V kadencja
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -
na zapytanie nr 2418
w sprawie stanu bezpieczeństwa na Mazowszu
Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do pisma z dnia 16 marca 2007 r. (sygn. SPS-024-2418/07) przekazującego zapytanie posła na Sejm RP pani Jadwigi Zakrzewskiej w sprawie stanu bezpieczeństwa na Mazowszu, w załączeniu uprzejmie przekazuję informacje*) przedstawione przez komendanta głównego Policji.
Informacja dotycząca stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie działania Komendy Stołecznej Policji.
W 2006 r. na terenie garnizonu warszawskiego stwierdzono ogółem 117.465 przestępstw, tj. o 14 248 czynów mniej niż w roku 2005 (wskaźnik dynamiki - 89,2).
Z analizy danych statystycznych z lat 2003-2006 wynika, że stopniowy wzrost przestępczości ogółem następował do roku 2005, natomiast w roku 2006 osiągnięto zdecydowany spadek przestępczości.
Należy zaznaczyć, iż w omawianym okresie systematycznemu zmniejszeniu ulegała liczba przestępstw o charakterze kryminalnym, przy jednoczesnym stałym wzroście liczby przestępstw o charakterze gospodarczym oraz zdecydowanym nasileniu przestępstw drogowych (w związku z nowelizacją w 2000 r. ustawy Kodeks karny) - kierowanie pojazdami pod wpływem alkoholu, tj. powyżej 0,5 promila lub powyżej 0,25 mg/l, które poprzednio były wykroczeniami, obecnie są przestępstwami.
W 2006 r. na terenie miasta stołecznego Warszawy stwierdzono:
1) przestępstw kryminalnych - 66 759 (dynamika - 84,5),
2) przestępstw gospodarczych - 4982 (dynamika - 97,8),
3) przestępstw drogowych - 5426 (dynamika - 108,6).
W 2005 r. na terenie miasta stołecznego Warszawy stwierdzono:
1) przestępstw kryminalnych - 78 997 (dynamika - 95,5),
2) przestępstw gospodarczych - 5093 (dynamika - 110,9),
3) przestępstw drogowych - 4997 (dynamika - 149,4).
W 2006 r. na terenie działania okołowarszawskich komend powiatowych Policji stwierdzono:
1) przestępstw kryminalnych - 23 948 (dynamika - 85,4),
2) przestępstw gospodarczych - 2 140 (dynamika - 134,0),
3) przestępstw drogowych - 10 457 (dynamika - 102,3).
W 2005 r. na terenie działania okołowarszawskich komend powiatowych Policji stwierdzono:
1) przestępstw kryminalnych - 28 047 (dynamika - 93,9),
2) przestępstw gospodarczych - 1597 (dynamika - 99,9),
3) przestępstw drogowych - 10 221 (dynamika - 150,2).
W odniesieniu do przestępstw uznanych za najbardziej uciążliwe społecznie, wskaźniki przestępstw stwierdzonych na terenie garnizonu stołecznego kształtowały się następująco:
kradzież cudzej rzeczy
1) w 2006 r. - 34 100 przestępstw (wskaźnik dynamiki - 81,1), tj. o 7.941 czynów mniej niż w 2005 r.;
2) w 2005 r. - 42 041 przestępstw (wskaźnik dynamiki - 98,6), tj. o 590 czynów mniej niż w 2004 r.;
3) w 2004 r. - 42 631 przestępstw.
Widoczne jest uzyskanie wyraźnego zmniejszenia przestępstw w tej kategorii zarówno na terenie działania warszawskich komend rejonowych Policji (wskaźnik dynamiki 81,0), jak i na obszarach podległych komendom powiatowym Policji (wskaźnik dynamiki 81,4). Przy czym z analizy danych statystycznych wynika, że wśród czynów zaliczanych do pospolitej przestępczości kryminalnej, ta kategoria przestępstw wciąż dominuje.
Od lat odnotowywano więcej przestępstw z tej kategorii na terenie m. st. Warszawy niż na terenie powiatów warszawskich, tj.:
1) rok 2006: Warszawa - 26 330; powiaty - 7770,
2) rok 2005: Warszawa - 32.497; powiaty - 9544,
3) rok 2004: Warszawa - 33.071; powiaty - 9560.
Tak jak w latach ubiegłych najwięcej przestępstw z kategorii kradzież cudzej rzeczy zaistniało na terenie działania komendy rejonowej Policji Warszawa I (Śródmieście) - 5504, w 2005 r. - 6690, najmniej natomiast na terenie działania komendy rejonowej Policji Warszawa V (Bielany - Żoliborz) - 1811, w 2005 r. - 2143.
Skala tego zjawiska w Śródmieściu spowodowana jest znaczną liczbą usytuowanych tam centrów handlowych, klubów, dyskotek, kawiarni, jak również rozbudowaną siecią komunikacji miejskiej, gdzie często dochodzi do kradzieży kieszonkowych. Z racji położenia w centrum miasta, do jednostki zgłaszana jest duża liczba przestępstw przeciwko mieniu, w których brak jest możliwości jednoznacznego ustalenia miejsca popełnienia czynu. Skutkuje to prowadzeniem przez jednostkę postępowań przygotowawczych w tych sprawach. Spośród jednostek powiatowych najwięcej przestępstw kradzieży cudzej rzeczy stwierdzono (tak, jak w roku ubiegłym) na terenie powiatu wołomińskiego - 1580, w 2005 r. - 1897, najmniej natomiast na terenie powiatu grodziskiego - 444, w 2005 r. - 688.
W 2005 roku najmniej kradzieży stwierdzono w powiecie nowodworskim - 643, w 2006 r. - 532.
W 2006 r. najczęściej występującym przedmiotem zaboru były telefony komórkowe, pieniądze, samochody osobowe, dowody osobiste lub inne dokumenty tożsamości, akcesoria motoryzacyjne oraz części zamienne.
kradzieże samochodów (także poprzez włamanie)
1) w 2006 r. - 5486 przestępstw (wskaźnik dynamiki - 58,6), tj. o 3871 czynów mniej niż w 2005 r.,
2) w 2005 r. - 9357 przestępstw (wskaźnik dynamiki - 86,7), tj. o 1433 czyny mniej niż w 2004 roku,
3) w 2004 r. - 10790 przestępstw,
w tym:
- w 2006 r.: Warszawa - 4529; powiaty - 957,
- w 2005 r: Warszawa - 7.764; powiaty - 1593,
- w 2004 r.: Warszawa - 9.044; powiaty - 1746.
Najbardziej spektakularny przykład spadku zagrożenia przestępstwami tej kategorii, w stosunku do roku poprzedniego, stanowi niemal 50% spadek liczby przestępstw stwierdzonych na terenie działania Komendy Rejonowej Policji Warszawa I, tj.: rok 2006 - 556 przestępstw, rok 2005 - 1000 przestępstw (rok 2004 - 1179, rok 2003 - 1516).
W 2006 r. najwięcej pojazdów skradziono na terenie Mokotowa, tj. 883 (w 2005 roku - 1.451), najmniej natomiast na Ochocie - 446 (w 2005 roku - 797).
Na terenie powiatów garnizonu stołecznego najwięcej kradzieży samochodów odnotowano w rejonie działania Komendy Powiatowej Policji w Wołominie, tj. 289 (w 2005 r. - również najwięcej - 423), najmniej natomiast na terenie działania Komendy Powiatowej Policji w Grodzisku Mazowieckim, tj. 33 (w 2005 r. - 75). W 2006 r. najmniej kradzieży samochodów stwierdzono na terenie działania Komendy Powiatowej Policji w Nowym Dworze Mazowieckim, tj. 47 (w 2005 r. - 63). Na spadek liczby przestępstw w tej kategorii (niewątpliwie) wpływ miała praca policjantów powołanego w 2003 r. Wydziału do Walki z Przestępczością Samochodową Komendy Stołecznej Policji w związku z nasilaniem się na terenie Warszawy kradzieży pojazdów. Należy podkreślić, iż praca ww. wydziału skoncentrowana jest przede wszystkim na zwalczaniu zorganizowanej przestępczości związanej z kradzieżami samochodów i ich obrotem oraz częściami z nich pochodzącymi.
