VI kadencja

Odpowiedź ministra gospodarki

na interpelację nr 6003

w sprawie stanu i możliwości poszerzenia polsko-rosyjskiej współpracy gospodarczej

   W odpowiedzi na interpelację pana posła Jana Kulasa z dnia 23 października br. (pismo Marszałka Sejmu nr SPS-023-6003/08 z dnia 28 października br.) w sprawie stanu i możliwości poszerzenia polsko-rosyjskiej współpracy gospodarczej uprzejmie proszę o przyjęcie informacji i wyjaśnień do 7 postawionych pytań.

   Ad 1. Jak przedstawiał się stan i zakres współpracy gospodarczej pomiędzy Polską i Rosją przed 21 października 2007 r.? Oceniając obecny stan stosunków handlowych z Rosją, należy uwzględnić, że w wyniku kryzysu gospodarczego w tym kraju w sierpniu 1998 r. nastąpiło głębokie załamanie polskiego eksportu - wartość dostaw na rynek rosyjski spadła z 2155,0 mln USD w 1997 r. do 710 mln USD w 1999 r., tzn. o 67%. Odbudowa poziomu eksportu rozpoczęła się w 2000 r., m.in. dzięki rozwojowi w Polsce instrumentarium wspierania eksportu i poprawie sytuacji gospodarczej Rosji. W związku z rosnącą co roku dynamiką eksportu, szczególnie po akcesji Polski do Unii Europejskiej, przełom nastąpił w 2004 r. - eksport osiągnął 2842,7 mln USD (dynamika 188%), przekraczając wynik z najkorzystniejszego dla jego rozwoju 1997 r. o 690 mln USD. Lata 2005-2007 są okresem dalszego dynamicznego wzrostu polskiego eksportu - w 2005 r. osiągnął on 3960,5 mln USD (wzrost o 39,3%), w 2006 r. - 4711,1 mln USD (wzrost o 19,0%), w 2007 r. - 6432,3 mln USD (wzrost o 36,5%).

   Przebieg realizacji obrotów handlowych z Rosją w latach 2000-2007 ilustruje poniższe zestawienie.

	2000 r.		2001 r.		2002 r.		2003 r.		2004 r.		2005 r.
	mln USD	1999=100	mln USD	2000=100	mln USD	2001=100	mln USD	2002=100	mln USD	2003=100	mln USD	2004=100
Obroty	5.481,6	162	5.481,0	100	5.739,2	105	6.727,0	117	9.233,3	137	12.946,0	140
Eksport	862,1	121	1.058,7	123	1.331,8	126	1.512,3	114	2.842,7	188	3.960,5	139
Import	4.619,5	173	4.422,3	96	4.407,4	99	5.214,7	118	6.390,6	123	8.985,5	140
Saldo	-3.757,4		-3.363,6		-3.075,6		-3.702,4		-3.547,9		-5.025,0

	2006 r.		2007 r.
	mln USD	2005=100	mln USD	2006=100
Obroty	16.856,1	130	20.785,1	123
Eksport	4.711,1	119	6.432,3	136
Import	12.145,0	135	14.352,8	118,2
Saldo	- 7.433,9		- 7.920,6

   W latach 2000-2007 rosnącą rolę we współpracy gospodarczej z Rosją zaczęły odgrywać polskie inwestycje w tym kraju. Napływ polskich inwestycji do Rosji kształtował się następująco (w mln USD).

lata	ogółem	bezpośrednie	udział %	pozostałe	portfelowe
2000 r.	11,2	7,5	67,0	3,7	-
2001 r.	9,5	7,0	74,0	3,7	-
2002 r.	5,2	4,1	79,0	1,1	-
2003 r.	20,1	17,0	85,0	3,1	-
2004 r.	39,5	33,0	83,5	6,5	0,3
2005 r.	143,2	102,7	71,7	40,5	-
2006 r.	163,6	92,2	58,2	68,4	-
2007 r.	120,9	27,8	23,0	88,9	4,2

