VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 3065

w sprawie relacji państwo - kościoły i związki wyznaniowe

   Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 19 grudnia 2008 r. (sygn. SPS-024-3065/08) przekazującego zapytanie posła na Sejm RP pani Izabelli Sierakowskiej w sprawie relacji państwo - kościoły i związki wyznaniowe, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.

   Na wstępie pragnę podkreślić, iż MSWiA nie posiada informacji, ile kościołów i związków wyznaniowych w Polsce czeka jeszcze na rejestrację. Zgodnie z art. 30 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (t.j.: Dz. U. z 2005 r. Nr 231, poz. 1965, z późn. zm.) prawo wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych, zwanego dalej rejestrem, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw wyznań religijnych, nie jest bowiem warunkiem koniecznym do prowadzenia działalności religijnej, polegającej na wyznawaniu i szerzeniu wiary religijnej. Niemniej o ile w przedmiotowym wystąpieniu chodziło o liczbę składanych do MSWiA wniosków o dokonanie wpisu do ww. rejestru zgłoszonych przez kościoły i inne związki wyznaniowe, uprzejmie informuję, iż od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. wszczęto 17 postępowań administracyjnych o dokonanie wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych. W powyższym okresie minister właściwy do spraw wyznań religijnych odmówił wpisu do ww. rejestru: Zakonu Kontemplariuszy Mocy, Akcji Chrześcijan Pracujących i Tybetańskiego Centrum Buddy Medycyny, w toku natomiast pozostaje 6 postępowań administracyjnych: (Sangha ˝Dogen Zenji˝, Kościół Mojego Boga, Kościół Humanizmu, Beit Polska - Związek Postępowych Gmin Żydowskich, Zrzeszenie Kościołów Chrystusowych, Zachodniosłowiański Związek Wyznaniowy Słowiańska Wiara); jedno postępowanie (dotyczące organizacji międzykościelnej: Związek Gmin Izraelickich w Rzeczypospolitej Polskiej) zostało zawieszone.

   Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż przyjęta przez panią poseł teza, że w MSWiA zostały wstrzymane procedury rejestracyjne, nie znajduje uzasadnienia. Spadek liczby składanych do MSWiA wniosków o wpis wspólnot religijnych do rejestru należy raczej wiązać z mającą miejsce w 1998 r. nowelizacją cytowanej powyżej ustawy, tj. ustawą z dnia 26 czerwca 1997 r. o zmianie ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1998 r. Nr 59, poz. 375), zwiększającą liczbę wnioskodawców wpisu wspólnoty religijnej do rejestru z 15 do co najmniej 100 osób (art. 31 ust. 1).

   Pragnę ponadto poinformować, że wykaz kościołów i związków wyznaniowych wpisanych do rejestru, wraz z datą wpisu do rejestru, dostępny jest na stronie internetowej MSWiA www.mswia.gov.pl, w zakładce WYZN. RELIGIJNE I MN.NARODOWE, w pkt: Wyznania religijne.

   Zgodnie z art. 22 ust. 2 i 3 konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisanego w Warszawie w dniu 28 lipca 1993 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318), zwanego dalej ˝konkordatem˝, przewidziano powołanie specjalnej komisji, która zajmie się koniecznymi zmianami w zakresie spraw finansowych instytucji i dóbr kościelnych oraz duchowieństwa. Powyższe przepisy są podstawą działania komisji konkordatowych - rządowej i kościelnej. Wskazać również należy, iż także oświadczenie rządowe z dnia 1998 r. w sprawie deklaracji rządu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 kwietnia 1997 r. w celu zapewnienia jasnej wykładni przepisów konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską, podpisanego w Warszawie w dniu 28 lipca 1993 r. (M.P. Nr 4, poz. 51), w pkt 6 zawiera stwierdzenie, że konkordat uznaje określone ustawodawstwem polskim kompetencje organów państwowych do regulowania kwestii finansowych i podatkowych kościelnych osób prawnych i fizycznych. W tym celu strona państwowa zapozna się z opinią strony kościelnej w łonie odpowiedniej komisji, o której mowa w art. 22 ust. 2 i 3.

   W dniu 9 maja 1998 r. Stolica Apostolska podjęła decyzję o powołaniu Kościelnej Komisji Konkordatowej, której przewodniczy ks. bp. Tadeusz Pieronek, natomiast w dniu 25 maja 1998 r. strona rządowa powołała Rządową Komisję Konkordatową, której obecnie przewodniczy pan Radosław Sikorski, minister spraw zagranicznych.

   Rządowa Komisja Konkordatowa i Kościelna Komisja Konkordatowa są niezależne w swoich pracach, obradują na wspólnych plenarnych posiedzeniach w celu dokonania ostatecznych ustaleń i zatwierdzenia uzgodnień dokonywanych w ramach zespołów roboczych, m.in. Zespołu do Spraw Ekonomicznych. Przewodniczącą Zespołu do Spraw Finansów Rządowej Komisji Konkordatowej jest pani Elżbieta Suchocka-Roguska, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów.

   W świetle powyższego, w celu uzyskania stosownych informacji w zakresie ustaleń podjętych przez komisje konkordatowe w kwestii spraw finansowych instytucji i dóbr kościelnych oraz duchowieństwa, zasadne wydaje się wystąpienie do ministra spraw zagranicznych, jako przewodniczącego Rządowej Komisji Konkordatowej, oraz do ministra finansów.

   Z wyrazami szacunku

   Sekretarz stanu

   Tomasz Siemoniak

   Warszawa, dnia 12 stycznia 2009 r.