W związku z powyższym przyjęto jedynie skuteczną metodę walki z przestępczością zorganizowaną, polegającą na kompleksowym rozliczaniu grup przestępczych, począwszy od sprawców kradzieży aż po kurierów przewożących skradzione pojazdy i osoby je odbierające. W ten sposób osiągana jest eliminacja struktury grupy przestępczej, co uniemożliwia jej odbudowę na skutek dobierania do grupy innych osób.
kradzieże z włamaniem
1) 2006 r. - 15195 przestępstw (wskaźnik dynamiki - 71,4), tj. o 6073 mniej niż w 2005 r.,
2) 2005 r. - 21268 przestępstw (wskaźnik dynamiki - 83,7), tj. o 4128 mniej niż w 2004 r.,
3) 2004 r. - 25 396 przestępstw,
w tym:
- rok 2006: Warszawa - 10987; powiaty - 4208,
- rok 2005: Warszawa - 15395, powiaty - 5873,
- rok 2004: Warszawa - 17766, powiaty - 7630.
Najwięcej włamań stwierdzono na terenie Mokotowa, tj. w 2006 r. - 2609, oraz w 2005 r. - 3433, najmniej natomiast na terenie Żoliborza, tj. w roku 2006 - 790 oraz w roku 2005 - 1121. Poza Warszawą najwięcej włamań stwierdzono na terenie miasta Piaseczna, tj. w 2006 r. - 241 oraz w 2005 r. - 391. Przy czym w ujęciu całego powiatu największe zagrożenie tego rodzaju przestępczością (w omawianym okresie) wystąpiło na terenie powiatu wołomińskiego, tj. w 2006 r. - 854, w 2005r. - 1034.
rozboje, kradzieże i wymuszenia rozbójnicze
1) 2006 r. - 3983 przestępstwa (wskaźnik dynamiki - 75.5), tj. o 1.290 czynów mniej niż w 2005 r.,
2) 2005 r. - 5273 przestępstwa (wskaźnik dynamiki - 83.1), tj. o 1075 czynów mniej niż w 2004 r.,
3) 2004 r. - 6348 przestępstw.
Należy podkreślić, iż powyższe dane są satysfakcjonujące, szczególnie po niepokojącym wzroście tego typu przestępstw w roku 2003 (7.504 przestępstwa),
w tym:
- rok 2006: Warszawa - 3050; powiaty - 933,
- rok 2005: Warszawa - 4053; powiaty - 1220,
- rok 2004: Warszawa - 4943; powiaty - 1405.
Najwięcej przestępstw z tej kategorii (zarówno w 2006 r. jak i w 2005 r.) stwierdzono na terenie Pragi Północ - odpowiednio - 571 i 804, najmniej natomiast na terenie Żoliborza, tj. w 2006 r. - 260 oraz w 2005 r. - 299.
Komenda Rejonowa Policji Warszawa I odnotowała w 2006 r. 425 przestępstw rozbójniczych oraz w 2005 r. - 669 tego rodzaju przestępstw. Na terenie powiatów warszawskich najwięcej przestępstw z tej kategorii stwierdzono na obszarze powiatu wołomińskiego, tj. w 2006 r. - 206, natomiast w roku 2005 - 293.
Najmniej przestępstw rozbójniczych stwierdzono na terenie powiatu legionowskiego, tj. w 2006 roku - 79, w 2005 r. - 94. W roku 2005 o jedno przestępstwo mniej, tj. 93, stwierdzono na terenie powiatu grodziskiego (w 2006 r. - 87).
Na terenie garnizonu warszawskiego najczęstszym przedmiotem przestępstwa rozbójniczego jest telefon komórkowy.
rozbój z bronią
1) 2006 r. - 544 przestępstwa (dynamika - 76,4),
2) 2005 r. - 712 przestępstw (dynamika - 74,3),
3) 2004 r. - 958 przestępstw (dynamika - 94,4),
4) 2003 r. - 1.015 przestępstw (dynamika - 115,3),
w tym:
- rok 2006: Warszawa - 427; powiaty - 117,
- rok 2005: Warszawa - 581; powiaty - 131,
- rok 2004: Warszawa - 771; powiaty - 187.
Podkreślenia wymaga fakt, że spadek wskaźnika dynamiki przestępstw stwierdzonych w wyżej wymienionych kategoriach odnotowały wszystkie jednostki organizacyjne Komendy Stołecznej Policji. Powyższe zestawienia jednoznacznie wykazują na poprawę bezpieczeństwa na terenie działania Komendy Stołecznej Policji.
Należy wskazać, iż nastąpiło zmniejszenie ilości przestępstw przeciwko mieniu.
Na terenie garnizonu stwierdzono:
1) w roku 2006 - 70 320 przestępstw (dynamika - 81,1),
2) w roku 2005 - 86 681 przestępstw (dynamika - 92,7),
3) w roku 2004 - 93 470 przestępstw (dynamika - 98,1),
4) w roku 2003 - 95 298 przestępstw (dynamika - 102,5).
W jednostkach warszawskich wskaźnik dynamiki przestępstw stwierdzonych w tej kategorii osiągnął poziom - 81,0 (uprzednio - 93,4), natomiast poza Warszawą powyższy wskaźnik osiągnął wartość 81,6 (uprzednio - 90,7).
Do przestępstw przeciwko mieniu najczęściej dochodziło na ulicach, miejscach parkingowych (kradzieże samochodów osobowych i mienia z samochodów), w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, w centrach handlowych oraz na dworcach.
Pozytywnym zjawiskiem na terenie działania garnizonu stołecznego jest również ˝zahamowanie˝ zagrożenia przestępczością przeciwko życiu i zdrowiu.
Na terenie garnizonu warszawskiego stwierdzono:
1) w roku 2006 - 1983 przestępstwa (dynamika - 97,8),
2) w roku 2005 - 2028 przestępstw (dynamika - 98,1),
Wskaźnik dynamiki w 2004 r. ukształtował się na poziomie 106,4, natomiast w 2003 r. na poziomie 103,1.
Powyższe przestępstwa (na terenie działania Komendy Stołecznej Policji) popełniane były na ulicach, w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych oraz na terenach szkół podstawowych i gimnazjów.
W kategorii bójka lub pobicie wskaźnik dynamiki przestępstw stwierdzonych ukształtował się na niższym poziomie niż w latach ubiegłych, tj.:
1) rok 2006 - 96,4
2) rok 2005 - 100,5
3) rok 2004 - 107,1
4) rok 2003 - 111,1
zabójstwa
1) rok 2006 - 88 przestępstw (dynamika - 89,8), tj. o 10 mniej niż w 2005 r.,
2) rok 2005 - 98 przestępstw (dynamika - 99,0), tj. o 1 mniej niż w 2004 r.,
3) rok 2004r - 99 przestępstw,
w tym:
- rok 2006: Warszawa - 51; powiaty - 37,
- rok 2005: Warszawa - 53; powiaty - 45,
- rok 2004: Warszawa - 49, powiaty - 50.
Najwięcej zabójstw stwierdzono na terenie Pragi Południe, tj. 16, najmniej natomiast na terenie Śródmieścia, Ochoty i Żoliborza - po 4. Poza Warszawą najwięcej zabójstw stwierdzono w powiecie otwockim - 8, najmniej w powiecie legionowskim i mińskim - po 1.
zgwałcenia
1) rok 2006 - 121 przestępstw (dynamika - 117,5), tj. o 18 więcej niż w 2005 r.,
2) rok 2005 - 103 przestępstwa (dynamika - 65,2), tj. o 55 mniej niż w 2004 r.,
3) rok 2004 - 158 przestępstw,
w tym:
- rok 2006: Warszawa - 78; powiaty - 43,
- rok 2005: Warszawa - 56; powiaty - 47,
- rok 2004: Warszawa - 100; powiaty - 58.
Najwięcej zgwałceń stwierdzono na terenie Mokotowa - 24, najmniej natomiast na terenie Śródmieścia i Pragi Południe - po 6. Poza Warszawą najwięcej zgwałceń stwierdzono w powiecie wołomińskim - 15, najmniej w powiecie grodziskim, piaseczyńskim i pruszkowskim - po 2.
W 2006 r. ogólny wskaźnik zagrożenia przestępczością o charakterze kryminalnym (na 10 tys. ludności garnizonu stołecznego) ukształtował się na poziomie - 324,8. Dla porównania w 2005 r. powyższy wskaźnik wyniósł 386,7, w 2004 r. - 406,6 natomiast w 2003 r. - 428,9.
Na wskaźnik zagrożenia przestępczością wpływ ma również liczba tzw. przestępstw drogowych, obejmujących art. 160, 173, 174, 177, 178a, 179, 180 Kodeksu karnego.
