V kadencja

Odpowiedź ministra skarbu państwa - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -

na zapytanie nr 320

w sprawie nabycia za 80 mln zł przez PZU SA spółek z grupy Skide West na Ukrainie

   Odpowiadając na zapytanie Pana Posła Zygmunta Wrzodaka z dnia 14 stycznia 2006 roku w sprawie inwestycji PZU na Ukrainie, przedstawiam poniżej wyjaśnienia dotyczące kwestii poruszonych w przedmiotowym dokumencie.

   Stały nadzór nad działalnością Spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności sprawuje Rada Nadzorcza, w której Skarb Państwa ma swoich przedstawicieli. W związku z zapytaniem Pana Posła Zygmunta Wrzodaka Ministerstwo Skarbu Państwa wystąpiło do przedstawicieli Skarbu Państwa w Radzie Nadzorczej PZU S.A. z prośbą o przeanalizowanie inwestycji PZU na Ukrainie, spowodowanie objęcia związanych z nimi decyzji Zarządu szczególnym nadzorem Rady Nadzorczej oraz o poinformowanie o podjętych działaniach, a także do Prezesa Zarządu PZU S.A. z prośbą o przekazanie wyjaśnień w tej sprawie.

   Wyjaśnienia przekazane przez przedstawicieli Skarbu Państwa w Radzie Nadzorczej PZU S.A. oraz Prezesa Zarządu PZU S.A. umożliwiają dokonanie weryfikacji informacji zawartych w publikacji tygodnika ˝Wprost˝, zgodnie z wnioskiem Pana Posła Zygmunta Wrzodaka.

   PZU S.A. jest spółką, która ze względu na swoje rozmiary jako największej firmy ubezpieczeniowej może rozwijać się w Polsce w zasadzie jedynie w sposób organiczny. Jednocześnie PZU S.A. jest spółką posiadającą znaczne nadwyżki kapitałowe, które nie są w dużej części dzielone pomiędzy akcjonariuszami w formie dywidendy. W związku z tym, mając na względzie rozwój spółki, znaczna część zasobów finansowych jest inwestowana, w tym w podmioty na rynkach, które dopiero się tworzą i mogą w przyszłości stanowić istotny element przychodów oraz ekspansji Grupy PZU.

   Biorąc pod uwagę sytuację na rynkach ubezpieczeniowych Europy Zachodniej (bardzo duża konkurencja oraz znaczne nasycenie produktami), jedynym kierunkiem ekspansji spółki wydaje się być Europa Środkowo-Wschodnia. Już w 2002 roku w PZU powstał Zespół ds. Inwestycji w Europie Środkowej i Wschodniej. Obecnie Grupa PZU S.A. jest właścicielem spółek ubezpieczeniowych na Litwie oraz na Ukrainie.

   Rynek ukraiński należy do najbardziej atrakcyjnych rynków ubezpieczeniowych w Europie ze względu na jego ogromny potencjał, trwający od kilku lat wzrost gospodarczy oraz bardzo niską penetrację ubezpieczeniową. Decyzja co do inwestycji na Ukrainie została podjęta w 2004 roku. Działania te zostały poprzedzone odpowiednimi analizami dotyczącymi m.in. oceny zasadności podjęcia działalności na Ukrainie, jak również analizy uwarunkowań prawnych, sytuacji gospodarczej i politycznej Ukrainy oraz ukraińskiego rynku ubezpieczeniowego.

   Wyniki analiz wskazywały na duży potencjał rynkowy, pozytywne trendy występujące w gospodarce ukraińskiej oraz dobre perspektywy wzrostu rynku ubezpieczeniowego. Ponadto podjęto decyzję, że ze względu na czas korzystniejszym rozwiązaniem będzie kupno istniejącej już spółki ubezpieczeniowej umożliwiającej szybką budowę sieci dystrybucji ubezpieczeń, a nie budowa spółki od podstaw. Kluczowe było wejście na rynek ukraiński w jego początkowej fazie, by uzyskać odpowiednią pozycję, biorąc szczególnie pod uwagę obowiązywanie od 2005 roku obowiązkowego OC komunikacyjnego. Dodać również należy, że zakupem akcji spółek z grupy Skide West zainteresowana była również jedna z czołowych firm ubezpieczeniowych na świecie.

   Na wyborze PZU zaważyło m.in. to, że spółka Skide West posiadała licencję na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej oraz faktyczne prowadzenie przez nią tej działalności, ocena spółki na tle rynku, posiadanie przez Polskie Towarzystwo Reasekuracji S.A. znaczącego udziału w spółce (możliwość ułatwionego dostępu do informacji o spółce). PZU dokonało pełnego due diligence spółki przy wykorzystaniu własnych pracowników oraz renomowanych firm doradczych.

   Należy więc podkreślić, że wszystkie działania związane z zakupem i dokapitalizowaniem spółek na Ukrainie zostały podjęte w oparciu o badania i specjalistyczne analizy (w tym wycenę grupy Skide West) przeprowadzone w ramach projektu ˝Inwestycje Grupy PZU na ukraińskim rynku ubezpieczeniowym˝ powołanym specjalnie w tym celu. W związku z powyższym w chwili obecnej nie istnieje potrzeba przeprowadzenia przez Ministerstwo Skarbu Państwa dodatkowej analizy ekonomicznej dotyczącej tej inwestycji.