   Przytoczone dane wskazują na aktywizację działalności inwestorów z Polski w latach 2005-2007, tj. szczególnie po akcesji Polski do UE. Ważnym wydarzeniem w stosunkach z Rosją było przystąpienie Polski z dniem akcesji do UE do Układu o partnerstwie i współpracy między UE a FR z 24.06.1994 r., rozszerzonego z dniem 1 maja 2004 r. na nowe państwa członkowskie protokołem podpisanym 27.04. 2004 r. w Luksemburgu. Równocześnie w celu stworzenia podstaw traktatowych rozwoju bilateralnej współpracy gospodarczej podpisano umowę między rządem RP a rządem FR o współpracy gospodarczej z 2.11.2004 r. Na podstawie tej umowy powołano Polsko-Rosyjską Międzyrządową Komisję ds. Współpracy Gospodarczej. Komisja odbyła swe pierwsze posiedzenie w dniu 31 marca 2006 r.

   W końcu 2005 r. w stosunkach gospodarczych z Rosją wystąpiła sytuacja konfliktowa, która wywarła negatywny wpływ na rozwój stosunków gospodarczych z Rosją. Opierając się na incydentalnych przypadkach naruszeń rosyjskiego ustawodawstwa, 10 listopada 2005 r. Rosja wprowadziła zakaz importu z Polski produktów pochodzenia zwierzęcego - wieprzowiny i podrobów wieprzowych, wołowiny i podrobów wołowych, mięsa drobiu, farszu z mięsa drobiowego i surowych półproduktów mięsnych, zaś 14 listopada 2005 r. zaprzestała uznawania polskich certyfikatów na produkty pochodzenia roślinnego. W związku z wprowadzeniem przez Rosję embarga Polska nałożyła weto na przyjęcie mandatu negocjacyjnego nowego Układu o partnerstwie i współpracy między UE i FR.

   A 2. W jaki sposób (i kiedy) udało się znieść rosyjskie embargo na eksport polskich produktów zwierzęcych i roślinnych? W latach 2005-2007 Federacja Rosyjska stosowała ograniczenia w imporcie z Polski produktów rolnych. W listopadzie 2005 r. Federacja Rosyjska wprowadziła zakaz importu z Polski nieprzetworzonego mięsa oraz zaprzestała uznawania świadectw wydawanych przez polskie służby fitosanitarne na eksport do Rosji produktów pochodzenia roślinnego, objętych nadzorem fitosanitarnym, a w październiku 2007 r. zakaz importu mączki rybnej. W celu zniesienia ww. restrykcji administracja RP, w tym Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, podejmowała aktywne działania. Dotyczy to w szczególności:

   1. Kwestie weterynaryjne. Wprowadzenie restrykcji w imporcie mięsa nieprzetworzonego strona rosyjska uzasadniała występowaniem przypadków fałszowania polskich świadectw na wwożone do Rosji produkty. Natomiast zakaz importu mączki rybnej uzasadniano wykryciem w mączce eksportowanej z Polski DNA bydła rogatego. Odbywające się kilkakrotnie przez okres kolejnych 2 lat kontrole wybranych zakładów sektora mięsnego i paszowego, przeprowadzane m.in. przez Federalną Służbę Nadzoru Weterynaryjnego i Fitosanitarnego Federacji Rosyjskiej, oraz rozmowy między polskimi i rosyjskimi przedstawicielami służb weterynaryjnych i fitosanitarnych, jak i między Komisją Europejską i Federacją Rosyjską nie przyniosły pozytywnych rezultatów. Przełom nastąpił dopiero pod koniec 2007 r.