W 2006 r. na terenie działania garnizonu stołecznego stwierdzono 15 828 przestępstw drogowych, natomiast w roku 2005 - 15 218. Wobec powyższego wskaźnik dynamiki ukształtował się na poziomie 104,4. Należy podkreślić, iż z 15 828 przestępstw drogowych aż 14 473 stanowiły przestępstwa w związku z prowadzeniem pojazdów przez osoby w stanie nietrzeźwym. Wskaźnik dynamiki ukształtował się na poziomie 104,6 (w 2005 r. stwierdzono 13 830 tego rodzaju przestępstw).
Przestępczość nieletnich
Należy wskazać, że komórki ds. nieletnich i patologii znajdują się w strukturach służby prewencyjnej jednostek organizacyjnych Komendy Stołecznej Policji.
W 2006 r. w garnizonie warszawskim odnotowano dalszy wzrost liczby ustalonych osób nieletnich podejrzanych o popełnienie czynów karalnych w kategoriach należących do najbardziej uciążliwych społecznie:
1) w 2006 r. - 661 podejrzanych osób nieletnich, co stanowi 14,8% ogółu podejrzanych,
2) w 2005 r. - 619 podejrzanych osób nieletnich, co stanowi 14% ogólnej liczby podejrzanych,
3) w 2004 r. - 482 podejrzanych osób nieletnich, co stanowi 12,2% ogółu podejrzanych.
Dla przykładu - w kategorii bójka lub pobicie:
- w roku 2006 - 425 podejrzanych nieletnich, co stanowi 34% ogółu podejrzanych,
- w roku 2005 - 333 podejrzanych, co stanowi 29.8% ogółu podejrzanych,
- w roku 2004 - 274 podejrzanych, co stanowi 25% ogółu podejrzanych.
Należy założyć, że wzrost liczby czynów karalnych popełnianych przez nieletnich związany jest ze wzmożonymi działaniami ze strony Policji na rzecz zwiększenia ujawniania tych czynów i ich sprawców.
Wpływ na wzrost przestępczości nieletnich przeciwko mieniu ma stale powiększająca się sieć sklepów i hipermarketów. Ułatwiony dostęp do artykułów przeznaczonych do sprzedaży stymuluje wzrost tzw. kradzieży sklepowych. Innym ważnym czynnikiem, wpływającym na wzrost tego typu przestępczości jest przebywanie na terenie szkół dzieci i młodzieży o wysoko zróżnicowanym statusie majątkowym, co prowadzi do występowania tzw. kradzieży szkolnych, gdzie najczęściej utraconymi przedmiotami są telefony komórkowe. Przyczyną tak dużej skali kradzieży telefonów komórkowych jest ich popularność, fakt wprowadzania na rynek aparatów coraz nowocześniejszych, ale drogich bądź oferowanych w cenach promocyjnych, lecz za zobowiązaniem do spłacania wartości aparatu w cenie abonament przez kilka lat. Z tego względu wielu młodych ludzi decyduje się na ˝zdobycie˝ aparatu komórkowego w drodze kradzieży, a nawet rozboju. Ponadto, ze względu na atrakcyjność towaru i ceny telefonów pochodzących z kradzieży, osoby dokonujące tych przestępstw znajdują łatwy zbyt. Natomiast do wzrostu liczby bójek i pobić przyczynia się swobodny dostęp dzieci i młodzieży do filmów i gier komputerowych o wysokim stopniu agresji, w efekcie czego spada wrażliwość na cierpienie drugiego człowieka, co przy dewaluacji wartości pozytywnych i potrzebie imponowania prowadzi do zachowań bezwzględnych, a nawet brutalnych.
Przeważająca ilość nieletnich sprawców ujawnionych czynów karalnych stanowią (podobnie jak w latach ubiegłych) chłopcy w wieku 13-16 lat.
Poważnym problemem są chuligańskie zachowania nieletnich pod wpływem alkoholu. W 2006 r. ustalono 267 nieletnich podejrzanych o dokonanie uszkodzenia rzeczy. Wobec 126 nieletnich podjęto czynność określenia stanu trzeźwości, z czego aż 39 było pod wpływem alkoholu.
Analizując czyny zabronione dokonywane przez nieletnich, należy zwrócić uwagę na zagadnienie narkomanii.
Ogólnie w garnizonie stołecznym nastąpiło zmniejszenie dynamiki ujawniania naruszeń przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485, z późn. zm.), tj.:
1) w 2006 r. stwierdzono 5172 przestępstwa (wskaźnik dynamiki - 110,2), w tym: czyny nieletnich - 1153, co stanowi 22,3% ogółu przestępstw w tej kategorii,
2) w 2005 r. stwierdzono 4695 przestępstw (wskaźnik dynamiki - 111,0), w tym czyny nieletnich - 1072, co stanowi 22,8%.
Należy podkreślić, iż aż 57,3% przestępstw z tej kategorii zostało popełnionych na ulicach. Kolejne obiekty, w których najczęściej dochodziło do naruszeń ww. ustawy to: budynki mieszkalne (głównie wielorodzinne), dworce kolejowe, parki, skwery oraz szkoły.
W odniesieniu do przestępstw o charakterze gospodarczym wskaźniki przestępstw stwierdzonych kształtowały się następująco:
1) rok 2006 - 7122 (wskaźnik dynamiki - 106,5), tj. wzrost o 432 przestępstwa,
wskaźnik skuteczności ścigania - 87,5 (spadek o 5,8),
2) rok 2005 - 6690 (wskaźnik dynamiki -108,1), tj. wzrost o 499 przestępstw,
wskaźnik skuteczności ścigania - 81,7 (spadek o 7,1),
3) rok 2004 - 6191 przestępstw stwierdzonych, wskaźnik skuteczności ścigania - 88,8.
przestępstwa korupcyjne
1) liczba wszczętych postępowań przygotowawczych:
- rok 2006 - 540,
- rok 2005 - 380,
2) liczba przestępstw stwierdzonych:
- rok 2006 - 365,
- rok 2005 - 567,
3) liczba przestępstw wykrytych:
- rok 2006 - 340,
- rok 2005 - 545.
Z uwagi na specyfikę prowadzenia postępowań przygotowawczych w sprawach o charakterze gospodarczym należy zwrócić uwagę na dynamikę wszczęć. Jednostki organizacyjne Komendy Stołecznej Policji na koniec 2006 r. uzyskały poziom dynamiki w wysokości 117,0 (uprzednio 120,8). Jednakże przedstawione powyżej wskaźniki procentowe nie w pełni odzwierciedlają ilość pracy włożonej przez policjantów komórek powołanych do walki z przestępczością gospodarczą.
Ocena efektywności działania służb kryminalnych
Ogólny wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw na terenie podlegającym Komendzie Stołecznej Policji wynosi 49,6%, tj. o 7,5% więcej niż w 2005 r. (omawiany wskaźnik w 2005 r. wyniósł 42,1%, tj. o 5,5% więcej niż w roku 2004). Dla porównania w 2004 r. powyższy wskaźnik był na poziomie 36,6%, a w roku 2003 osiągnął poziom 34,7.
Powyższe ma odzwierciedlenie w odniesieniu do przestępstw o charakterze kryminalnym:
1) w 2006 roku - 36,2%,
2) w 2005 roku - 30,3%,
3) w 2004 roku - 26,9%,
4) w 2003 roku - 26.7%,
w tym:
- przeciwko mieniu - 23,7 (uprzednio analogicznie - 19,1; 17,9 i 16,9),
- przeciwko życiu i zdrowiu - 82,3 (uprzednio analogicznie - 77,5; 75,2 i 67,9).
Wskaźniki skuteczności ścigania sprawców w poszczególnych kategoriach przestępstw o charakterze kryminalnym
2006 rok 2005 rok 2004 rok bójka lub pobicie 81,4 71,1 69,5 rozbójnicze 37,4 32,2 27,0 kradzież z włamaniem 11,8 7,5 7,1 w tym: samochodu 7,9 3,8 2,6 kradzież cudzej rzeczy 12,8 10,1 9,0 Zestawienie ogólnej skuteczności ścigania przestępstw w poszczególnych jednostkach garnizonu warszawskiego.
