VI kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 3262

w sprawie bezczynności Konsulatu Polskiego w Rzymie odnośnie do załatwienia formalności związanych ze śmiercią obywatela polskiego

   Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie pana posła Zbigniewa Matuszczaka (pismo nr SPS-024-3262/09 z dnia 30 stycznia 2009 r.) w sprawie bezczynności Konsulatu Polskiego w Rzymie odnośnie do załatwienia formalności związanych ze śmiercią obywatela polskiego S. J. M. uprzejmie informuję, że sprawa ta jest znana Wydziałowi Konsularnemu Ambasady RP w Rzymie od 16 listopada 2007 r., natomiast pani B. L. dotychczas nie informowała Ministerstwa Spraw Zagranicznych o problemach z uzyskaniem włoskiego aktu zgonu i nie zwracała się z prośbą o udzielenie jej pomocy.

   Zgodnie z procedurą, w każdym przypadku uzyskania zawiadomienia o zgonie obywatela polskiego za granicą konsul zobowiązany jest do bezzwłocznego poinformowania właściwego urzędu wojewódzkiego o zdarzeniu, celem powiadomienia rodziny o śmierci krewnego oraz podjęcia decyzji co do sposobu dalszego postępowania z ciałem zmarłego.

   W przypadku będącym treścią zapytania poselskiego, konsul natychmiast po otrzymaniu w dniu 16 listopada 2007 r. pisemnej informacji z Komisariatu Policji w Ostii o zgonie w dniu 15 listopada 2007 r. obywatela polskiego S. M., przesłał do Delegatury w Chełmie Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie stosowne zawiadomienie. Informacja ta zawierała standardowo obok wszystkich niezbędnych danych również wskazanie ewentualności dokonania pochówku we Włoszech na koszt miejscowych władz, gdyby rodzina odstąpiła od możliwości sprowadzenia do Polski zwłok zmarłego. Każdorazowo konsul zobowiązany jest w takich przypadkach przekazać władzom miejscowym decyzję rodziny.

   W konsekwencji powyższego w dniu 23 listopada 2007 r. matka zmarłego pani H. M. przesłała do Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Rzymie pismo zawierające prośbę o dokonanie pochówku syna na terytorium Włoch. Wola matki została przekazana właściwym władzom włoskim w dniu 26 listopada 2007 r.

   W przypadku podjęcia przez rodzinę decyzji o sprowadzeniu ciała zmarłego do Polski, włoskie urzędy niezwłocznie przygotowują dokumentację niezbędną do przeprowadzenia takiego transportu poza granice Włoch, w tym odpis aktu zgonu. Inaczej procedura ta wygląda w sytuacji, gdy pochówek odbywa się na koszt władz włoskich. Wówczas z chwilą otrzymania stosownego stanowiska rodziny władze włoskie ograniczają się do zorganizowania pochówku. Uzyskanie odpisu aktu zgonu w takim przypadku jest sprawą, którą zainteresowane osoby powinny załatwiać we własnym zakresie lub korzystając z pośrednictwa urzędu konsularnego.

   Mając powyższe na uwadze, po uzyskaniu telefonicznej informacji z Chełmskiej Delegatury Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego o sytuacji pani B. L., konsul niezwłocznie wystąpił o pilne przesłanie aktu zgonu zmarłego S. M. Z uwagi na opieszałość właściwego dla sprawy urzędu włoskiego Wydział Konsularny kilkakrotnie podejmował interwencje telefoniczne i pisemne. Niezależnie od tego konsul nawiązał kontakt z właściwym urzędem stanu cywilnego w Polsce, aby ustalić ewentualnie procedurę umożliwiającą wystawienie polskiego aktu zgonu bez konieczności wcześniejszego umiejscowienia aktu włoskiego. Wszystkie dotychczasowe działania okazały się bezskuteczne.

   Bezustanne wystąpienia konsula zaczęły jednak przynosić oczekiwane rezultaty. Zgodnie bowiem z najświeższymi zapewnieniami władz włoskich, akt zgonu pana S. M. zostanie wystawiony w ciągu kilkunastu najbliższych dni i niezwłocznie przesłany do Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Rzymie, a następnie dostarczony do rodziny zmarłego.

   Przekazując powyższe wyjaśnienia, pragnę nadmienić, że urzędy konsularne mają ograniczone możliwości wpływania na obowiązujące w kraju urzędowania procedury prawne oraz pracę instytucji i organów, której poziom niejednokrotnie znacznie odbiega od standardów polskich.

   Zapewniam Pana Marszałka, iż konsulowie, mając świadomość trudności, na jakie są narażone osoby zainteresowane w toku regulowania w Polsce spraw będących konsekwencją nieszczęśliwych wydarzeń poza granicami kraju, każdego roku podejmują szereg interwencji wobec urzędów włoskich. W ubiegłym roku Wydział Konsularny Ambasady RP w Rzymie zarejestrował 2183 sprawy z zakresu stanu cywilnego. W liczbie tej mieści się 189 podjętych interwencji w tego rodzaju sytuacjach.

   Z wyrazami szacunku

   Sekretarz stanu

   Jan Borkowski

   Warszawa, dnia 16 lutego 2009 r.