V kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 9296

w sprawie problemów osób ubiegających się o odszkodowania za mienia zabużańskie

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją Pana Posła Wojciecha Wilka z dnia 21 sierpnia 2007 r., znak SPS-023-9296/07, w sprawie problemów osób ubiegających się o odszkodowania za mienie zabużańskie, przesłaną Ministrowi Skarbu Państwa w dniu 31 sierpnia 2007 r., uprzejmie odpowiadam, co następuje.

   Ministerstwo Skarbu Państwa w lipcu br. rozpoczęło czynności przygotowawcze do nowelizacji ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Jak dotąd zebrano opinie wojewodów na temat wykonywania ustawy oraz ich propozycje zmian w treści ustawy wraz z uzasadnieniem. Materiał ten jest obecnie analizowany przez odpowiednie komórki Ministerstwa Skarbu Państwa. W bieżącym miesiącu przewidziano w Ministerstwie Skarbu Państwa spotkanie z udziałem przedstawicieli urzędów wojewódzkich, poświęcone realizacji ustawy oraz dyskusji nad zgłoszonymi propozycjami.

   W chwili obecnej trudno stwierdzić, czy zmiany obejmą skrócenie oraz uproszczenie procedury rozpatrywania wniosków, o czym nadmienia Pan Poseł Wojciech Wilk. Zdaniem Ministra Skarbu Państwa wymogi formalne związane z udowodnieniem prawa do rekompensaty, polegające na przedstawieniu wymienionych w ustawie dokumentów lub oświadczeń świadków, nie są nadmierne i zbliżone do stawianych w podobnego typu postępowaniach roszczeniowych. Także fakt, iż procedura jest dwustopniowa i obejmuje najpierw wydanie postanowienia, w którym stwierdza się pozytywną ocenę spełnienia wymogów (art. 2, art. 3 oraz art. 5 ust. 1 i 2 ustawy), po czym następuje przedłożenie pozostałych dokumentów niezbędnych do wydania decyzji, w tym operatu szacunkowego, którego koszty ponosi wnioskodawca, świadczy, iż ustawa chroni interes wnioskodawcy, nie dopuszczając do poniesienia przez niego zbędnych wydatków na operat szacunkowy w przypadku, gdyby wniosek nie spełnił wymogów formalnych.

   Trudności, na jakie napotykają wnioskodawcy, wynikają przede wszystkim z braku wymaganych przez ustawę dokumentów lub braku świadków mogących potwierdzić fakty wymienione w art. 6 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy. Sytuację często utrudniają także wiek, stan zdrowia oraz sytuacja życiowa wnioskodawców. Okoliczności te, jakkolwiek zrozumiałe, nie mogą jednakże powodować ograniczenia wymagań stawianych przez ustawodawcę w zakresie udowodnienia prawa do rekompensaty. Wnioskodawca nie może zostać zwolniony z konieczności przedstawienia dowodu na okoliczność pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz wymogów udowodnienia posiadania obywatelstwa polskiego, zamieszkiwania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 1 września 1939 r., a także opuszczenia tego terytorium w związku z wojną rozpoczętą w 1939 r., gdyż wypaczałoby to sens ustawy i stwarzałoby możliwości nadużyć.

   Odnosząc się do prośby o przedstawienie danych liczbowych dotyczących wykonywania ustawy, uprzejmie informuję, iż według stanu na dzień 1 maja 2007 r. w urzędach wojewódzkich znajdowało się 74.180 wniosków o przyznanie prawa do rekompensaty oraz 6.929 wniosków o realizację prawa do rekompensaty potwierdzonych decyzją lub zaświadczeniem. Uprawnienia do otrzymania rekompensaty według stanu na dzień 1 maja 2007 r. posiadało 11.012 osób. Do dnia 1 maja 2007 r. wydano 741 decyzji o odmowie przyznania prawa do rekompensaty. Do dnia 3 września 2007 r. wypłacono z Funduszu Rekompensacyjnego 1443 rekompensaty w łącznej wysokości 48.164 tys. zł.

   Informuję ponadto, że Ministerstwo Skarbu Państwa nie dysponuje danymi pozwalającymi na udzielenie odpowiedzi na pytanie, jakich dokumentów najczęściej brakuje starającym się o rekompensaty. Właściwe do udzielenia informacji w tej sprawie są wyłącznie urzędy wojewódzkie prowadzące postępowania o przyznanie prawa do rekompensaty.

   Z wyrazami szacunku

   Podsekretarz stanu

   Paweł Piotrowski

   Warszawa, dnia 13 września 2007 r.