Jednostka Ogólna skuteczność ścigania przestępstw wskaźnik skuteczności
ścigania w 2005 r.wskaźnik skuteczności
ścigania w 2006 r.KRP Warszawa I 32,8 42,5 KRP Warszawa II 34,0 33,8 KRP Warszawa III 31,1 42,0 KRP Warszawa IV 38,0 41,8 KRP Warszawa V 41,9 46,8 KRP Warszawa VI 41,6 49,3 KRP Warszawa VII 31,8 42,1 KPP Grodzisk Mazowiecki 61,1 73,4 KPP Nowy Dwór Maz. 58,1 66,4 KPP Legionowo 57,3 66,1 KPP Otwock 57,6 64,0 KPP Piaseczno 54,9 61,1 KPP Pruszków 54,8 64,3 KPP Wołomin 54,3 58,9 KPP Warszawa Zachód 54,7 69,4 KPP Mińsk Mazowiecki 64,8 70,3 Należy wskazać, iż podobnie jak w latach ubiegłych wskaźnik skuteczności ścigania przestępstw w powiatach pozawarszawskich jest wyższy niż w jednostkach warszawskich, tj.
1) średni wskaźnik skuteczności ścigania w KPP - 65,0%,
2) średni wskaźnik skuteczności ścigania w KRP - 42,3%.
Na uwagę zasługuje fakt poprawy wskaźnika wykrywalności własnej:
1) ogółem przestępstwa - rok 2006 - 32,2%; rok 2005 - 25,3%
2) przestępstwa o charakterze kryminalnym - rok 2006 - 15,9%; rok 2005 - 11,5%
w tym:
- kradzież rzeczy - rok 2006 - 5,3%; rok 2005 - 4,0%
- rozbój, wymuszenie rozbójnicze - rok 2006 - 19,5%; rok 2005 - 16,4%
- zabójstwo - rok 2006 - 64,2%; rok 2005 - 60,3%
3) przestępstwa o charakterze gospodarczym - rok 2006 - 60,0%; rok 2005 - 52,4%.
W 2006 r. policjanci komórek i jednostek organizacyjnych Komendy Stołecznej Policji wszczęli 120 102 postępowania przygotowawcze, w tym 3375 spraw wszczęto na podstawie materiałów operacyjnych, a 219 na podstawie innych materiałów własnych Policji.
Dla porównania - w 2005 r. na 133 212 wszczętych postępowań - 2000 postanowień wydano na podstawie materiałów uzyskanych od policjantów z pionu operacyjnego i 223 na podstawie innych materiałów własnych Policji.
W 2006 r. w wydziałach i jednostkach Komendy Stołecznej Policji postawiono zarzuty 50 048 podejrzanym, w tym 26 805 za przestępstwa o charakterze kryminalnym, 15 369 za przestępstwa drogowe i 5089 za przestępstwa o charakterze gospodarczym.
Dla porównania - w 2005 r. zarzuty postawiono 46 805 podejrzanym, z czego 26 222 dotyczyło przestępstw o charakterze kryminalnym, 14 768 przestępstw drogowych i 3901 gospodarczych. Z liczby 50 048 podejrzanych - 5542 ustalono dzięki pracy funkcjonariuszy pionu operacyjnego i 486 na podstawie innych materiałów własnych Policji. Dla porównania - w roku 2005 spośród 46 805 podejrzanych, pion operacyjny ustalił 3066 podejrzanych. W stosunku do 2886 podejrzanych zastosowany był środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego pozbawienia wolności, a przeciwko 45185 podejrzanym sporządzono bądź wnioskowano o sporządzenie aktów oskarżenia.
Podobnie jak w latach ubiegłych, najwyższe straty powstały na skutek najliczniej popełnianych przestępstw kradzieży cudzej rzeczy.
W 2006 r. policjanci z Komendy Stołecznej Policji podejmowali działania mające na celu pozbawianie sprawców korzyści płynących z przestępstw. Wskaźnik dynamiki w przedmiotowym zakresie ukształtował się na poziomie 117,6, gdyż wartość mienia zabezpieczonego u podejrzanych - po uprzednim zajęciu przez funkcjonariuszy - do 2128 spraw wyniosła 27 468.843 zł. Pomimo spadku wskaźnika dynamiki w stosunku do 2005 roku (213,1%) - osiągnięto lepsze wyniki niż w latach ubiegłych. W 2005 roku wartość mienia zabezpieczonego wynosiła 23 351.194 zł do 817 spraw, a w analogicznym okresie roku 2004 wartość ta wyniosła 10 959.546 zł do 404 postępowań przygotowawczych.
Prognoza zagrożenia przestępczością w latach 2007-2009
Stan zagrożenia przestępczością pospolitą i gospodarczą będzie ściśle związany z sytuacją ekonomiczną kraju. Wpływ na poziom zagrożenia poszczególnymi kategoriami przestępstw będzie miała polityka legislacyjna oraz dofinansowanie organów ochrony porządku prawnego. Istotna będzie również szczelność wschodnich granic Polski oraz skuteczność innych służb, które działają w sferze dotyczącej nielegalnego przekraczania granic oraz zatrudnienia. Jak się wydaje, w ujęciu statystycznym rozmiary przestępczości będą się utrzymywały na poziomie porównywalnym do dotychczasowego. Wpływ na mapę i skalę przestępczości w Warszawie nadal będą wywierały czynniki społeczno-demograficzne, w tym niskie dochody znacznej części społeczeństwa oraz skupiony wokół stolicy wzrost ekonomiczno-gospodarczy.
Zagrożenia czynami o charakterze chuligańskim
Ponad wszelką wątpliwość jest to obszar zagrożeń najbardziej dokuczliwy społecznie. Biorąc pod uwagę udział nieletnich w przestępczości, należy sądzić, iż w Warszawie stosunek liczby popełnianych czynów karalnych przez młodzież do ogółu przestępczości będzie nadal rósł. Obniżać się będzie granica wieku i wzrastać będzie udział procentowy nieletnich sprawców najpoważniejszych przestępstw.
Nie należy liczyć na spadek zagrożenia problemem narkomanii. Można zakładać, iż grupy przestępcze zintensyfikują jeszcze bardziej swoje działania na terenach małych miast oraz w miejscowościach, w których odbywają się dyskoteki. Przestępczość nieletnich skupiona będzie wokół szkół, gdzie dokonywane będą drobne kradzieże, wymuszenia i rozboje, w szczególności z ukierunkowaniem na telefony komórkowe.
Biorąc pod uwagę fakt starzenia się społeczeństwa, można zakładać, że procentowy udział ofiar osób starszych ulegnie zwiększeniu.
Bezpieczeństwo podczas imprez masowych typu sportowego będzie oscylowało w granicach obecnego poziomu, z wyraźnym zaznaczeniem zagrożenia występującego poza granicami tych obiektów.
Zagrożenia wynikające z wykorzystywania nowoczesnych technologii do celów przestępczych
Należy brać pod uwagę możliwość coraz szerszego wykorzystywania przez zorganizowane grupy przestępcze zaawansowanych technologii informatycznych i komunikacyjnych. Internet będzie coraz szerzej wykorzystywany do przestępczej komunikacji oraz jako miejsce handlu przedmiotami pochodzącymi z przestępstw, handlu narkotykami. Za pośrednictwem Internetu sprawcy będą również dokonywać oszustw i typować ofiary przestępstw.
Jednym z najpowszechniejszych zagrożeń w Internecie są incydenty sieciowe, do których zalicza się rozsyłanie obraźliwych treści, działania złośliwego oprogramowania (wirusów, robaków sieciowych, koni trojańskich, dealerów oprogramowania szpiegowskiego), a także gromadzenie informacji poprzez skanowanie, podsłuch, inżynierię społeczną celem włamań do innych hostów sieciowych. Badania prowadzone przez wyspecjalizowane organizacje - CERT - wskazują, iż incydenty komputerowe są coraz bardziej skomplikowane i tworzą rozbudowaną sieć powiązań, której efektem są ataki typu DDoS (rozproszony atak na odmowę usługi), dystrybucja spamu, nielegalnych treści, w tym przede wszystkim pornografii dziecięcej czy naruszania praw autorskich.
Pewien wzrost można będzie zapewne odnotować w zagrożeniu przestępczością na szkodę operatorów usług teleinformatycznych w postaci: kradzieży impulsów telefonicznych, przechwytywania kont abonentów telefonii stacjonarnej i komórkowej oraz nielegalnego podłączania do sieci telekomunikacyjnych w celu generowania ruchu telekomunikacyjnego do numerów komercyjnych.
Zagrożenia w obrocie gospodarczym
Nie ulega wątpliwości, że przy doskonalącym swoje formy pracy pionie do walki z przestępczością gospodarczą należy spodziewać się wzrostu wszczęć przestępstw popełnianych na szkodę m.in. sektora ubezpieczeniowego, banków oraz Skarbu Państwa - zwłaszcza wyłudzeń zwrotu podatków.
