V kadencja
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 5784
w sprawie funkcjonowania w Internecie sklepów sprzedających nasiona konopi indyjskich
W związku z otrzymaną przy piśmie, znak: SPS-023-5784/06, z dnia 15 grudnia 2006 r. interpelacją Pana Posła Przemysława Andrejuka w sprawie funkcjonowania w Internecie sklepów sprzedających nasiona konopi indyjskich uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
Na wstępie należy zauważyć, że wszelka działalność gospodarcza prowadzona na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807, z późn. zm.). Ustawa reguluje zasady podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej oraz zadania organów administracji publicznej w tym zakresie.
Ponadto wyjaśniam, że działalność polegająca na sprzedaży towarów i usług przez witryny internetowe, będące jedną z wielu form prezentacji, podlega ogólnym zasadom opodatkowania określonym przepisami prawa podatkowego.
W zakresie opodatkowania dochodów podatkiem dochodowym od osób fizycznych uprzejmie wyjaśniam, że zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych od podatku wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W art. 10 ust. 1 powołanej ustawy zostały wyszczególnione źródła przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Jednym ze źródeł przychodów wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Działalność handlowa, polegająca na prowadzeniu sprzedaży określonych towarów w sklepach internetowych, wykonywana w warunkach określonych przepisami ustawy, zaliczana jest do pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dochody osiągnięte przez podatników z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane są na ogólnych zasadach według progresywnej skali podatkowej, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie dotyczące zastosowania form opodatkowania określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930, z późn. zm.).
Należy wskazać, że stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
W tej sytuacji opodatkowanie według powyższych zasad dochodów ze sprzedaży nasion konopi indyjskich prowadzonej w ramach działalności handlowej będzie mogło mieć miejsce jedynie w przypadku, gdy tego rodzaju działalność nie będzie pozostawać w sprzeczności z uregulowaniami zawartymi w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005r. Nr 179, poz. 1485). Przepisy wymienionej ustawy nie zawierają żadnych uregulowań dotyczących ograniczenia obrotu nasionami konopi, natomiast wprowadzają generalnie zakaz upraw konopi z wyjątkiem upraw konopi włóknistych, których uprawa może być prowadzona jedynie po uzyskaniu stosownego zezwolenia. Podobnie zakazany prawem jest zbiór żywicy lub ziela konopi innych niż włókniste.
W przypadku podatku od towarów i usług należy zauważyć, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przez działalność gospodarczą rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.
W świetle art. 5 ust. 2 ww. ustawy przewidziano, że czynności polegające na dostawie towarów podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Nie podlegają natomiast opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy (art. 6 pkt 2 cyt. ustawy).
Biorąc pod uwagę powyższe, należy wskazać, iż działalność polegająca na sprzedaży towarów za pośrednictwem witryn internetowych (jeżeli czynność ta może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy) mieści się w kategorii działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, i podlega opodatkowaniu tym podatkiem.
Należy podkreślić, iż nie ma odrębnych uregulowań w podatku od towarów i usług dla podatników dokonujących sprzedaży towarów z wykorzystaniem - dla realizacji zamówienia - witryn internetowych. Do tych transakcji stosuje się (tak jak w przypadku zamówień realizowanych za pomocą innych środków) ogólne zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W związku z powyższym należy uznać, iż sprzedaż towarów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług niezależnie do tego, czy czynność ta została wykonana z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Decydujące znaczenie w zakresie tego, czy dane czynności podlegają opodatkowaniu na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, ma natomiast okoliczność, czy czynności te są wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz fakt, czy dana czynność może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, w tym przypadku czy nie pozostaje w sprzeczności z uregulowaniami zawartymi w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii.
W przypadku dokonywania transakcji poprzez witryny internetowe przez osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej, poza opodatkowaniem dochodu uzyskanego ze sprzedaży podatkiem dochodowym od osób fizycznych mogą mieć zastosowanie przepisy ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399, z późn. zm.). Zgodnie z przepisami ustawy podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży określone przepisami ustawy oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, o ile nie zachodzą okoliczności przewidziane w art. 2 pkt 4 ustawy, który stanowi, że ˝nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego˝.
W odniesieniu do podatku od czynności cywilnoprawnych podmiotami postępowania będą obydwie strony czynności cywilnoprawnej, co wynika z art. 5 ust. 1 ustawy, który stanowi, że obowiązek zapłaty podatku, z zastrzeżeniem ust. 2, ciąży solidarnie na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej będących stronami czynności cywilnoprawnej oraz na spółce w przypadku określonym w art. 4 pkt 2 ustawy.
Odnosząc się do pytania w sprawie odprowadzonych podatków, uprzejmie wyjaśniam, że Ministerstwo Finansów nie dysponuje danymi dotyczącymi deklarowanych podstaw opodatkowania konkretnie wymienionych w interpelacji Pana Posła witryn internetowych.
Ze wstępnego rozpoznania wynika, iż część witryn może należeć do podmiotów, które zlokalizowane są poza granicami naszego państwa. Dokładne określenie, do kogo one należą, oraz ustalenie, czy podmioty te właściwie rozliczają podatki, wymaga znacznie dłuższego czasu i przypuszczalnie użycia technik operacyjnych.
Ponadto pragnę wyjaśnić, że na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązuje zasada samoopodatkowania. W konsekwencji to podatnik obowiązany jest do wykazania dochodów, obliczenia i uiszczenia należnego podatku dochodowego według zasad określonych w przepisach prawa. Organ podatkowy - realizując uprawnienia kontrolne - może sprawdzić, czy podatnik ujawnił przychody z określonego źródła i uiścił należny podatek dochodowy czy podatek od towarów i usług oraz czy podatki te zostały odprowadzone w prawidłowej wysokości.
Rzetelność wywiązywania się osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej z zobowiązań podatkowych jest przede wszystkim sprawdzana przez urzędy skarbowe w ramach czynności sprawdzających lub, jeżeli powzięto informację o prowadzeniu niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, podejmowane są kontrole podatkowe w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm). W przypadku gdy okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne podjęcie kontroli, a w szczególności istnieje ryzyko utraty materiału dowodowego lub istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, urzędy skarbowe mogą wszczynać kontrolę podatkową w oparciu o przepisy zawarte w art. 284a ustawy. Wszczęcie kontroli w tym trybie może uzasadniać np. ujawnienie towarów co do których istnieje podejrzenie, że pochodzą z przemytu celnego; ujawnienie działalności gospodarczej w okolicznościach wskazujących, że fakt jej prowadzenia został ukryty przed organami podatkowymi.
W przypadku gdy podatnik, który, uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe - art. 54 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. Nr 83, poz. 930, z późn. zm.).
Ponadto wyjaśniam, iż na podstawie art. 286a ustawy Ordynacja podatkowa organ kontrolujący może zwrócić się o asystę do organu Policji, Straży Granicznej lub Straży Miejskiej, jeżeli trafi na opór uniemożliwiający lub utrudniający przeprowadzenie czynności kontrolnych, albo gdy zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że na taki opór natrafi. Jednakże problematyka samego handlu towarem, jakim są nasiona konopi indyjskich, z których następnie można uzyskać narkotyk, z uwagi na specyfikę wykracza poza zakres działalności aparatu skarbowego.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Jacek Dominik
Warszawa, dnia 8 stycznia 2007 r.