   Działania podjęte w wyniku przeprowadzonych przez ministra M. Sawickiego z ministrem A.W. Gordiejewem rozmów w grudniu 2007 r. miały na celu zniesienie restrykcji w dostępie do rynku rosyjskiego polskich produktów rolnych. W wyniku rozmów ministrów rolnictwa Polski i Rosji zostało podpisane 19 grudnia 2007 r. w Swietłogorsku memorandum między Polską Inspekcją Weterynaryjną a Federalną Służbą ds. Nadzoru Weterynaryjnego i Fitosanitarnego Federacji Rosyjskiej o warunkach dostaw produkcji zwierzęcej z Rzeczypospolitej Polskiej do Federacji Rosyjskiej. W wyniku przeprowadzonych w listopadzie i grudniu 2007 r. w polskich zakładach przetwórstwa mięsnego kontroli przez rosyjskie służby weterynaryjne prawo do eksportu mięsa surowego i gotowych produktów mięsnych na rynek rosyjski uzyskało 13 przedsiębiorstw. Należy dodać, że na mocy wspomnianego powyżej memorandum utworzona została polsko-rosyjska grupa weterynaryjna, której zadaniem jest rozwiązywanie spornych kwestii weterynaryjnych. Pierwsze posiedzenie tej grupy odbyło się w kwietniu bieżącego roku. Na posiedzeniu tym omawiano również kwestie kontroli w kolejnych zakładach mięsnych, zainteresowanych eksportem mięsa na rynek rosyjski.

   Główny Inspektorat Weterynarii (GIW) przesłał propozycję kontroli kolejnych polskich zakładów: 29 lipca 2008 r. - 6 zakładów mięsa drobiowego, 12 sierpnia 2008 r. - 3 zakładów jajczarskich, 39 zakładów mleczarskich oraz 6 zakładów mleczarskich już zatwierdzonych, ale zgodnie z memorandum z dnia 19 grudnia 2007 r. gotowych poddać się kontroli służb rosyjskich, oraz 19 sierpnia 2008 r. - 33 zakładów mięsa czerwonego. Zgłoszenie tych zakładów zgodne jest z dodatkowymi wymogami zawartymi w protokole polsko-rosyjskiej weterynaryjnej grupy roboczej (zawiera informację o mocach produkcyjnych zakładów oraz posiadaniu przez polskich producentów rosyjskich kontrahentów).

   Podczas spotkania ministra rolnictwa i rozwoju wsi Marka Sawickiego z ministrem rolnictwa Federacji Rosyjskiej Aleksiejem Gordiejewem podczas targów Polagra-Food 15.09.2008 r. w Poznaniu uzgodniono przyspieszenie spraw związanych z kontrolą polskich zakładów zainteresowanych eksportem do Rosji. Minister rolnictwa FR zgodził się na to, by kontrole odbyły się w październiku 2008 r. Kontrole inspektorów rosyjskich rozpoczęły się w dniu 27 października 2008 r. Strona rosyjska skontroluje 22 zakłady, 3-4 gospodarstwa - dostawców zwierząt rzeźnych. Ponadto, inspektorzy zapoznają się z systemem przepuszczania ładunków podlegających kontroli na rosyjsko-polskiej granicy. W związku z odbywającą się kontrolą polskich zakładów, GIW zwrócił się do strony rosyjskiej o przeprowadzenie dodatkowo kontroli 23 zakładów mięsa czerwonego oraz 5 zakładów mięsa drobiowego.

   Liczba polskich zakładów zatwierdzonych do eksportu na rynek Federacji Rosyjskiej (wg danych GIW):

   - 5 zakładów ma uprawnienia do eksportu mięsa czerwonego, z czego 4 oprócz mięsa czerwonego mogą również eksportować produkty gotowe,

   - 8 zakładów ma uprawnienia do eksportu mięsa drobiowego, z czego 6 oprócz mięsa drobiowego może również eksportować produkty z mięsa drobiowego,

   - 1 zakład ma uprawnienia do eksportu konserw z mięsa drobiowego i czerwonego,

   - 2 zakłady mają uprawnienia do eksportu produktów złożonych (dania dla dzieci) z dodatkiem m.in. mięsa,

   - 1 chłodnia składowa ma uprawnienia do eksportu składowanego mięsa czerwonego i drobiowego,

   - 4 chłodnie składowe mają uprawnienia do eksportu składowanych gotowych produktów pochodzenia zwierzęcego,

   - 2 zakłady mają uprawnienia do eksportu jelit wieprzowych, z czego 1 do eksportu jelit wieprzowych i baranich,

   - 27 zakładów mleczarskich,

   - 1 zakład jajczarski,

   - 6 zakładów paszowych.