Zagrożeniem będą oszustwa kredytowe związane z nieuczciwością urzędników bankowych i organów administracji państwowej związane z niedopełnieniem obowiązków, przekroczeniem uprawnień, żądaniem i przyjmowaniem korzyści majątkowych lub odnawianiem lub zawieraniem umów kredytowych celem umożliwienia kredytobiorcy spłaty rat i odsetek kredytów wcześniej pobranych. Popularność kart płatniczych będzie wpływać na wzrost liczby przestępstw popełnianych na szkodę ich właścicieli.
Wejście Polski do Unii Europejskiej powoduje wzrost przestępczości związanej z wyłudzeniami funduszy strukturalnych i celowych nie tylko przez zorganizowane grupy przestępcze, ale również przez obywateli i firmy objęte pomocą unijną. Następstwem tego rodzaju przestępstw będzie wzrost korupcji urzędniczej, tak na szczeblu krajowym, jak i w społecznościach lokalnych oraz strukturach samorządowych.
Integracja europejska prowadzi do rozwoju przestępczości transgranicznej i powoduje pilną konieczność ścisłej współpracy z policjami z innych krajów Unii Europejskiej, szczególnie w kwestii wymiany informacji o grupach przestępczych, w tym o międzynarodowym składzie.
Przestępczość o charakterze zorganizowanym coraz częściej będzie przenikała do różnych sfer życia gospodarczego i publicznego. Środki finansowe pochodzące z przestępstw tej kategorii nadal będą inwestowane w legalne przedsięwzięcia, często poprzez pośredników. Niektórzy przywódcy zorganizowanych grup przestępczych będą dążyli do funkcjonowania jako legalni biznesmeni w sferze gospodarki oficjalnej.
Ponadto należy liczyć się:
1) z utrzymującymi się trendami wzrostowymi liczby popełnianych przestępstw gospodarczych, w tym związanych z naruszaniem ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych;
2) ze wzrostem liczby przestępstw o charakterze transgranicznym;
3) ze wzrostem liczby przestępstw w tzw. cyberprzestrzeni;
4) z zagrożeniem legalizacją środków płatniczych, praw majątkowych i mienia uzyskanego w wyniku przestępstw, tzw. praniem brudnych pieniędzy;
5) ze wzrostem przestępczości związanej z nielegalnym rynkiem pracy;
6) z przestępczością dotyczącą CITES i ochrony środowiska;
7) pojawianiem się nowych form przestępczości i stosowanych przez sprawców nowych ˝modus operandi˝;
8) z utrzymującymi się trendami wzrostowymi wartości sumy strat w sprawach o przestępstwa gospodarcze.
Zagrożenia korupcyjne
Zagrożenie przestępczością korupcyjną w następnych latach będzie wzrastało, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Rosnąca skuteczność organów ścigania w walce ze zorganizowaną przestępczością powodować będzie wzmożenie prób penetracji środowiska pracowników wymiaru sprawiedliwości i Policji oraz podejmowanie działań korumpowania funkcjonariuszy państwowych. Dalej należy spodziewać się występowania zjawiska korupcji w takich zawodach jak:
1) urzędnicy państwowi i samorządowi w zakresie wydawanych koncesji, zezwoleń, itd.,
2) w resorcie zdrowia oraz lekarzy orzeczników w przedmiocie wystawiania druków L-4, przyznawania świadczenia rentowego, zlecania wykonania usługi medycznej finansowanej z NFZ,
3) egzaminatorów i innych osób mających wpływ na decyzje o zatrzymaniu lub wydaniu dokumentów związanych z ruchem pojazdów, np. z dopuszczeniem do ruchu pojazdów mechanicznych, badaniami technicznymi i wydawaniem uprawnień do ich użytkowania,
4) urzędników państwowych i samorządu terytorialnego w zakresie zamówień publicznych, obrotu nieruchomościami, przydziału lokali mieszkalnych i użytkowych, przekształcania lub kwalifikowania gruntów,
5) osób pełniących funkcje publiczne w oświacie i szkolnictwie, np. przy podejmowaniu decyzji dotyczących egzaminów i rekrutacji na uczelnie publiczne,
6) urzędników państwowych wykonujących czynności związane z kontrolą finansową lub skarbową, np. udzielanie zwolnień podatkowych, kontrolujących obrót finansowy itd.
Zagrożenia przestępczością kryminalną
W najbliższych latach na dynamikę przestępstw kryminalnych oraz ich wykrywalność, a tym samym poczucie bezpieczeństwa obywateli decydujący wpływ będą miały:
1) uciążliwe (z uwagi na ich wysoką liczbę) przestępstwa skierowane przeciwko mieniu, a w tej grupie przede wszystkim przestępstwa okołosamochodowe (kradzieże i włamania),
2) rozboje i wymuszenia rozbójnicze (uliczne), gdzie przedmiotem zaboru w dalszym ciągu będą najczęściej telefony komórkowe,
3) przestępstwa związane z obrotem narkotykami, szczególnie wśród nieletnich,
4) przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu oraz dokonane na tle seksualnym, gdzie ofiarami są dzieci, lub dokonane ze szczególnym okrucieństwem, z uwagi na ich wydźwięk medialny.
Decydujący wpływ na strukturę przestępczości w Warszawie (podobnie jak w latach poprzednich) będą miały zdarzenia i poziom ich wykrywalności na terenie miasta i powiatów warszawskich. Najbardziej jaskrawym przykładem są kradzieże pojazdów, gdzie miasto Warszawa generuje większość przestępstw w tej kategorii.
Nasycenie rynku wtórnego powoduje obniżanie cen używanych samochodów oraz trudności z ich zbytem, jak również zapotrzebowanie na części zamienne. Sytuacja taka sprzyja nasileniu popełniania przestępstw kradzieży pojazdów w celu odsprzedaży elementów z nich pochodzących oraz zawiadamiania organu ścigania o niepopełnionym przestępstwie kradzieży samochodu i wyłudzenia odszkodowania od firm ubezpieczeniowych.
Należy zwrócić uwagę również na fakt, iż od 2007 r. zaczyna się okres, w którym dobiega końca część odbywanych kar przestępców samochodowych notowanych za kradzieże samochodów metodą na tzw. stłuczkę, co może spowodować wzrost liczby dokonywanych kradzieży samochodów tą metodą na najbardziej uczęszczanych trasach wylotowych Warszawy.
Trzeba się liczyć również z radykalnym wzrostem ilości przypadków handlu narkotykami w środowiskach małych miast oraz wiejskich, co jest m.in. związane z działalnością dużych dyskotek. Na te niekorzystne tendencje duży wpływ mają także systematycznie obniżające się ceny wszystkich narkotyków.
Zagrożenia przestępczością o charakterze terrorystycznym
Pod uwagę należy również brać zagrożenie zamachami terrorystycznymi na urzędy państwowe lub w skupiskach ludzkich, dokonywane przez grupy terrorystyczne bądź przez działających na ich zlecenie przestępców z grup kryminalnych. Szczególnie zagrożone są tego typu działaniami centra handlowe i stacje metra.
Analiza danych statystycznych dotyczących przestępczości na terenie działania Komendy Stołecznej Policji i porównanie z trendami występującymi w kraju (na podstawie danych KGP i Wydziału dw. z Terrorem Kryminalnym i Zabójstw KSP) wskazuje na przewidywany wzrost przestępstw z kategorii:
1) zaginięć osób o podłożu kryminalnym,
2) wzrost uprowadzeń osób dla okupu,
3) stały wzrost napadów na placówki bankowe i konwoje przedmiotów wartościowych, środków płatniczych i kantory wymiany walut,
4) wymuszeń rozbójniczych, tzw. terroryzm spożywczy (szantażowanie zatruciem produktów spożywczych w sieciach supermarketów).
Zarazem wydaje się prawidłowością spadek zabójstw na tle porachunkowym, jednak można przewidzieć utrzymanie się na tym samym poziomie, a nawet wzrost zabójstw na tle nieporozumień rodzinnych i pobić ze skutkiem śmiertelnym. Powyższe związane jest ze złą sytuacją materialną rodzin i nasileniem się patologii społecznych, m.in. alkoholizm, narkotyki, prostytucja oraz postępującą brutalizacją zachowania sprawców przestępstw.
Warto zauważyć, iż aktualnie w Komendzie Stołecznej Policji opracowywana jest Strategia komendanta stołecznego Policji na lata 2007-2009.
Realizacja strategii odbywać się będzie poprzez poniższe cele funkcjonalne oraz wykonane w ich ramach przedsięwzięcia.