   Nie jest zasadne zarzucanie PZU S.A. zainteresowania rynkiem ukraińskim, pomimo jego niewielkich rozmiarów oraz inwestycji w spółkę, która ma 4% udziału w tym rynku. PZU S.A. zakłada, że rynek ukraiński, tak jak rynek polski w latach dziewięćdziesiątych (rozwój gospodarczy Ukrainy jest porównywalny do rozwoju Polski w tamtym okresie), rozwinie się znacząco przez kolejne 5-10 lat. Potwierdzają to sukcesy w Polsce takich firm jak Commercial Union, AIG czy Allianz, których wczesne wejście na rozwijający się dopiero rynek przyczyniło się znacznie do zajęcia dobrej pozycji na tym rynku i osiągnięcia znacznego w nim udziału. Rynek ukraiński jest obecnie bardzo rozdrobniony, a jedynie 10 firm posiada więcej niż 1% udział w rynku. Kupno spółek grupy Skide West miało na celu wejście na rynek, bez tworzenia własnej firmy, następnie budowanie firmy oraz zwiększanie jej udziału w rynku już przez PZU.

   Ewentualne powiązania polityczne akcjonariuszy dawnego Skide West nie miały i nie mają żadnego ekonomicznego znaczenia dla transakcji oraz długoterminowych planów związanych z rynkiem ukraińskim. Wynik wyborów prezydenckich na Ukrainie nie mógł mieć wpływu na decyzje dotyczące inwestycji z uwagi na rozpoczęcie projektu na długo przed wyborami.

   Należy podkreślić, że zapłacona przez PZU cena za akcje spółek Skide West mieści się w środkowych granicach wyceny firmy doradczej Rothschild, która wyceniła wartość Grupy Skide West w przedziale od 38 do 76 mln UAH. Natomiast wartość - 250 tys. euro wynika jedynie z szacunku maksymalnych ryzyk. Wartość inwestycji PZU na Ukrainie to zaledwie ok. 2% prognozowanego zysku PZU S.A. w 2005 roku.

   Warto również nadmienić, że znana agencja ratingowa Standard & Poor˝s, która przyznała PZU S.A. najwyższą ocenę ratingową (˝A-˝ stable outlook) spośród wszystkich instytucji finansowych w Europie Środkowej i Wschodniej, bardzo wysoko oceniła inwestycje na Ukrainie, stwierdzając m.in., że ˝Ukraiński rynek zapewnia obecnie doskonały potencjał dla zyskownego rozwoju inwestycji˝ oraz ˝wymierne korzyści wynikające z tej dywersyfikacji terytorialnej, osiągalne będą w średnim bądź długim okresie˝. Wydaje się, że podobne zdanie co do atrakcyjności rynku ukraińskiego ma również PKO BP S.A., który zainwestował w bank na Ukrainie.

   Nieprawdą jest stwierdzenie zamieszczone w artykule opublikowanym w tygodniku ˝Wprost˝, iż ˝(...) główny udziałowiec towarzystw - Skarb Państwa - nie ma faktycznie żadnej kontroli (...) nad wydatkami zatwierdzanymi przez prezesa PZU˝, ponieważ transakcja nabycia udziałów w spółkach grupy Skide West była szczegółowo dyskutowana i została zaakceptowana przez Radę Nadzorczą PZU S.A., w której zasiadają przedstawiciele Skarbu Państwa.

   Rada Nadzorcza PZU S.A. była informowana o planowanych działaniach dotyczących rynku ukraińskiego. W dniu 3 września 2004 roku Rada Nadzorcza przyjęła do wiadomości informację Zarządu w tej sprawie. W dniach 16 grudnia 2004 roku oraz 11 lutego 2005 roku Rada Nadzorcza podjęła uchwały wyrażające zgodę na nabycie akcji ukraińskich spółek ubezpieczeniowych. Ponadto zgodnie z wolą Rady Zarząd przedstawia regularnie informacje na temat inwestycji na Ukrainie. Należy również nadmienić, że decyzje przed ich podjęciem, w tym dotyczące inwestycji na Ukrainie, zawsze były konsultowane z Ministrem Skarbu Państwa, co znajdowało następnie odzwierciedlenie w sposobie głosowania przedstawicieli MSP na posiedzeniach Rady Nadzorczej.

   Rada Nadzorcza PZU S.A. stale monitoruje ww. inwestycję, otrzymując na bieżąco informacje na ten temat. Sprawa inwestycji PZU S.A. na Ukrainie, w związku z zapytaniem posła Zygmunta Wrzodaka, była również przedmiotem ostatniego posiedzenia Rady Nadzorczej w dniu 9 lutego 2006 roku.

   Reasumując, należy stwierdzić, że zarzuty przedstawione w artykule ˝Wprost˝ nie mają uzasadnienia.

   Odnosząc się do pytania Pana Posła Zygmunta Wrzodaka dotyczącego zmian personalnych w Zarządzie i Radzie Nadzorczej PZU S.A., uprzejmie informuję, że każda decyzja dotycząca ewentualnych zmian jest poprzedzona wnikliwą analizą sytuacji Spółki, a o jej podjęciu przesądza fakt, czy zapewni ona efektywne zarządzanie oraz skuteczny nadzór nad PZU S.A. Jednocześnie informuję, że w dniu 7 lutego 2006 roku została odwołana jedna z czterech osób reprezentujących Skarb Państwa w Radzie Nadzorczej PZU S.A.

   Łączę wyrazy szacunku

   Minister

   Wojciech Jasiński

   Warszawa, dnia 28 lutego 2006 r.