mogących znacząco wpływać na środowisko?
3. Jakie działania zamierza podjąć Pan Premier, aby przestrzegane były przez Ministerstwo Środowiska ustawowe terminy załatwienia spraw dotyczących decyzji środowiskowych przy realizacji inwestycji drogowych?
Z poważaniem
Poseł Przemysław Gosiewski
Kielce, dnia 26 maja 2008 r.