V kadencja

Odpowiedź zastępcy prokuratora generalnego - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 2978

w sprawie zasadności odmowy wszczęcia postępowania przez Prokuraturę Rejonową Olsztyn-Południe w Olsztynie (sygn. akt 3 Ds. 164/07)

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na przekazane przy piśmie z dnia 29 czerwca 2007 r., Nr SPS-023-2978/07, zapytanie Pana Posła Mieczysława Aszkiełowicza z dnia 29 czerwca 2007 r. dotyczące zasadności odmowy wszczęcia postępowania przygotowawczego w sprawie sygn. 3 Ds. 164/07 Prokuratury Rejonowej Olsztyn Południe w Olsztynie, uprzejmie przedstawiam, co następuje.

   W dniu 7 maja 2007 r. Pan Poseł Mieczysław Aszkiełowicz złożył w Prokuraturze Rejonowej Olsztyn Południe w Olsztynie zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, z którego wynikało, iż Nordea Bank oraz deweloper Krzysztof Wróblewski doprowadzili Józefa i Małgorzatę Aszkiełowiczów do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w związku z zawarciem i realizacją umowy o budowę domu jednorodzinnego. W sprawie tej prokurator rejonowy Olsztyn Południe w Olsztynie przeprowadził za sygn. akt 1 Ds. 164/07 postępowanie sprawdzającego, w efekcie którego ustalił, że Józef i Małgorzata Aszkiełowiczowie zawarli w dniu 17 maja 2006 r. z deweloperem Krzysztofem Wróblewskim umowę Nr 5/2006 o wybudowanie na ich rzecz domu jednorodzinnego. W § 7 tej umowy przewidziano, iż w razie ponad 30-dniowej zwłoki w płaceniu rat za roboty budowlane, deweloper będzie mógł niezwłocznie odstąpić od umowy. W dniu 13 lipca 2006 r. Józef i Małgorzata Aszkiełowiczowie zawarli z Nordea Bank Polska S.A. umowę o kredyt mieszkaniowy w kwocie 349 tys. PLN. Krzysztofowi Wróblewskiemu wypłacona została I rata należności w kwocie 100 tys. PLN. W dniu 29 sierpnia 2006 r. Józef Aszkiełowicz wystosował do Nordea Banku pismo o wstrzymanie wypłaty Krzysztofowi Wróblewskiemu kolejnej raty kredytu z uwagi na to, że deweloper wykonuje roboty budowlane niewłaściwie oraz niezgodnie z kosztorysem budowy. Z uwagi na brak wpłaty II raty należności na budowę domu Krzysztof Wróblewski powiadomił w dniu 4 września 2006 r. Józefa Aszkiełowicza, iż zgodnie z § 7 umowy z dnia 17 maja 2006 r. oraz art. 640 K.c. odstępuje od jej wykonania, a zwrot I raty w kwocie 100 tys. PLN nastąpi niezwłocznie. Ponieważ próby zawarcia porozumienia z deweloperem okazały się bezskuteczne, w listopadzie 2006 r. Nordea Bank zerwał umowę kredytową. W zaistniałej sytuacji Józef Aszkiełowicz złożył w Sądzie Rejonowym w Olsztynie pozew - jak to określił - o anulowanie ważności zerwanych umów i kontynuowanie robót budowlanych. Postanowieniem z dnia 13 czerwca 2007 r. prokurator rejonowy Olsztyn Południe w Olsztynie odmówił wszczęcia w tej sprawie dochodzenia, ze względu na brak znamion przestępstwa z art. 286 § 1 K.k. Uznał bowiem, iż sprawa ma w istocie charakter roszczeń cywilnych, gdyż dotyczy niewłaściwego wykonania zleconych robót budowlanych oraz odstąpienia od zawartych umów. Wymieniona decyzja merytoryczna nie jest prawomocna.

   Na postanowienie to złożył zażalenie Pan Poseł Mieczysław Aszkiełowicz. Jednak prokurator rejonowy Olsztyn Południe w Olsztynie zarządzeniem z dnia 25 czerwca 2007 r. odmówił przyjęcia, w oparciu o przepisy art. 429 § 1 K.p.k. i art. 465 § 4 K.p.k., złożonego środka odwoławczego, jako wniesionego przez osobę nieuprawnioną. Zdaniem prokuratora rejonowego Pan Poseł Mieczysław Aszkiełowicz nie jest w omawianej sprawie pokrzywdzonym, gdyż czynem będącym przedmiotem sprawy nie zostało naruszone bezpośrednio jego dobro chronione prawem. Za pokrzywdzonych w sprawie uznani zostali Józef i Małgorzata Aszkiełowiczowie, którym doręczony został odpis postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia. W dniu 2 lipca 2007 r. wymienieni złożyli zażalenie na tę decyzję. Wniesiony środek odwoławczy jest obecnie rozpoznawany w Prokuraturze Okręgowej w Olsztynie.

   Z tych względów nie jest aktualnie możliwe zajęcie przez Prokuraturę Krajową stanowiska w przedmiocie słuszności postanowienia prokuratora rejonowego Olsztyn Południe w Olsztynie o odmowie wszczęcia dochodzenia w sprawie sygn. 1 Ds. 164/07. Ocena zasadności tej decyzji dokonana zostanie w postępowaniu instancyjnym. Jeżeli prokurator okręgowy w Olsztynie nie przychyli się do złożonego przez pokrzywdzonych zażalenia, to przekaże go do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Olsztynie, a wówczas zasadność postanowienia prokuratora rejonowego podlegać będzie kontroli sądowej. Stosownie do art. 325e § 1 K.p.k. postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia nie wymagają sporządzenia uzasadnienia. Tym samym zaniechanie sporządzenia przez prokuratora rejonowego Olsztyn Południe w Olsztynie uzasadnienia do postanowienia z dnia 13 czerwca 2007 r. nie stanowi naruszenia przepisów procedury karnej.

   Pan Poseł Mieczysław Aszkiełowicz, jak wspomniano wcześniej, nie został uznany za pokrzywdzonego w sprawie, ale za osobę, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie. W myśl art. 100 § 2 K.p.k. odpisy postanowień doręcza się stronom oraz osobie, której przysługuje środek zaskarżenia. Prokurator rejonowy uznał, że Pan Poseł nie jest stroną postępowania, ani też osobą, której przysługuje środek zaskarżenia. Wobec tego Pan Poseł, zgodnie z art. 305 § 4 K.p.k., powiadomiony został o odmowie wszczęcia dochodzenia pismem sporządzonym i przesłanym przez pracownika sekretariatu. Opisany tryb zawiadomienia osoby, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie o wydanym rozstrzygnięciu, znajdował zatem oparcie w przepisach Kodeksu postępowania karnego. Z tych względów nie dopatrzono się podstaw do wyciagnięcia konsekwencji służbowych wobec prokuratora prowadzącego tę sprawę.

   Z poważaniem

   Zastępca prokuratora generalnego

   Dariusz Barski

   Warszawa, dnia 23 lipca 2007 r.