   2. Kwestie fitosanitarne. W odniesieniu do kwestii fitosanitarnych w dniu 18 stycznia 2008 r. podpisano memorandum między Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rzeczypospolitej Polskiej i Ministerstwem Rolnictwa Federacji Rosyjskiej w zakresie kwarantanny roślin przy eksporcie roślin i produktów roślinnych z Rzeczypospolitej Polskiej do Federacji Rosyjskiej. W wyniku tego memorandum wznowione zostało uznawanie polskich świadectw fitosanitarnych w eksporcie na rynek rosyjski produktów roślinnych na cele niespożywcze. Z obserwacji Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa (GIORiN) wynika jednak, że liczba rosyjskich pozwoleń importowych wystawionych na import z Polski towarów nieżywnościowych jest niewielka. Organy Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa wystawiły na towary eksportowane do Federacji Rosyjskiej 186 świadectw fitosanitarnych (stan na dzień 6.11.2008 r.). 132 świadectwa dotyczyły surowca tytoniowego, 18 - roślinnego materiału rozmnożeniowego, 15 - suszu i ziół, oraz 21 - innych towarów, z czego pojedyncze świadectwa dotyczyły m.in. kwiatów ciętych, preparatów mlekozastępczych, mieszanek paszowych. Powyższe porozumienie warunkowało uznawanie polskich świadectw fitosanitarnych na cele spożywcze od podpisania między Unią Europejską a Rosją memorandum w sprawie pozostałości pestycydów, azotanów i azotynów w produktach roślinnych.

   Po zawarciu pomiędzy Komisją Europejską a Federacją Rosyjską memorandum dotyczącego bezpieczeństwa produktów roślinnych przeznaczonych do spożycia przez ludzi i wywożonych ze Wspólnoty Europejskiej (WE) do Federacji Rosyjskiej w odniesieniu do pozostałości pestycydów, azotanów i azotynów z dnia 26 marca 2008 r. szef Federalnej Służby Nadzoru Weterynaryjnego i Fitosanitarnego SA Dankwert poinformował dyrektor P. Testori-Coggi (DG SANCO) o wznowieniu uznawania świadectw fitosanitarnych w imporcie z Polski produktów roślinnych na cele spożywcze. Jednak do tej pory nie zostało przedstawione organom PIORiN żadne rosyjskie pozwolenie importowe wskazujące na zgodę strony rosyjskiej na import produktów roślinnych na cele spożywcze bezpośrednio z Polski. W związku z brakiem rosyjskich pozwoleń importowych organy PIORiN nie wystawiały świadectw fitosanitarnych dla takich towarów kierowanych do Federacji Rosyjskiej. Sytuacja może ulec zmianie po opublikowaniu komunikatu prasowego ˝Rossielchoznadzoru˝, stwierdzającego, że zgodnie z postanowieniami memorandum z dnia 26 marca 2008 r. z dniem 10 listopada 2008 r. wznawia się wwóz z Polski do Rosji produkcji roślinnej dla celów spożywczych. Obecnie trwają konsultacje (zarówno na szczeblu unijnym, jak i bilateralne ze stroną rosyjską) w celu ustalenia porozumienia dotyczącego trybu atestacji przez inspektorów rosyjskich polskich szkółek, z których towar mógłby być w latach następnych eksportowany do Federacji Rosyjskiej.

