V kadencja
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 7262
w sprawie handlu nielegalną bronią w Polsce
Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do pisma z dnia 22 marca 2007 r. (sygn. SPS-023-7262/07) przekazującego interpelację Posła na Sejm RP Pani Grażyny Tyszko w sprawie handlu nielegalną bronią w Polsce, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.
Należy wskazać, iż w Biurze Wywiadu Kryminalnego KGP wyznaczony został nowo powołany punkt kontaktowy ds. koordynacji z zainteresowanymi resortami i instytucjami działań dotyczących realizacji postanowień ˝Międzynarodowego instrumentu pozwalającego w sposób szybki i rzetelny na identyfikację i śledzenie nielegalnej broni strzeleckiej i lekkiej˝.
Policja w każdym przypadku ujawnienia użycia broni w miejscu popełnienia przestępstwa wyjaśnia dokładnie m.in. okoliczności jej użycia oraz źródło jej pochodzenia. Odnosi się to również do przypadków wymienionych w interpelacji Pani Poseł.
W 2006 r. (na podstawie informacji zgromadzonych w systemie Temida) stwierdzono 1881 przestępstw polegających na wyrobie oraz posiadaniu broni palnej lub amunicji bez zezwolenia (art. 263 § 1 i 2 Kodeksu karnego), z czego 1704 postępowania zakończyły się wnioskiem o sporządzenie aktu oskarżenia, 167 - wnioskiem o umorzenie postępowania, w tym 9 postępowań umorzono warunkowo, 26 - z przyczyn wyłączających ściganie, 125 - z powodu niewykrycia sprawców oraz 7 - z braku dowodów winy; 10 spraw skierowano do sądu rodzinnego. Wskaźnik wykrycia kształtuje się na poziomie 93,2%.
Zasady i warunki wydawania, cofania pozwoleń na broń, rejestracji broni oraz dysponowania bronią i amunicją reguluje ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (tj.: Dz.U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525, z późn. zm.).
W rozumieniu ww. ustawy bronią palną (w tym bojową, myśliwską, sportową, gazową, alarmową i sygnałową) jest ˝niebezpieczne dla życia lub zdrowia urządzenie, które w wyniku działania sprężonych gazów, powstających na skutek spalania materiału miotającego, jest zdolne do wystrzelenia pocisku lub substancji z lufy albo elementu zastępującego lufę, a przez to do rażenia celów na odległość, z zastrzeżeniem broni palnej sygnałowej - urządzenie wielokrotnego użycia, które w wyniku działania sprężonych gazów, powstających na skutek spalania materiału miotającego, jest zdolne do wystrzelenia z lufy o kalibrze nie mniejszym niż 25 mm substancji w postaci ładunku pirotechnicznego celem wywołania efektu wizualnego lub akustycznego˝.
Broń palną oraz amunicję do niej można posiadać na podstawie pozwolenia wydanego przez właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu zainteresowanej osoby lub siedzibę zainteresowanego podmiotu Komendanta Wojewódzkiego Policji.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy pozwolenia na broń nie wydaje się osobom:
1) niemającym ukończonych 21 lat; (na wniosek szkoły, organizacji sportowej, Polskiego Związku Łowieckiego, stowarzyszenia obronnego pozwolenie na broń może być wydane osobie mającej ukończone 18 lat, jednakże tylko na broń służącą do celów sportowych lub łowieckich);
2) z zaburzeniami psychicznymi, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, lub o znacznie ograniczonej sprawności psychofizycznej;
3) wykazującym istotne zaburzenia funkcjonowania psychologicznego;
4) uzależnionym od alkoholu lub od substancji psychoaktywnych;
5) nieposiadającym miejsca stałego pobytu na terytorium RP;
6) co do których istnieje uzasadniona obawa, że mogą użyć broni w celach sprzecznych z interesem bezpieczeństwa lub porządku publicznego, w szczególności skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub mieniu albo wobec których toczy się postępowanie karne o popełnienie takich przestępstw.
Osoba zainteresowana uzyskaniem pozwolenia na broń jest zobowiązana złożyć wniosek do właściwego komendanta Policji. Wniosek powinien zawierać: imię i nazwisko wnioskodawcy, imiona rodziców i nazwisko panieńskie matki, adres stałego zamieszkania (zameldowania), nr dowodu osobistego, nazwę organu wydającego i datę wydania, nr PESEL.