Rzeczywista poprawa stanu bezpieczeństwa porządku publicznego
Cel funkcjonalny: poprawa efektywności zapobiegania i zwalczania przestępczości pospolitej.
Zadania:
1) zapewnienie obecności służb patrolowych w miejscach szczególnie zagrożonych oraz wyższej skuteczności tych służb w reagowaniu na wszelkie zachowania negatywnie wpływające na poczucie bezpieczeństwa;
2) upowszechnianie monitoringu wizyjnego w miastach oraz wyposażenie stanowisk wspomagania dowodzenia w nowoczesny sprzęt łączności i informatyki umożliwi znaczące skrócenie czasu reakcji stołecznej Policji na zdarzenia przestępcze - KRP i KPP;
3) szersze wykorzystywanie potencjalnych możliwości współpracy z innymi podmiotami działającymi na rzecz porządku publicznego;
4) aktywne działanie na rzecz pozyskiwania ˝etatów dzielnicowych˝ z budżetów samorządowych;
5) promowanie prowadzonych programów profilaktycznych w lokalnych społecznościach przy wykorzystaniu dostępnych środków komunikacji społecznej;
6) poprawienie jakości i rzetelności wykonywanych przez Policję czynności dochodzeniowo-śledczych, oględzin - szczególnie na miejscach zdarzeń, połączoną ze sprawną realizacją ekspertyz kryminalistycznych;
7) podnoszenie poziomu skuteczności podejmowanych czynności operacyjno-rozpoznawczych;
8) ograniczenie przestępczości przeciwko mieniu oraz pozbawienie sprawców pożytku z przestępstwa;
9) podniesienie skuteczności Policji w rozpoznawania, ujawnianiu oraz ściganiu sprawców przestępstw szczególnie dotkliwych dla społeczeństwa;
10) ograniczenie liczby przestępstw i wykroczeń o charakterze chuligańskim, ekscesów chuligańskich w środkach komunikacji miejskiej i na kolei, agresywnych zachowań młodzieży, mających coraz większy ciężar gatunkowy;
11) podejmowanie współpracy w zakresie pełnienia służby patrolowej wspólnie z funkcjonariuszami Straży Gminnych i Miejskich, SOK, ŻW;
12) konsekwentne przestrzeganie wypracowanych standardowych mierników czasu reakcji na zgłoszone przez obywateli interwencje oraz zgłoszenia o wypadkach drogowych i zdarzeniach przestępczych.
Cel funkcjonalny: skuteczne zwalczanie przestępczości zorganizowanej gospodarczej i korupcyjnej przez wyspecjalizowane służby operacyjne oraz dochodzeniowo-śledcze Policji
Zadania:
1) zintensyfikowanie działań w sferze zwalczania przestępczości, związanej z szeroko rozumianym obrotem gospodarczym, zwłaszcza w obszarze telekomunikacji, teleinformatyki, bankowości elektronicznej, naruszeń praw intelektualnych, własności przemysłowej, ˝prania brudnych pieniędzy˝, wyłudzeń podatku VAT oraz przestępczości ubezpieczeniowej;
2) usprawnienie taktyki zwalczania przestępczości o charakterze korupcyjnym;
3) skuteczne odzyskiwanie mienia zdobytego w wyniku przestępstwa;
4) pełne wykorzystywanie prawnych możliwości tymczasowego zajęcia i zabezpieczenia składników majątkowych na poczet przyszłych kar;
5) wykorzystywanie najlepszych doświadczeń europejskich w zakresie pracy śledczej i technik kryminalistycznych;
6) wypracowanie skutecznych metod zwalczania przestępczości związanej z wykorzystaniem zaawansowanych technologii informatycznych oraz cyberprzestępczości.
Cel funkcjonalny: wprowadzenie skutecznych mechanizmów ograniczania skutków występowania katastrof, poważnych wypadków, klęsk żywiołowych i innych wydarzeń nadzwyczajnych - zwłaszcza będących wynikiem aktów terroryzmu.
Zadania:
1) systematyczne doskonalenie w zakresie stosowania skutecznych procedur kryzysowych, uruchomienie Grupy Wydarzeniowej Pionu Kryminalnego KSP - szkolenia policjantów wyznaczonych do udziału w grupie, przeprowadzanie ćwiczeń zgrywających, wspólne ćwiczenia WTKiZ KSP z WR KSP w zakresie działań w przypadku aktu terroru kryminalnego i zamachu terrorystycznego, opracowanie procedur reagowania służb kryminalnych KSP na wypadek sytuacji kryzysowych, udział w szkoleniach i ćwiczeniach organizowanych przez Sztab Policji KSP;
2) efektywne wykorzystanie środków technicznych, będących w dyspozycji własnej lub innych podmiotów współpracujących (systemy monitoringu wizyjnego, nowoczesne systemy łączności);
3) współuczestniczenie w tworzeniu lokalnych programów bezpieczeństwa na poziomie miasta, gminy i powiatu (udział w pracach Kolegium ds. sytuacji kryzysowych przy Urzędzie Wojewody Mazowieckiego i Urzędzie Prezydenta m. st. Warszawy), współuczestniczenie w opiniowaniu projektów oraz zabezpieczeniu infrastruktury miejskiej przed aktami terrorystycznymi, uczestniczenie i prowadzenie szkoleń dla podmiotów pozapolicyjnych w przedmiotowej tematyce, współorganizowanie i udział w szkoleniach dotyczących reagowania w sytuacjach kryzysowych (MCZ, PSP);
4) inspirowanie do wdrażania najnowszych rozwiązań technicznych, np. zintegrowane systemy bezpieczeństwa miast, jednolite bazy danych o całej infrastrukturze podziemnej i naziemnej miast, komputerowe systemy modelowania przestrzennego, prognozowania zagrożeń;
5) współdziałanie z zagranicznymi podmiotami policyjnymi realizującymi zadania w zakresie reagowania w sytuacjach kryzysowych, pozwalające na wymianę doświadczeń oraz podejmowanie wspólnych działań, organizowanie konferencji, seminariów i wymiany grup szkoleniowych z policjami zagranicznymi, pozyskiwanie funduszy na przedmiotową współpracę z UE za pośrednictwem Zespołu Funduszy Pomocowych Unii Europejskiej Komendy Stołecznej Policji.
Sprawne zarządzanie Policją we wszystkich obszarach jej odpowiedzialności pozwoli na zaspokojenie potrzeb i oczekiwań społecznych w zakresie bezpieczeństwa rozumianego przede wszystkim jako dobro publiczne. Usprawnienie struktury organizacyjnej przy wykorzystaniu nowoczesnych metod analitycznych i audytowych, zorganizowanie stylu i metod pracy na europejskim poziomie, zapewnienie w oparciu o czytelne i transparentne zasady profesjonalnej obsady kadrowej oraz partnerska współpraca z podmiotami zewnętrznymi zapewni długotrwałe pozytywne efekty w realizacji ustawowych zadań Policji związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Zorganizowanie Policji jako nowoczesnej organizacji z mechanizmami pozwalającymi na sprawne identyfikowanie problemów przy ścisłej współpracy ze społecznościami lokalnymi, podejmowanie przez profesjonalną kadrę kierowniczą odpowiednich decyzji ukierunkowanych na oczekiwania społeczne i poprawę środowiska pracy policjantów, wykonywanie zadań przez odpowiednio motywowanych, wynagradzanych i profesjonalnie wyposażonych funkcjonariuszy i pracowników oraz obiektywną kontrolę realizowanych zadań pozwoli w pełni zrealizować założone cele. Ostatecznym arbitrem oceniającym działalność Policji będzie społeczeństwo.
W celu osiągnięcia powyższych założeń zostały opracowane Priorytety modernizacji komendanta głównego Policji, tj.
1) zdecydowana eliminacja przestępczości szczególnie uciążliwej dla społeczności lokalnych;
2) zapewnienie pełnej gotowości Policji do reagowania w sytuacjach zagrożenia terrorystycznego;
3) troska o młode pokolenie Polaków - zintensyfikowana walka z narkomanią oraz przemocą w rodzinie;
4) zdecydowana walka z przestępczością gospodarczą i zorganizowaną, w tym międzynarodową i transgraniczną;
5) skuteczne i wielokierunkowe działania eliminujące patologie życia społecznego;
6) profesjonalne i efektywne zarządzanie potencjałem ludzkim, zasobami materialnymi i informacją;
7) modernizacja środowiska pracy funkcjonariuszy i pracowników Policji na wszystkich szczeblach struktury organizacyjnej.
