V kadencja

Odpowiedź ministra pracy i polityki społecznej

na zapytanie nr 2821

w sprawie dodatku do rent i emerytur z tytułu pracy w warunkach szkodliwych i w szczególnym charakterze

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z przesłanym przy wystąpieniu Pana Marszałka z dnia 12 czerwca 2007r., znak SPS-024-2821/07, zapytaniem pani poseł Haliny Murias w sprawie dodatku do rent i emerytur z tytułu pracy w warunkach szkodliwych i w szczególnym charakterze pragnę na wstępie wyjaśnić, że ustawa z dnia 17 października 1991r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 450, z późn. zmian.), na mocy której zostały zniesione tzw. dodatki branżowe, wprowadziła m.in. pojęcie okresów składkowych i częściowo uzależniła od nich wysokość świadczeń. Uregulowała więc - jednakowo dla wszystkich ubezpieczonych - zasady przeliczenia świadczeń emerytalno-rentowych przyznanych przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 15 listopada 1991 r., ustalania okresów ubezpieczenia oraz rozmiaru świadczeń przyznawanych po tej dacie.

   Badanie zgodności aktów prawnych z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej należy do Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał Konstytucyjny, w orzeczeniu z dnia 11 lutego 1992 r. uznał, że niezgodny z konstytucją jest jedynie brak rekompensaty dla osób, które miały prawo do dodatków przed wejściem w życie ww. ustawy z dnia 17 października 1991 r., a nie fakt, że dodatki zostały zniesione.

   W myśl art. 190 pkt 1 Konstytucji RP orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne.

   Skutkiem realizacji tego orzeczenia było uchwalenie ustawy z dnia 6 marca 1997 r. o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent (tekst jednolity: Dz.U. z 2000r. Nr 23, poz. 294). Na podstawie jej przepisów tym emerytom i rencistom, którzy byli uprawnieni do dodatku z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a następnie utracili do niego prawo, były wypłacane jednorazowe rekompensaty pieniężne. W oparciu o jej przepisy wszystkim osobom uprawnionym wypłacane były jednorazowe rekompensaty pieniężne.

   W myśl przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 1999 r. w sprawie określenia trybu i harmonogramu wypłat rekompensat według kryterium wieku uprawnionych oraz zadań poszczególnych podmiotów odpowiedzialnych za realizację zobowiązań Skarbu Państwa wobec uprawnionych (Dz. U. Nr 102, poz. 1185) rekompensaty były wypłacane, począwszy od dnia 25 marca 2000 r. W pierwszej kolejności otrzymały je osoby najstarsze, urodzone przed 1920 r. Dla najmłodszych uprawnionych, urodzonych po 1969 r., były one wypłacane od 25 listopada 2004 r. Wykonanie kolejnych etapów wypłat rekompensaty pieniężnej koordynował minister właściwy do spraw Skarbu Państwa (§ 9 rozporządzenia).

   Przedstawiając powyższe, mogę jedynie dodać, że - zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 6 marca 1997 r. - wypłata rekompensaty stanowi zaspokojenie wszelkich roszczeń z tytułu utraty prawa do wzrostów lub dodatków.

   Roszczenie o wypłatę rekompensaty przedawnia się z upływem pięciu lat. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od pierwszego dnia, w którym uprawniony lub jego spadkobierca mógł odebrać rekompensatę.

   Z poważaniem

   Minister

   Anna Kalata

   Warszawa, dnia 4 lipca 2007 r.