V kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 4353

w sprawie przedłużenia terminu wywiązywania się rolników z obowiązku budowy płyty obornickiej oraz dostosowania budowy płyt gnojowych do uregulowań prawnych

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo Pana Marszałka z dnia 5 września 2006 r., znak SPS-023-4353/06, dotyczące interpelacji Pani Poseł Renaty Beger, przedstawiam uprzejmie następujące wyjaśnienia.

   Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 2006 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. z 2006 r., Nr 142, poz. 1016) termin realizacji przedsięwzięć polegających na wyposażeniu gospodarstwa rolnego w urządzenia do przechowywania nawozów naturalnych (płyty gnojowe lub zbiorniki na gnojówkę lub gnojowicę) w ramach działania 6 PROW ˝Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej˝ został przedłużony do dnia 31 grudnia 2007 r. Natomiast z dniem 1 stycznia 2006 r. obowiązują higieniczne wymagania weterynaryjne dla gospodarstw rolnych produkujących mleko surowe. Są one określone w rozporządzeniach:

   - nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz.U. WE L139 z 30.04.2005 r., str. 1, Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 319) oraz

   - nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz.U. WE L 139 z 30.04.2005 r., str. 55, Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 14).

   W myśl art. 4 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 852/2004 przedsiębiorstwa sektora spożywczego prowadzące produkcję podstawową (w tym gospodarstwa produkujące mleko) oraz działania powiązane, wymienione w załączniku I (np. transport i składowanie mleka), powinny zastosować się do ogólnych przepisów dotyczących higieny, ustanowionych w części A załącznika I oraz do wszelkich szczególnych wymagań przewidzianych w rozporządzeniu (WE) nr 853/2004.

   W rozporządzeniu nr 853/2004, w załączniku III, sekcji IX ˝Surowe mleko i produkty mleczne˝, rozdział I - ˝Surowe mleko - produkcja podstawowa˝ (podrozdział I - ˝Wymogi dotyczące zdrowia w odniesieniu do produkcji surowego mleka˝ oraz podrozdział II - ˝Higiena w gospodarstwach produkcji mlecznej˝) określone zostały wymagania weterynaryjne między innymi dotyczące gospodarstw mlecznych, w tym wymogi dotyczące pomieszczeń, wyposażenia, higieny podczas udoju, odbioru i transportu mleka oraz higieny pracowników. Brak jest przepisów określających sposób usuwania gnojowicy z gospodarstw produkujących mleko, jak również brak jest wymogu posiadania płyt do składowania obornika. Tak więc sposób usuwania lub składowania obornika nie wchodzi w zakres wymagań weterynaryjnych.

   Odnośnie warunków budowy płyt obornikowych określonych przepisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 132, poz. 877) uprzejmie informuję, co następuje.

   1. Usytuowanie budowli rolniczych na działce siedliskowej musi uwzględniać m.in. warunki higieniczne i zdrowotne, ochronę środowiska, bezpieczeństwo i trwałość obiektu, warunki użytkowe, zabezpieczenie przed pożarem i wybuchem oraz ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich. Wymagania dotyczące odległości pomiędzy budowlami rolniczymi a innymi budowlami i budynkami uwzględniają powyższe warunki, jak również muszą być zgodne z przepisami odrębnymi, w tym dotyczącymi zagospodarowania terenu i ochrony środowiska.

   2. W przypadkach szczególnie uzasadnionych art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016, z późn. zm.) dopuszcza zastosowanie odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych. Rolnik, który z różnych przyczyn nie może zachować przepisów rozporządzenia, może wystąpić do starosty o wyrażenie zgody na odstępstwo, uzasadniając jego konieczność, przedstawiając plan zagospodarowania działki, w miarę potrzeby inne informacje, o których mowa w art. 9 ust. 3 ustawy Prawo budowlane. Starosta, po zbadaniu zasadności wniosku, występuje do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o zgodę na odstępstwo. W bieżącym roku zostało załatwionych w Ministerstwie Rolnictwa ponad 900 spraw o odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych.

   3. Praktyka w stosowaniu i interpretacji przepisów rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie, pozwala stwierdzić, że niektóre z tych przepisów nie są stosowane właściwie albo pomijane. Do tych ostatnich należy § 10, który stanowi: ˝odległości pomiędzy budowlami rolniczymi a budowlami i budynkami związanymi z nimi technologicznie nie ogranicza się, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.˝. W wielu przypadkach inwestor, wykazując związek technologiczny pomiędzy obiektami, mógłby ograniczyć odległości między nimi.

   4. Liczne nieporozumienia rodzi ustalenie odległości płyt gnojowych od pomieszczeń do przechowywania surowego mleka przy oborze mlecznej szczególnie wówczas, gdy inwestor, składając dokumenty związane ze zgłoszeniem budowy, używa określeń ˝zlewnia mleka˝ lub ˝magazyn mleka˝, co sugeruje konieczność zachowania odległości 50 m pomiędzy płytą gnojową i wymienionym obiektem. Tymczasem pomieszczenie ze szczelnym zbiornikiem do krótkotrwałego przechowywania surowego, schłodzonego mleka, spełniające warunki rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych dla mleka oraz produktów mlecznych (Dz.U. Nr 188, poz. 1946), powinno być traktowane jako element cyklu produkcji mleka a nie jako magazyn środków spożywczych. W takiej sytuacji w interesie inwestora jest dokładne poinformowanie starostwa o charakterze tego pomieszczenia i przedstawienie kopii odbioru weterynaryjnego pomieszczenia i urządzeń.

   5. Często występuje sytuacja, kiedy istniejący budynek stodoły przestał pełnić tradycyjną rolę magazynu pasz i ziarna. Możliwe jest wówczas zbliżenie płyty gnojowej i otwartego zbiornika na płynne odchody zwierzęce do budynku stodoły poprzez zmianę przeznaczenia budynku lub uzyskanie zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych. Jest to kolejny przykład, że analiza sytuacji i dobre opisanie sprawy przez inwestora na etapie wniosku o pozwolenie na budowę lub zgłoszenia budowy pozwala na swobodniejsze sytuowanie obiektów budowlanych na terenie działki siedliskowej.

   6. Opisane wyżej sytuacje niewłaściwego rozumienia i stosowania przepisów rozporządzenia zdarzają się najczęściej i mogą być przyczyną niepotrzebnych utrudnień i nietrafionych inwestycji. Wyjaśnień w tych sprawach ministerstwo udzielało wielokrotnie zarówno poszczególnym inwestorom, projektantom, organizacjom rolniczym, jak i organom nadzoru budowlanego. Przepisy rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie, mimo że obowiązują od października 1997 r. jeszcze w ubiegłym roku nie były powszechnie znane i stosowane również przez projektantów i nadzór techniczno-budowlany. Dopiero masowa budowa płyt obornikowych i zbiorników na płynne odchody zwierzęce z dopłatami ze środków UE spowodowała konieczność stosowania się do tych przepisów. Wydaje się, że w większości przypadków wątpliwości zostały już wyjaśnione, a ministerstwo na bieżąco udziela pomocy inwestorom i jednostkom pracującym w oparciu o te przepisy.

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Henryk Kowalczyk

   Warszawa, dnia 27 września 2006 r.