Zdecydowana eliminacja przestępczości szczególnie uciążliwej dla społeczności lokalnych
1) Inspirowanie i koordynowanie działań na rzecz bezpieczeństwa z władzami samorządowymi, umożliwiających skoncentrowanie pracy wielu podmiotów wokół wspólnego celu;
2) Partnerska współpraca ze społecznością lokalną, a także z innymi podmiotami pozwalająca na zdobycie wzajemnego zaufania, usprawnienie komunikacji i wzmocnienie poczucia współzależności w eliminowaniu zachowań aspołecznych, poprzez udział w realizacji Rządowego Programu Ograniczania Przestępczości i Aspołecznych Zachowań - ˝Razem Bezpieczniej˝;
3) Zapewnienie profesjonalnej reakcji na zdarzenie - rola dyżurnego jednostki organizacyjnej Policji jako policjanta ˝pierwszego kontaktu˝;
4) Podniesienie efektywności służby prewencyjnej poprzez integrację i koordynację działań zewnętrznych;
5) Podniesienie prestiżu służby prewencyjnej w społeczeństwie i w systemie bezpieczeństwa państwa oraz poprawa wizerunku policjanta służby prewencyjnej;
6) Poprawa efektywności i jakości pracy operacyjnej.
Wypracowanie i wdrożenie efektywnych metod zwalczania fałszerstw pieniędzy strefy euro poprzez:
1) Optymalizację wykorzystania bazy systemu monitorowania fałszerstw waluty euro przy Europejskim Banku Centralnym, zintegrowanie działań organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości z instytucjami odpowiedzialnymi za finanse państwa.
Zdynamizowanie rozpracowywania zorganizowanych grup przestępczych poprzez:
2) rozpracowywanie wytypowanych liderów,
3) monitorowanie ich działalności podczas pobytu w zakładach karnych oraz po ich opuszczeniu,
4) typowanie liderów grup przestępczych na poziomach lokalnych - przy współpracy z komendantami wojewódzkimi Policji,
5) koncentrowanie uzyskanych informacji na szczeblu centralnym.
Zapewnienie pełnej gotowości Policji do reagowania w sytuacjach zagrożenia terrorystycznego
Wprowadzenie rozwiązań systemowych w funkcjonowaniu pododdziałów antyterrorystycznych poprzez:
1) zoptymalizowanie liczby pododdziałów antyterrorystycznych w kraju,
2) utworzenie specjalistycznej jednostki centralnej,
3) zapewnienie specjalistycznego sprzętu oraz odpowiedniego systemu szkolenia, rozszerzenie zakresu działań pododdziałów antyterrorystycznych,
4) współpraca z zagranicznymi jednostkami antyterrorystycznymi, pozwalająca na wymianę doświadczeń oraz podejmowanie wspólnych działań,
5) opracowanie oddzielnej ścieżki kariery zawodowej dla funkcjonariuszy pododdziałów antyterrorystycznych.
Troska o młode pokolenie Polaków - zintensyfikowana walka z narkomanią oraz przemocą w rodzinie
1) Zwiększenie wykrywalności czynów karalnych popełnianych przez nieletnich, a w szczególności przestępstw o charakterze rozbójniczym i narkotykowym;
2) Zapobieganie i skuteczne zwalczanie przemocy w rodzinie, a także wspomaganie ofiar przemocy w rodzinie w podejmowaniu działań zmierzających do poprawy ich sytuacji oraz udział w Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie;
3) Rozszerzenie płaszczyzny współdziałania z właściwymi terytorialnie organizacjami pozarządowymi zajmującymi się działalnością na rzecz małoletnich ofiar przestępstw;
4) Opracowywanie i promowanie skutecznych form zapobiegania i konsekwentnego egzekwowania zakazu podawania i sprzedawania alkoholu małoletnim;
5) Wdrażanie prewencyjnych programów profilaktycznych pozwalających na:
- wypracowanie wśród młodzieży skutecznych mechanizmów obronnych wobec nasilających się negatywnych zjawisk społecznych,
- szybkie i skuteczne reagowania w różnych sytuacjach zagrożenia,
- podniesienie zaufania do Policji,
- podniesienie poziomu wiedzy rodziców, opiekunów i nauczycieli w zakresie zasad bezpieczeństwa podopiecznych,
- wspieranie inicjatyw podmiotów i instytucji w zakresie organizacji bezpiecznych form spędzania wolnego czasu dla dzieci i młodzieży.
Zdecydowana walka z przestępczością gospodarczą i zorganizowaną, w tym międzynarodową i transgraniczną
1) Rozwój współpracy z pozapolicyjnymi organami ścigania oraz innymi podmiotami w zakresie organizowania i realizacji wspólnych działań oraz wymiany informacji;
2) Optymalizacja rozmieszczenia oficerów łącznikowych poprzez przeprowadzenie kompleksowej analizy obecnej dyslokacji oraz określenie przyszłych potrzeb Policji wynikających z dynamiki rozwoju przestępczości oraz ruchów migracyjnych polskich obywateli;
3) Opracowanie kanałów sprawnej wymiany informacji z oficerami łącznikowymi poprzez wykorzystanie do przekazywania informacji operacyjnego systemu przesyłania wiadomości niejawnych BDL (Bureau de Liaison);
4) Usprawnienie współpracy z polskimi ekspertami w grupach roboczych Rady Unii Europejskiej i w komitetach Komisji Europejskiej poprzez:
- wzmocnienie etatowe Wydziału Rozwoju Współpracy Międzynarodowej Policji Gabinetu KGP,
- utworzenie centralnej bazy ekspertów policyjnych, którzy w razie potrzeby mogliby uczestniczyć w pracach zespołów międzynarodowych,
- wprowadzenie rozwiązania systemowego w obszarze współpracy międzynarodowej, odzwierciedlającego w pełni polską rację stanu,
- udział funkcjonariuszy Policji i pracowników cywilnych w szkoleniach i praktykach;
5) Zmodyfikowanie struktury organizacyjnej Biura Polskiego Oficera Łącznikowego przy Europolu poprzez:
- rozbudowę i wzmocnienie Polskiego Biura Łącznikowego w Europolu,
- inicjowanie działań mających na celu skierowanie do służby w Biurze Polskiego Oficera Łącznikowego przedstawiciela Ministerstwa Finansów RP oraz funkcjonariusza Straży Granicznej,
6) Zintensyfikowanie współpracy w zakresie zwalczania przestępczości z państwami aspirującymi do członkostwa w Unii Europejskiej poprzez inicjowanie współpracy oraz włączanie przedstawicieli kandydatów w struktury zespołów realizacyjnych i doradczych;
7) Rozwój współpracy z Europolem w zakresie rozpoznania przestępczości zorganizowanej poprzez wykorzystanie wysokich kwalifikacji polskich ekspertów, przy jednoczesnym wdrożeniu rozwiązań systemowych pozwalających na zapewnienie poprawy efektywności działań polskiej Policji;
8) Poprawa efektywności przeciwdziałania i zwalczania przestępstw ˝prania brudnych pieniędzy˝;
9) Intensyfikacja działań zmierzających do ograniczania naruszeń praw własności intelektualnej;
10)Usprawnianie działań zmierzających do ujawniania i zwalczania przestępstw komputerowych i telekomunikacyjnych;
11) Skuteczne przeciwdziałanie i zwalczanie przestępczości ubezpieczeniowej;
12)Usprawnienie współpracy Centralnego Biura Śledczego z jednostkami organizacyjnymi Policji - KWP/KPP/KMP/KRP.
Skuteczne i wielokierunkowe działania eliminujące patologie wśród funkcjonariuszy bezpieczeństwa publicznego
1) Inicjowanie zmian legislacyjnych pozwalających na odebranie uprawnień wynikających z ustawy o Policji funkcjonariuszom skazanym prawomocnym wyrokiem za popełnienie określonej kategorii przestępstw;
2) Wzmocnienie roli oraz unowocześnienie metod pracy pionu kontroli i audytu w Policji poprzez wprowadzenie nowych narzędzi pozwalających na przełożenie wyników z działań kontrolnych na proces doskonalenia funkcjonowania Policji;
3) Rozwój i wzmocnienie struktur Biura Spraw Wewnętrznych KGP poprzez zwiększenie stanu etatowego oraz zakresu realizowanych zadań;
4) Stworzenie w strukturach Biura Spraw Wewnętrznych KGP bazy niejawnej obserwacji i techniki specjalnej;
5) Kontynuacja procesu budowy komórki zdolnej do prowadzenia samodzielnej realizacji niejawnych operacji specjalnych w celu możliwości działań prowokacyjnych;
6) Utworzenie nowoczesnej bazy danych zawierającej informacje o zdarzeniach o charakterze przestępczym z udziałem policjantów;
7) Rozbudowanie bazy lokalowej, technicznej i sprzętowej wydziałów terenowych Biura Spraw Wewnętrznych KGP;
8) Zlecanie firmom zewnętrznym przeprowadzenia badań zjawiska korupcji w Policji poprzez zbadanie tego problemu w środowisku policyjnym;
9) Inicjowanie działań pozwalających na powoływanie zespołów zadaniowych składających się z prokuratorów i przedstawicieli służb podległych ministrowi finansów, które będą zajmowały się skutecznym zwalczaniem przestępczości korupcyjnej, stosując ofensywne metody pracy operacyjnej z uwzględnieniem kontrolowanego wręczenia - przyjęcia korzyści majątkowej;
10) Wypracowanie metod współpracy z Centralnym Biurem Antykorupcyjnym.