   Ad 3. W jakim stopniu udało się na dzisiaj odbudować polski eksport artykułów zwierzęcych i roślinnych do Rosji? W związku z tym, że embargo na dostawy wybranych polskich artykułów rolno-spożywczych wprowadzone zostało przez Rosję w końcu 2005 r. (listopad), osiągnięty wówczas poziom eksportu tych towarów może stanowić punkt odniesienia dla dalszych ocen rozwoju eksportu rolnego do Rosji. Eksport artykułów rolno-spożywczych do Rosji w 2005 r. wyniósł 635,3 mln USD (udział 16%). W wyniku embarga w 2006 r. eksport ten spadł o 14,8%, do 541,6 mln USD (spadek udziału do 11,5%). W 2007 r. wzrósł on o 14,4%, do 619,6 mln USD (przy spadku udziału do 9,6%). Wzrost eksportu w warunkach embarga nastąpił głównie dzięki wysokiej dynamice dostaw gotowych artykułów spożywczych (wzrost o 13,8%) i realizacji dostaw produktów pochodzenia roślinnego (wzrost dostaw o 32%); tendencjom wzrostowym towarzyszył spadek dynamiki dostaw zwierząt żywych i produktów pochodzenia zwierzęcego (o 2,2%). W okresie 8 miesięcy 2008 r. eksport artykułów rolno-spożywczych osiągnął 449,1 mln USD (wzrost o 16,5%, przy spadku udziału do 7,2%) - tendencje wzrostowe występowały zarówno w zakresie zwierząt żywych i produktów pochodzenia zwierzęcego (wzrost o 32,2%), jak i produktów pochodzenia roślinnego (wzrost o 19,5%).

   Dane o eksporcie mięsa i produktów mięsnych do FR w 2008 r. (wg danych GIW). Do dnia 5 listopada 2008 r. odnotowano łącznie 771 wysyłek, w tym:

   - wieprzowina - 7214 ton,

   - wołowina - 6509 ton

   - drób - 1458 ton.

   Łącznie: 15 181 ton.

   Ocenia się, że przy utrzymaniu dotychczasowego tempa dostaw eksport artykułów rolno-spożywczych w 2008 r. powinien przekroczyć poziom roku 2005, co oznaczałoby odbudowę wartości dostaw z okresu poprzedzającego wprowadzenie embarga.

   Ad 4. Jak generalnie przedstawia się obecnie wielkość i struktura polsko-rosyjskiej współpracy gospodarczej? Jakie miejsce w tej współpracy oraz w naszym bilansie handlowym zajmuje import rosyjskiej ropy naftowej i gazu ziemnego?

   1. Wielkość i struktura polsko-rosyjskiej współpracy gospodarczej. Aktualnie wymiana handlowa z Rosją charakteryzuje się wysoką dynamiką. Za okres 8 miesięcy 2008 r. polski eksport do Rosji wyniósł 6233,2 mln USD (wzrost o 58,7%), przy imporcie w wysokości 14 449,8 mln USD (wzrost o 67,3%). Na podkreślenie zasługuje utrzymująca się od początku roku bardzo wysoka dynamika polskich dostaw. Widoczny wzrost wartości importu wynika w głównej mierze ze wzrostu cen na importowane z Rosji nośniki energii. Sytuacja ta kreuje ujemne saldo obrotów handlowych z Rosją w wysokości 8216,6 mln USD.

   Struktura polskiego eksportu do Rosji jest zróżnicowana. Podstawowe miejsce zajmują towary klasyfikowane jako wyroby przemysłu elektromaszynowego o wartości 2834,0 mln USD (udział 45,5%). Kolejne pozycje polskiego eksportu to: wyroby przemysłu chemicznego - 1141,4 mln USD (udział 18,3%), wyroby metalurgiczne - 582,3 mln USD (udział 9,3%), wyroby przemysłu drzewno-papierniczego - 532,7 mln USD (udział 8,5%), artykuły rolno-spożywcze - 449,1 mln USD (udział 7,2%), wyroby przemysłu lekkiego - 254,6 mln USD (udział 4,1%), wyroby ceramiczne - 193,0 mln USD (udział 3,1%), wyroby różne, w tym meblarstwo - 192,2 mln USD (udział 3,1%), produkty mineralne - 45,8 mln USD (0,7%) oraz skóry - 8 mln USD (udział 0,13%).