Do podania (wniosku) powinien być dołączony życiorys, dwa zdjęcia, zaświadczenie z miejsca pracy, a w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej - wpis do ewidencji o prowadzeniu takiej działalności. W życiorysie należy przedstawić przede wszystkim takie informacje jak: wykształcenie, wykonywany zawód, pełnione funkcje społeczne lub państwowe, dane o służbie wojskowej. Informacje o stanie majątkowym mogą być zawarte w przypadku uznania przez stronę, że stanowią one znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Ponadto do wniosku mogą być dołączone inne dokumenty, które w ocenie wnioskodawcy potwierdzają zasadność jego wystąpienia o pozwolenie. Szczególną wartość dowodową mogą mieć udokumentowane informacje o zdarzeniach potwierdzających istnienie faktycznego zagrożenia życia lub zdrowia. Do przedmiotowego wniosku strona obowiązkowo winna załączyć orzeczenie lekarskie i psychologiczne potwierdzające brak przeciwwskazań do dysponowania bronią określonego rodzaju. Szczegółowe przepisy dotyczące zakresu, warunków oraz trybu prowadzenia badań lekarskich i psychologicznych, a także stawek odpłatności za badania określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 września 2000 r. w sprawie badań lekarskich i psychologicznych osób ubiegających się lub posiadających pozwolenie na broń (Dz.U. Nr 79, poz. 898, z późn. zm.). Podkreślić należy, że skutkiem niedopełnienia obowiązku przedłożenia orzeczenia lekarskiego i psychologicznego jest wydanie decyzji odmawiającej pozwolenia na posiadanie broni.
Orzeczenie lekarskie i psychologiczne stanowi podstawę do wydania pozwolenia na broń przez okres dwóch miesięcy od daty jego wydania. Powyższe stanowi, że osoba, która uzyskała orzeczenie pozytywne, powinna w ciągu 2 miesięcy od daty jego wydania przedłożyć orzeczenie właściwemu organowi Policji wraz z wnioskiem o wydanie pozwolenia. Przekroczenie terminu spowoduje, że orzeczenie - dla organu Policji - traci moc wiążącą i nie będzie stanowiło podstawy do pozytywnego rozstrzygnięcia.
Osoby występujące o uzyskanie pozwolenia na broń w celach łowieckich winny dołączyć także zaświadczenie o przynależności do Polskiego Związku Łowieckiego oraz dokument potwierdzający zdanie egzaminu przed komisją powołaną przez Polski Związek Łowiecki, w skład której wchodzi także przedstawiciel Policji. W przypadku występowania o pozwolenie na broń w celach sportowych należy załączyć dokument potwierdzający przynależność do klubu sportowego lub stowarzyszenia sportowego realizującego strzelectwo sportowe, częstotliwość udziału w zawodach organizowanych przez klub, osiągane wyniki oraz zajmowane lokaty. Osoba winna przedłożyć także licencję i patent strzelecki wydane przez Polski Związek Strzelectwa Sportowego, jednakże dokument ten nie ma decydującego znaczenia dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.
Zgodnie z art. 16 ustawy o broni i amunicji osoba ubiegająca się o uzyskanie pozwolenia na broń obowiązana jest do zdania egzaminu przed komisją powołaną przez właściwy organ Policji ze znajomości przepisów dotyczących posiadania i używania danej broni oraz umiejętności posługiwania się nią. Od powyższego egzaminu zwolnieni są m.in. członkowie Polskiego Związku Łowieckiego (w zakresie broni myśliwskiej) oraz członkowie Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego posiadający licencje na uprawianie strzelectwa sportowego (w zakresie broni sportowej, jeżeli zdali taki egzamin na podstawie odrębnych przepisów). Osoba przystępująca do egzaminu obowiązana jest do uiszczenia stosownej opłaty na konto wskazane przez organ wydający pozwolenie na broń.
Zgodnie z art. 15 ust. 4 ww. ustawy osoba posiadająca pozwolenie na broń wydane do ochrony osobistej lub ochrony bezpieczeństwa innych osób oraz mienia obowiązana jest raz na pięć lat przedstawić właściwemu organowi Policji aktualne orzeczenia lekarskie i psychologiczne. Termin przedłożenia orzeczeń, dla osób, które uzyskały pozwolenia na broń, o których mowa wyżej, przed dniem wejścia w życie ustawy o broni i amunicji upłynął z dniem 21 marca 2005 r.
Osoba, która zakupiła broń, zobowiązana jest zarejestrować ją w ciągu 5 dni. Rejestracji dokonuje właściwy organ Policji na podstawie dowodu nabycia broni i fakt ten potwierdza w legitymacji posiadacza broni. Niedopełnienie tego obowiązku skutkować będzie wycofaniem wydanego wcześniej pozwolenia.
Reasumując, należy wskazać, iż pozwolenie na broń palną może zostać wydane przez organ Policji w przypadku, kiedy wnioskodawca spełni ww. kryteria oraz gdy udowodni, że powołane przez niego okoliczności uzasadniają jego wydanie.
Z wyrazami szacunku
Sekretarz stanu
Marek Surmacz
Warszawa, dnia 12 kwietnia 2007 r.