Profesjonalne i efektywne zarządzanie potencjałem ludzkim, zasobami materialnymi i informacją
1) W oparciu o analizę dotychczas stosowanych kryteriów naliczeń etatowych wypracowanie nowych wskaźników i zasad rozdziału etatów na jednostki organizacyjne Policji poprzez:
- nowelizację aktów prawnych dotyczących zasad naliczeń etatowych w Policji,
- wypracowanie procedur ułatwiających dyslokację etatów pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Policji;
2) Wypracowanie kryteriów i zasad kategoryzacji jednostek Policji jako rozwiązania wynikającego z potrzeb racjonalnego podejścia do problemu, rangi i miejsca jednostki Policji danego szczebla w całym systemie jednostek organizacyjnych Policji;
3) Opracowanie nowej struktury organizacyjnej i rozmieszczenia oddziałów i pododdziałów Policji;
4) Udoskonalenie systemu doboru do Policji;
5) Opracowanie zasad doboru do rezerwy kadrowej;
6) Usprawnianie systemu doskonalenia zawodowego policjantów poprzez:
- poprawę efektywności ekonomicznej systemu szkolenia zawodowego policjantów,
- modyfikację systemu szkolenia zawodowego policjantów,
- wprowadzenie jednolitego szkolenia podstawowego,
- zastąpienie realizowanych obecnie szkoleń specjalistycznych krótkimi kursami doskonalenia zawodowego,
- zracjonalizowanie liczby realizowanych w Policji kursów doskonalenia - szkolenia zawodowego dostosowanych do wymogów zadań realizowanych przez Policję,
7) Wprowadzenie nowych zasad projektowania ścieżki kariery zawodowej policjantów;
8) Wypracowanie rozwiązań w sferze polityki kadrowej, które spowodują, że absolwent szkolenia zawodowego podstawowego rozpoczynałby swoją karierę zawodową od mianowania na stanowisko w służbie prewencyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem komórek patrolowo-interwencyjnych;
9) Uproszczenie systemu awansowania przez uznanie ukończenia szkolenia zawodowego podstawowego o odpowiednim profilu albo bez wyodrębnionego profilu za równoznaczne z uzyskaniem kwalifikacji zawodowych podstawowych, podobnie w odniesieniu do szkoleń specjalistycznych;
10) Opracowanie nowego modelu działań Policji i współdziałania organów administracji w celu zapewnienia bezpieczeństwa podczas imprez masowych;
11) Zmodyfikowanie systemu szkoleń dla policjantów ruchu drogowego;
12) Dobór i rozwój kadry dydaktycznej poprzez:
- systemowe zapewnienie obecności w szkolnictwie policyjnym kompetentnych i doświadczonych policjantów - nauczycieli oraz sprecyzowanie wymagań na stanowiskach nauczycieli różnych specjalności,
- zracjonalizowanie systemu praktyk długoterminowych dla wykładowców,
- wspieranie jednostek szkoleniowych Policji wykładowcami ˝kontraktowymi˝,
13) Delegowanie uprawnień i odpowiedzialności na niższe szczeble struktury organizacyjnej;
14) Opracowanie efektywnego systemu oceny jednostek organizacyjnych Policji powiązanego z motywacyjnym systemem wynagradzania;
15) Wprowadzenie motywacyjnego systemu wynagrodzeń dla funkcjonariuszy i pracowników Policji;
16) Wprowadzenie rozwiązań systemowych w celu minimalizacji problemu nadmiernej absencji chorobowej;
17) Optymalizacja wykorzystania środków finansowych uzyskanych na podstawie art. 13 ust. 3 ustawy o Policji od jednostek samorządu terytorialnego, państwowych jednostek organizacyjnych, stowarzyszeń, fundacji, banków oraz instytucji ubezpieczeniowych przeznaczonych na ustawową działalność Policji;
18) Pozyskiwanie środków pomocowych oraz optymalne wykorzystywanie możliwości finansowania działań Policji z funduszy celowych budżetu UE;
19) Racjonalizacja realizacji planów inwestycyjno-remontowych oraz dążenie do osiągnięcia optymalnego poziomu środków kierowanych przez jednostki terenowe na działalność remontową;
20) Budowa Systemów Wspomagania Dowodzenia w aglomeracjach miejskich, które takiego systemu nie posiadają;
21) Budowa i modernizacja jednostek organizacyjnych Policji;
22) Wypracowanie rozwiązań umożliwiających tworzenie odpowiedniej bazy lokalowej w województwach i powiatach szczególnie zagrożonych przestępczością dla kadry policyjnej, przy wykorzystaniu środków z Funduszu Modernizacji Bezpieczeństwa Publicznego oraz samorządów;
23) Utworzenie w strukturach jednostek organizacyjnych szczebla wojewódzkiego jednej służby realizującej zadania na rzecz organów wymiaru sprawiedliwości przy współpracy z sądami i prokuratorami;
24) Zarządzanie wiedzą i informacją poprzez:
- utworzenie Banku Informacji Analitycznych,
- analizę strategiczną,
- wypracowanie czytelnych procedur w komunikacji wewnętrznej oraz zewnętrznej w Policji.
Modernizacja środowiska pracy funkcjonariuszy i pracowników Policji na wszystkich szczeblach struktury organizacyjnej
1) Inwestycje w środki wyposażenia służbowego policjanta, zapewniające bezpieczeństwo podczas działań, w tym nowoczesne środki łączności;
2) Wypracowanie standardów w zakresie projektów specyfikacji technicznych pozwalających na ograniczenie protestów przetargowych;
3) Uruchomienie Systemu Wspomagania Obsługi Policji - usprawniającego zarządzanie w czterech obszarach; płacowo-kadrowym, materiałowym oraz środkach trwałych;
4) Współpraca nad projektem ustawy o modernizacji Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej w latach 2007-2009;
5) Budowa Systemu Wspomagania Kierowania, w tym wprowadzenie Elektronicznej Książki Wydarzeń;
6) Budowa Hurtowni Danych wraz z modułami współpracy z systemami policyjnymi i pozapolicyjnymi, która umożliwiałby:
- generowanie statystyki,
- analizowanie realnego zagrożenia,
- analizowanie niewykrytych zabójstw i zaginięć,
- opracowywanie wiktymologiczne,
- typowanie przestępców seryjnych,
- geograficzną lokalizację zdarzeń umożliwiającą właściwą dyslokację służb i działania wyprzedzające;
7) Dostosowanie zbiorów danych statystycznych w Policji do wymagań Eurostatu poprzez zmiany legislacyjne, które zezwalałyby na zbieranie danych dotyczące statystyki przestępczości i badań wiktymologicznych;
8) Stosowanie nowoczesnych narzędzi zarządzania (m.in. outsourcingu), pozwalających na obniżenie kosztów działalności Policji;
9) Modernizacja sprzętu transportowego;
10) Dostosowanie infrastruktury teleinformatycznej do współpracy z Systemem Informacyjnym Schengen poprzez zmiany legislacyjne oraz pozyskanie sprzętu nowej generacji;
11) Utworzenie Centralnego Archiwum Policji;
12) Rozbudowa Krajowej Sieci Automatycznego Systemu Identyfikacji Daktyloskopijnej - AFIS;
13) Upowszechnianie ˝dobrych praktyk˝ w zakresie zorganizowania i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Policji;
14) Nowe podejście do zagadnienia kontaktów Policji z mediami polegającej na otwartej i proaktywnej komunikacji zewnętrznej i wewnętrznej.
Sekretarz stanu
Marek Surmacz
Warszawa, dnia 10 kwietnia 2007 r.