   Podstawę importu z Rosji stanowią towary klasyfikowane jako produkty mineralne o wartości 11 145,8 mln USD (udział 77,1%). Wśród istotnych pozycji importu wymienić można również: wyroby metalurgiczne - 629,3 mln USD (udział 4,3%) i wyroby przemysłu chemicznego - 528,5 mln USD (3,7%). Pozostałe towary zajmują marginalne miejsce w imporcie z Rosji.

   2. Import ropy naftowej i gazu ziemnego z Rosji. Ze względu na ograniczone zasoby własne surowca produkcja paliw w Polsce realizowana jest przede wszystkim w oparciu o importowaną ropę naftową. W 2007 r. import ropy naftowej wyniósł 20 885 tys. ton i był o 5% większy w stosunku do 2006 r. (19 813 tys. ton). Federacja Rosyjska odgrywa kluczową rolę w imporcie tego surowca do Polski. Według danych Agencji Rynku Energii SA import ropy naftowej z Rosji do Polski w 2006 r. wyniósł 19 157 tys. ton, natomiast w 2007 r. zwiększył się do 19 966 tys. ton, co stanowiło 96% importu ogółem (ok. 97% w 2006 r.). Przy krajowym zużyciu ropy naftowej na poziomie 20 113 tys. ton w 2007 r. surowiec importowany z Rosji stanowił 99% zużycia krajowego (96% w 2006 r.).

   Ze ˝Sprawozdania z działalności Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w 2007 r.˝ wynika, że największą część importu gazu ziemnego stanowił import z Rosji realizowany w ramach długoterminowego kontraktu zawartego pomiędzy PGNiG SA a Gazprom Export - w 2007 r. na jego podstawie zakupiono 6219,2 mln m³, co stanowi prawie 67% całkowitego przywozu gazu na terytorium Polski. Import ten był uzupełniany dostawami z Ukrainy, krajów środkowoazjatyckich, Niemiec i Czech. Łączna wielkość tych dostaw realizowana w ramach umów średnioterminowych w 2007 r. wynosiła 3067,4 mln m³, co stanowiło 33% całkowitego przywozu gazu na terytorium Polski.

   Zgodnie z ˝Raportem o stanie handlu zagranicznego 'Polska 2008'˝ Ministerstwa Gospodarki, okres ostatnich 5 lat przyniósł dynamiczny wzrost wydatków importowych na zakup podstawowych surowców energetycznych, tj. ropy naftowej i gazu ziemnego. Szczególnie wysoki przyrost skali wydatków importowych na zakup ropy naftowej nastąpił w latach 2006-2007, kiedy to odnotowano nie tylko dynamiczny wzrost cen tego surowca, ale także, w przeciwieństwie do 3 poprzednich lat (tj. 2003-2005), przyrost wolumenu importu. W latach 2005-2007 wolumen importu ropy był średnio o 1,3 mln ton wyższy niż w roku 2002 (rok bazowy, przyjęty do obliczeń prezentowanych w raporcie). Jednak to wzrost cen tego surowca ostatecznie przesądził o wzroście wydatków importowych. Przyrost wydatków importowych na zakup ropy naftowej i gazu ziemnego, spowodowany wzrostem cen tych surowców w latach 2006-2007 (w stosunku do poziomu cen z roku 2002), stanowił w 2006 r. ok. 82% ogólnego deficytu wymiany towarowej z Rosją, jako niemal wyłącznym dostawcą ropy naftowej i gazu ziemnego do Polski. Natomiast w 2007 r. odsetek ten przekroczył 91%, co oznacza, że deficyt wymiany z Rosją był niemal wyłącznie skutkiem wzrostu cen surowców, jaki następował od 2003 r.

