V kadencja
Interpelacja nr 8227
do ministra środowiska
w sprawie rekultywacji poligonów i małej retencji
Szanowny Panie Ministrze! Uczestnictwo Polski we wspólnotowej polityce spójności jest szansą na zmniejszenie dystansu rozwojowego do wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Na podstawie tzw. Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, przygotowanych w każdym z krajów członkowskich, powstał między innymi program operacyjny ˝Infrastruktura i środowisko˝. Program ten pozwala na wykorzystanie środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Uczestnictwo Lasów Państwowych w programie ˝Infrastruktura i środowisko˝ polega na opracowaniu projektu dotyczącego gospodarki terenami i rekultywacji terenów zdegradowanych. Część dotycząca terenów zdegradowanych zawierać będzie projekt zwany ˝Rekultywacja na cele przyrodnicze terenów zdegradowanych popoligonowych i powojskowych zarządzanych przez Lasy Państwowe.
29 listopada 2006 roku przesłano do Komisji Europejskiej program operacyjny ˝Infrastruktura i środowisko˝, który zawiera ostateczną wersję tego projektu. Trwają przygotowania do realizacji przesłanego projektu. Najpierw zebrano informacje dotyczące potrzeb nadleśnictw w tym zakresie, które posłużyły do opracowania działań szczegółowych: rozminowanie terenów po poligonach wojskowych, usuwanie zanieczyszczeń gruntowych ropopochodnych i chemicznych, niwelacja terenu oraz sprzątanie po ewentualnej rekultywacji, rewitalizacja gleby - jeśli zajdzie taka potrzeba, ponadto odnowienie i zalesienie bądź przebudowa drzewostanów, a także ochrona oraz reintrodukcja gatunków roślin i zwierząt. Wnioski o dotację opiewają na około 100 milionów złotych. Maksymalny poziom dofinansowania będzie wynosił 85 procent. Wkład własny może być finansowany z funduszu leśnego (korzystne dla nadleśnictw) bądź ze środków własnych Lasów Państwowych. Instytucją decydującą o przyznaniu dofinansowania będzie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Drugi projekt dotyczy małej retencji. Obejmuje on renaturyzację obszarów wodno-błotnych, budowę zbiorników wodnych oraz urządzeń piętrzących, modernizację systemów odwadniających w celu zahamowania szybkiego odpływu wód oraz budowę systemów nawadniających w celu zatrzymania wody w lesie. Wykonanie projektu dotyczącego małej retencji znacząco wpłynie na poprawę stosunków wodnych nie tylko w skali lokalnej, ale też ponadregionalnej. Koszt realizacji tych wniosków wyniesie 800 milionów złotych. Zarządzanie takim projektem, przygotowanie dokumentacji projektowej jest dużym wyzwaniem organizacyjnym. Jednostką właściwą do wydawania wszelkich decyzji dotyczących lokalizacji, uwarunkowań środowiskowych związanych z realizacją projektu jest burmistrz, wójt i prezydent miasta. Gdy dany obiekt jest na terenie gminnym, to decyzje będą zapadały na poziomie gminy. Należy dążyć do tego, aby zwłaszcza w pierwszym etapie realizacji projektu koszty realizacji tego projektu ograniczyć.
Pracę nad wdrożeniem projektu dotyczącego unijnego wspierania małej retencji są bardziej zaawansowane w porównaniu z projektem dotyczącym rekultywacji poligonów. Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej wdraża projekt małej retencji. Podpisał już umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na przekazanie środków, czyli memorandum 013. Są to środki unijne przeznaczone na pomoc techniczną na realizację wybranych projektów. Jedynie Lasy Państwowe są w stanie zapewnić odpowiednie środki organizacyjne do budowy kilku tysięcy obiektów zwiększających potencjał retencyjny zlewni.
Mając powyższe na uwadze, kieruję do Pana Ministra następujące pytania:
1. Jakie kroki poczyniło Ministerstwo celem odpowiedniego przygotowania administracji publicznej i beneficjentów do wykorzystania dostępnych w ramach programu środków finansowych?
2. Na jakim etapie są prace przy rekultywacji terenów zdegradowanych, zwłaszcza byłych poligonów?
Z wyrazami szacunku
Poseł Sandra Lewandowska
Warszawa, dnia 22 maja 2007 r.