V kadencja

Interpelacja nr 7598

do ministra finansów

w sprawie tzw. grup VAT-owskich

   Szanowna Pani Minister! Zwracam się do Pani z interpelacją poselską w sprawie tzw. grup VAT-owskich.

   W polskim systemie podatkowym niezbędne jest dokonanie zmian zwiększających konkurencyjność gospodarki naszego kraju. Głównym elementem oczekiwanych zmian jest m.in. umożliwienie konsolidacji podatków VAT płaconych przez firmy należące do tej samej grupy kapitałowej, czyli tzw. VAT grouping.

   W projekcie zmian systemu podatkowego, nad którym pracuje rząd, nie może zabraknąć kwestii, która odgrywa rosnącą rolę w procesie podejmowania decyzji co do lokalizacji nowych inwestycji. Zarówno potencjalni inwestorzy zagraniczni, jak i już obecni na polskim rynku postulują wprowadzenie uregulowania umożliwiającego wspólne rozliczanie podatku od towarów i usług przez grupę podatkową (tzw. VAT grouping), utworzoną przez różne podmioty należące do jednej grupy kapitałowej (np. firmy oferujące różne usługi w ramach odrębnie funkcjonujących podmiotów z sektora ubezpieczeń, bankowości, producentów dóbr szybko rotujących). Rozwiązania takie stają się skutecznym oraz sprawdzonym działaniem służącym tworzeniu nowych miejsc pracy, jednym z głównych magnesów przyciągających nowych inwestorów.

   Według analityków Polska, podobnie jak inne kraje naszego regionu i wiele innych krajów (zwłaszcza azjatyckich), ma szansę rywalizować o ściągnięcie do siebie nowych inwestycji. Ważnym i rosnącym zjawiskiem, pozwalającym na rozwój nowych inwestycji jest proces tzw. outsourcingu, czyli przenoszenie części funkcji wykonywanych dotychczas przez działy wewnętrzne poszczególnych firm do podmiotów działających w krajach o niższych kosztach pracy. Centra obsługi telefonicznej, centra rozliczeniowe - to inwestycje tworzące wiele miejsc pracy dla lepiej wykształconych pracowników, wykorzystujące rozwój nowych technologii komunikacyjnych. Mimo że kilka firm uruchomiło już podobne przedsięwzięcia w naszym kraju, to w ciągu ostatnich dwóch lat Polska kilka razy utraciła szansę na duże projekty. Jedną z ważnych przyczyn polskich przegranych wskazywanych przez inwestorów są mało elastyczne przepisy, w tym zwłaszcza przepisy podatkowe.

   Art. 4 pkt 4 Szóstej Dyrektywy WE w sprawie VAT daje prawo państwom członkowskim na traktowanie ˝jako jednego podatnika podmiotów posiadających siedzibę na terytorium kraju, które pomimo prawnej odrębności, pozostają w bliskich związkach o charakterze finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym˝ (tzw. VAT grouping). Wśród rządowych propozycji zawartych w projekcie nowego systemu podatkowego w Polsce, nie znalazła się kwestia uelastycznienia rozliczeń podatku VAT między firmami prowadzącymi działalność w ramach jednej grupy. Powtarzające się apele o regulacje w obszarze tzw. VAT grouping pozostają wciąż bez echa. Dopuszczenie możliwości wspólnego rozliczania podatku od towarów i usług przez grupę podatkową jest w Europie i na świecie skutecznym oraz sprawdzonym działaniem służącym tworzeniu nowych miejsc pracy. Takie rozwiązanie wdrożyły już m.in. Niemcy, Wielka Brytania, Holandia, Austria, Dania, Finlandia, Szwecja i Irlandia. W naszym regionie przepisy takie wprowadziły już Czechy i Węgry. Doświadczenia tych krajów jasno pokazują, iż wprowadzenie tzw. VAT groupingu przyczynia się do wzrostu zatrudnienia i inwestycji. Tworzy lokalne rynki zamówień i łańcuchy kooperacyjne, zwiększa wpływy do lokalnych budżetów. Konsolidacja podatników w zakresie VAT, możliwa dzięki nowym przepisom, pozwala spółkom na efektywną organizację swojej działalności. Jednocześnie jest neutralna dla dochodów Skarbu Państwa.

   Wprowadzenie do polskiego systemu prawa podatkowego regulacji umożliwiających konsolidację podatników VAT będzie miało korzystny wpływ na gospodarkę polską. Pozwoli zwiększyć dochody lokalnych budżetów (zarówno dzięki podatkom płaconym przez nowe podmioty, jak i wynagrodzeniom wypłacanym pracownikom). Umożliwi transfer nowych technologii (zwłaszcza z zakresu teleinformatyki) i know-how. Każdy rynek, na którym obowiązują podobne przepisy, staje się atrakcyjnym miejscem inwestowania. Korzystne warunki dotyczące kosztów pracy w Polsce, rozwój telekomunikacji, relatywnie wysokie tempo wzrostu gospodarczego naszego kraju powinny przyczynić się do powstania wielu firm usługowych wchodzących w skład międzynarodowych grup kapitałowych. Jednak przepisy dotyczące podatku od towarów i usług, zwłaszcza w odniesieniu do usług wykonywanych na rzecz podmiotów świadczących usługi zwolnione z podatku VAT, stanowią skuteczne ograniczenie w tworzeniu takich firm w Polsce.

   Na niekorzyść Polski przemawia fakt, iż w innych krajach naszego regionu, jak wspomniane już Węgry i Czechy, zostały już wprowadzone przepisy dotyczące VAT groupingu. W efekcie tych działań, przy podobnych kosztach pracy w tych krajach i w Polsce, Węgry i Czechy stanowią bardziej atrakcyjne rynki lokowania inwestycji zagranicznych. I przewagę tę wykorzystują. Na dodatek w ostatnich latach Polskę zaczęto postrzegać jako kraj mniej atrakcyjny dla inwestorów zagranicznych niż inne państwa w regionie - np. Słowacja, gdzie istnieje korzystniejszy system podatkowy i prawny, wydajność pracy jest wyższa, pensje niższe, a infrastruktura lepsza.

   Mimo to Polska wciąż ma szansę stać się ważną bazą dla podmiotów wyspecjalizowanych w świadczeniu usług dla banków i innych instytucji sektora finansowego i ubezpieczeniowego w Europie Środkowo-Wschodniej. Możemy skutecznie konkurować z najszybciej rozwijającymi się rynkami podobnych usług - Irlandią i Indiami. Przemawia za tym wiele argumentów: duża, szybko rozwijająca się gospodarka, duża liczba ludności, dobrze wykształcona kadra. Przeszkodą jest jednak prawo. Choć niedawne decyzje rządu dotyczące obniżenia stawki podatku od spółek to zmiany idące w dobrym kierunku, nie są one wystarczające. Aby uatrakcyjnić naszą ofertę oraz wykreować polski rynek jako solidne i efektywne miejsce inwestycji, potrzebne są jednak dalsze bodźce, wśród których priorytetem winno być wprowadzenie konsolidacji podatników VAT. Tego rozwiązania domagają się poszczególne izby handlowe m.in. Amerykańska Izba Handlowa w Polsce.

   W związku z powyższym pragnę zapytać: Jakie jest stanowisko Ministerstwa Finansów w sprawie grup VAT-owskich?

   Łączę wyrazy szacunku

   Poseł Artur Zawisza

   Warszawa, dnia 3 kwietnia 2007 r.