   Ad 5. Jakie miejsce zajmuje obecnie Rosja wśród partnerów gospodarczych Polski? Jaka jest tendencja w tej kwestii? Rosja należy do czołówki partnerów handlowych Polski. W 2007 r. zajmowała ona 6 miejsce pod względem eksportu (udział 4,6%) oraz 2 miejsce w imporcie (udział 8,7%). W okresie 8 miesięcy 2008 r. nastąpił wzrost udziału Rosji w polskim eksporcie i imporcie, który wyniósł odpowiednio 5,3% i 10,3%.

   Ad 6. Jakie miejsce i znaczenie we współpracy polsko-rosyjskiej zajmuje współpraca naukowo-gospodarcza? Zgodnie z informacją Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, główny nurt współpracy naukowej z Federacją Rosyjską w zakresie nauki i techniki przebiega w ramach działania Polsko-Rosyjskiej Komisji ds. Współpracy Naukowo-Technicznej. Polskie i rosyjskie uczelnie, ośrodki naukowo-badawcze składają w swoich ministerstwach w trybie konkursowym projekty badawcze i innowacyjno-wdrożeniowe. Po uzyskaniu pozytywnej opinii w swoich krajach projekty zostają umieszczone w protokołach wykonawczych komisji. Polskim jednostkom naukowym pozwala to na sfinansowanie nie tylko kosztów wymiany osobowej niezbędnej do realizacji projektu, ale także uzyskanie środków specjalnych, pozostających w dyspozycji ministra nauki i szkolnictwa wyższego.

   Pierwsze od 4 lat IX posiedzenie komisji odbyło się w dniu 6 listopada 2008 r. w Warszawie. Przedmiotem obrad komisji były 52 projekty naukowo-badawcze, nadesłane przez polskie i rosyjskie ośrodki naukowo-badawcze. Realizacja programów wykonawczych, stanowiących załącznik do protokołu posiedzenia komisji, jest formą kompleksowej polsko-rosyjskiej współpracy bilateralnej w dziedzinie nauki i techniki.

   W ocenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego współpraca w tym zakresie nie przebiega w sposób zadowalający. Ośrodki badawcze obu stron, posiadające od wielu lat ścisłe kontakty naukowe, wykazują bardzo duże zainteresowanie jej dalszą intensyfikacją. Szereg instytucji naukowych prowadzi współpracę w oparciu o porozumienia o współpracy bilateralnej. Niemniej jednak odczuwalny jest duży niedosyt w tym zakresie, spowodowany niewystarczającymi środkami finansowymi - przede wszystkim po stronie partnera rosyjskiego.

   Ponadto, należy też stwierdzić, iż niezależnie od tego, że realizacja wspólnych projektów naukowo-badawczych zakłada ich finansowanie na zasadach parytetu, po stronie rosyjskiej występują określone trudności finansowe. Według informacji posiadanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwo Edukacji i Nauki FR, realizując założenia polityki naukowej państwa, największe środki finansowe przeznacza na finansowanie wspólnych projektów naukowych z krajami azjatyckimi (przede wszystkim Chinami, Japonią) oraz kontynentu amerykańskiego, rezerwując porównywalnie o wiele mniejsze środki na projekty, realizowane we współpracy z krajami europejskimi.

   Założenia reformy finansowania nauki w FR zakładają finansowanie ze środków państwowych jedynie w 50% kosztów realizacji projektów naukowo-badawczych, jednocześnie wskazując na konieczność pozyskiwania środków pozabudżetowych na ten cel. Bez zakłóceń przebiega polsko-rosyjska współpraca ze Zjednoczonym Instytutem Badań Jądrowych w Dubnej (ZIBJ) (ze strony polskiej współpraca z ZIBJ koordynowana jest przez Państwową Agencję Atomistyki).

