VI kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 7538

w sprawie statusu mieszkań po spłacie kredytu w Towarzystwie Budownictwa Społecznego w Bydgoszczy

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie poseł Grażyny Ciemniak w sprawie statusu mieszkań po spłacie kredytu w Towarzystwie Budownictwa Społecznego w Bydgoszczy, nadesłane pismem z dnia 3 sierpnia 2010 r. (znak: SPS-024-7538/10), uprzejmie przekazuję następujące informacje.

   1. Jaki będzie status mieszkania w TBS po spłacie kredytu?

   Towarzystwa budownictwa społecznego (TBS), których głównym celem działania jest budowa mieszkań na wynajem o ograniczonym czynszu, są tworzone na podstawie ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.). Od początku swojego funkcjonowania TBS-y mogły się ubiegać o preferencyjne kredyty na sfinansowanie budowy mieszkań na wynajem. Kredyty te były udzielane z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, a po likwidacji funduszu w 2009 r. jego zadania przejął Bank Gospodarstwa Krajowego. W sumie według stanu na koniec 2009 r. udzielono 1750 kredytów na kwotę 6,8 mld zł, w związku z utworzeniem 92,4 tys. mieszkań. Kredyty cechują się niską stopą procentową (obecnie 3,5% w skali roku) oraz relatywnie długim okresem spłaty (w przypadku ok. 19% transakcji zapadalność kredytu przekracza 35 lat). Odpowiedzialność za bieżącą obsługę kredytów spoczywa całkowicie na barkach towarzystw budownictwa społecznego, które finansują spłatę zobowiązań z przychodów uzyskiwanych m.in. od lokatorów opłacających czynsze za wynajem mieszkań w TBS. Mieszkania te stanowią majątek spółek i po całkowitej spłacie kredytów nadal będą należały do towarzystw budownictwa społecznego, które będą mogły je wynajmować na zasadach określonych w ustawie o niektórych formach (...).

   2. Co się stanie z wniesionym wkładem?

   W niektórych przypadkach towarzystwa budownictwa społecznego, uzupełniając źródła finansowania nowych inwestycji, mogły wymagać od osób zainteresowanych najmem wpłaty partycypacji pokrywającej część kosztów inwestycji. W stosunku do inwestycji finansowanych preferencyjnym kredytem z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego w okresie od początku programu do końca 2004 r., zgodnie z pierwotnym brzmieniem ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, pracodawca, działając w celu uzyskania mieszkań dla swych pracowników, a także inne osoby mające interes w uzyskaniu mieszkań przez wskazane przez nie osoby trzecie mogły zawierać z towarzystwem umowy w sprawie partycypacji w kosztach budowy tych mieszkań. Wraz z rozwojem programu wpłaty partycypacji stały się powszechnym zjawiskiem w towarzystwach budownictwa społecznego. Początkowo partycypacje finansowane były przez osoby trzecie, które w zamian za wpłatę pokrywającą część kosztów przedsięwzięcia zyskiwały prawo do wskazywania najemcy budowanego mieszkania. Szczegółowe regulacje dotyczące praw i obowiązków partycypantów i towarzystw budownictwa społecznego były określone w dwustronnych umowach cywilnoprawnych, które z tego względu są bardzo niejednolite i znacząco się różnią. Różnice mogły dotyczyć m.in.:

   - zwrotu partycypacji oraz trybu tego zwrotu - np. sposobu waloryzacji kwoty partycypacji;

   - ograniczenia czasowego do wskazywania partycypanta - często prawo to wygasa po określonym w umowie terminie;

   - możliwości swobodnego cedowania praw i obowiązków wynikających z umowy partycypacyjnej.

   Jeżeli partycypant uczestniczył w finansowaniu inwestycji, na którą wniosek o kredyt złożono do 2004 r. (włącznie), to wówczas jego prawa i obowiązki określa umowa partycypacyjna. Powinna ona zawierać m.in. zasady zwrotu kwoty partycypacji, w przypadku kiedy partycypant (lub jego spadkobiercy) nie są dłużej zainteresowani przywilejami związanymi z wpłatą partycypacji. W wielu przypadkach istnieje możliwość (po uzyskaniu wcześniejszej zgody towarzystwa lub bez takiej zgody - w zależności od zapisów umowy partycypacyjnej) scedowania praw i obowiązków partycypanta na inną osobę, w tym również najemcę.

   W stosunku do inwestycji zrealizowanych na podstawie wniosków kredytowych składanych w Banku Gospodarstwa Krajowego, począwszy od 2005 r., zasady regulujące partycypacje w towarzystwach budownictwa społecznego są nieco odmienne. Partycypantami mogą być obecnie, obok pracodawców i innych osób prawnych, również osoby fizyczne zawierające z towarzystwem budownictwa społecznego umowę w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu, którego będą najemcą (partycypacja własna). Kwota partycypacji w przypadku osób fizycznych nie może przekroczyć 30% kosztów budowy lokalu. W przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu odpowiednio zwaloryzowana kwota partycypacji podlega zwrotowi najemcy nie później niż w ciągu 12 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu.

   Z wyrazami szacunku

   Podsekretarz stanu

   Olgierd Dziekoński

   Warszawa, dnia 26 sierpnia 2010 r.