V kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 9307

w sprawie wliczania ocen z religii do średniej

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację Pana Posła Włodzimierza Stępnia w sprawie przepisów umożliwiających wliczanie oceny z religii i etyki do średniej ocen ucznia, przesłaną pismem SPS-023-9307/07 z dnia 31 sierpnia 2007 r., uprzejmie przekazuję następujące wyjaśnienia:

   W opinii Pana Posła Włodzimierza Stępnia wprowadzony ostatnio przepis, pozwalający wliczać do średniej ocen ucznia oceny z dodatkowych zajęć edukacyjnych, w tym również z religii i etyki, jest niezgodny z art. 25, 32 i 53 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zmusza do ujawniania wyznania i światopoglądu oraz faworyzuje uczniów wyznania katolickiego.

   Wyjaśniam zatem, że przepis § 20 ust. 4a oraz § 22 ust. 2a rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.) dotyczy, w myśl przepisów art. 32 Konstytucji, wszystkich uczniów, bez względu na ich wyznanie i światopogląd. Prawo do wliczania dodatkowych ocen do średniej ocen ucznia mają zarówno uczniowie, którzy zgłosili zainteresowanie udziałem w zajęciach z etyki (zobowiązując tym samym dyrektora szkoły do zapewnienia im takiej możliwości na terenie szkoły lub w grupie międzyszkolnej), jak i uczniowie, którzy uczestniczą w zajęciach z religii współorganizowanej przez szkołę i kościoły, które zgodnie z przepisem art. 53 ust. 4 Konstytucji prowadzą nauczanie religii w systemie oświaty publicznej.

   Zgodnie z konstytucyjną zasadą równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych (art. 25 ust. 1 Konstytucji) projekt nowelizacji przywołanych wyżej przepisów był konsultowany z kilkunastoma kościołami różnych wyznań chrześcijańskich, a także z władzami zwierzchnimi wyznawców judaizmu oraz wspólnoty muzułmańskiej w Polsce.

   Ocena z religii (różnych wyznań) i etyki od kilkunastu lat jest umieszczana na świadectwach szkolnych jako ocena z ˝religii/etyki˝, czyli w formie, która nie zawiera żadnych informacji wskazujących na wyznanie lub światopogląd ucznia, co zostało podkreślone przez Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z 1993 r. Wliczenie tej oceny do średniej ocen również nie powoduje ujawnienia wyznania lub światopoglądu ucznia, nie ograniczając mu zarazem swobody wyboru przedmiotu (religia określonego wyznania lub etyka).

   Stosunkowo mały zasięg nauczania etyki w szkołach publicznych wynika głównie z niewielkiego zainteresowania udziałem uczniów w zajęciach z tego przedmiotu. Inne względy natury organizacyjnej mają w tym przypadku niewielkie znaczenie, zważywszy, że mniej niż połowa nauczycieli uprawnionych do nauczania etyki znajduje zatrudnienie w szkołach, a zajęcia z etyki w grupie międzyszkolnej można zorganizować dla trzech uczniów.

   Odnośnie do stwierdzenia, że wprowadzone przepisy zróżnicują warunki ustalania średniej ocen, uprzejmie informuję, że również przed ich wprowadzeniem świadectwa poszczególnych uczniów różniły się pod względem sposobu liczenia średniej, co wynikało z różnorodności oferty edukacyjnej szkół lub indywidualnych przypadków poszczególnych uczniów. Dotyczy to uczniów zwolnionych z lekcji wychowania fizycznego, uczniów, którym uwzględnia się dodatkowe oceny z języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub języka regionalnego-kaszubskiego, uczniów szkół niepublicznych z uprawnieniami szkół publicznych, którym wlicza się do średniej oceny z dodatkowych przedmiotów uznanych w tych szkołach, na mocy zapisów w statucie, za przedmioty obowiązkowe.

   W świetle powyższych wyjaśnień nie mogę zgodzić się z opinią, że znowelizowane przepisy umożliwiające wliczanie do średniej ocen ucznia oceny z religii i etyki naruszają wspomniane wyżej zapisy Konstytucji.

   Informuję również, że ocena przepisów rozporządzenia z 13 lipca 2007 r., wyrażona przez Ministra Edukacji Narodowej tuż po objęciu urzędu, uległa weryfikacji po bliższym zapoznaniu się kontekstem formalnym i prawnym przeprowadzonej nowelizacji.

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Sławomir Kłosowski

   Warszawa, dnia 7 września 2007 r.