   Istotnym forum współpracy naukowo-technicznej jest również udział strony polskiej w pracach koordynowanych przez Międzynarodowe Centrum Informacji Naukowo-Technicznej z siedzibą w Moskwie (MCINT). MCINT jest międzynarodową organizacją utworzoną w 1969 r. Do najważniejszych jej zadań należy świadczenie usług informacyjnych, analitycznych, konsultingowych, a także wspieranie międzynarodowej współpracy naukowo-technicznej i rozwój sieci zaawansowanych technologii. Zadania te realizowane są w ścisłej współpracy z krajowymi organizacjami i instytucjami zajmującymi się gromadzeniem i przetwarzaniem informacji. Polska jest członkiem MCINT od 1969 r. Od kilku lat za najważniejsze kierunki współpracy obie strony uznają bezpieczeństwo energetyczne, nanotechnologie, nowe konstrukcje i technologie w przemyśle lotniczym, a także optoelektronikę i technologie laserowe.

   Ad 7. Jakie inicjatywy i działania podejmuje rząd Donalda Tuska, a w szczególności Ministerstwo Gospodarki, na rzecz poszerzenia i wzbogacenia polsko-rosyjskiej współpracy gospodarczej? Działania rządu Rzeczypospolitej Polskiej ukierunkowane są na prowadzenie konstruktywnego, regularnego dialogu ze stroną rosyjską. Podstawowym wydarzeniem była wizyta prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska w Moskwie w dniu 8 lutego 2008 r. Wśród innych elementów dialogu polsko-rosyjskiego można m.in. wymienić:

   - spotkania ministrów spraw zagranicznych - ministra R. Sikorskiego i ministra S. Ławrowa w dniu 7.12.2007 r. (Bruksela), 21.01.2008 r. (Moskwa), 11.09.2008 r. (Warszawa),

   - spotkania ministrów rolnictwa - ministra M. Sawickiego i ministra A. Gordiejewa w dniu 12.12.2007 r. (Moskwa), 18.01.2008 r. (Berlin), 15.09.2008 r. (Poznań).

   Dialogowi gospodarczemu z Rosją służyły również wizyty złożone w FR przez wiceprezesa RM, ministra gospodarki Waldemara Pawlaka. W czerwcu bieżącego roku uczestniczył on w Międzynarodowym Forum Ekonomicznym w Sankt-Petersburgu, podczas którego odbył rozmowy z wicepremierem I. Szuwałowem, minister rozwoju gospodarczego E. Nabiulliną, wiceministrem przemysłu i handlu D. Manturowem i prezesem OAO Gazprom A. Millerem. W październiku bieżącego roku minister gospodarki wziął udział w Międzynarodowym Tygodniu Energetycznym w Moskwie, w ramach którego przeprowadził rozmowy gospodarcze z wicepremierem I. Sieczinem, minister rozwoju gospodarczego E. Nabiulliną, ministrem energetyki S. Szmatko i prezesem OAO Gazprom A. Millerem.

   W ramach przygotowań do posiedzenia Polsko-Rosyjskiej Międzyrządowej Komisji ds. Współpracy Gospodarczej (polskiej sekcji przewodniczy minister infrastruktury) Ministerstwo Gospodarki wystąpiło z inicjatywą przeprowadzenia w roku bieżącym posiedzenia polsko-rosyjskiej grupy roboczej ds. handlu i inwestycji (aktualnie oczekujemy na odpowiedź strony rosyjskiej w tej sprawie). W rozmowach ze stroną rosyjską strona polska występuje z inicjatywą przeprowadzenia Polsko-Rosyjskiego Forum Biznesu. Podjęcie konkretnych rozmów w tej sprawie uwarunkowane jest wyznaczeniem przez stronę rosyjską współorganizatora tej imprezy (ze strony polskiej rolę tę pełniłaby polska część Rady Biznesu Polska - Rosja).

   Minister

   Waldemar Pawlak

   Warszawa, dnia 25 listopada 2008 r.