V kadencja

Interpelacja nr 4914

do ministra pracy i polityki społecznej

w sprawie luki prawnej dotyczącej okresu przejściowego między starym a nowym systemem emerytalnym

   Szanowny Panie Ministrze! Istnieje luka prawna dotycząca okresu przejściowego między starym a nowym systemem emerytalnym. Emerytury osób korzystających ze świadczeń w 2008 r. mogą być nawet o połowę niższe. ZUS domaga się zmian w przepisach regulujących sposób wypłaty świadczeń. Od 2009 r. ZUS może wyliczyć świadczenie w tzw. systemie mieszanym. Jednak ustawodawca zapomniał o wielu ubezpieczonych mogących przechodzić na emeryturę rok wcześniej, którym ZUS musi, zgodnie z obowiązującymi przepisami, wyliczyć świadczenia według nowych zasad. Polegają one na tym, że zgromadzony kapitał dzieli się przez dalszą długość trwania życia. Jak dowiedzieliśmy się w ZUS, w efekcie tej luki prawnej świadczenia osób przechodzących na emeryturę w 2008 r. mogą być w skrajnym przypadku nawet o połowę niższe od świadczeń wypłacanych dla nich rok później.

   Możliwość wypłaty wcześniejszej emerytury dla osób urodzonych w latach 1949-1968 dopuszcza m.in. art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353, z późn. zm.). Aby z niej skorzystać, osoby te muszą przed 1 stycznia 1999 r. legitymować się wymaganym okresem zatrudnienia w tzw. szczególnych warunkach (najczęściej wynosi 15 lat) i odpowiednim stażem ubezpieczeniowym (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn). Nie mogą należeć do OFE. Dotyczy to m.in. artystów, twórców, dziennikarzy, nauczycieli, celników. Jak szacuje resort pracy, prawo do tych świadczeń ma około 200 tys. osób. Jeśli ukończą one odpowiedni wiek, mogą przejść na emeryturę.

   ZUS ma obliczać do końca 2007 r. ich świadczenie na podstawie aktualnych przepisów. Uwzględni więc lata składkowe i nieskładkowe, kwotę bazową i tzw. podstawę wymiaru (uwzględnia wysokość zarobków). Problem polega na tym, że w 2008 r. ZUS wyliczy ją dla nich już na nowych zasadach: podzieli kapitał, jaki ubezpieczony zgromadził w ZUS, na tzw. dalszą długość trwania życia (oblicza ją GUS). Ta druga metoda będzie dla ubezpieczonych mniej korzysta. Dwie osoby, które wpłacą do ZUS tyle samo składek, będą pracować przez taką samą liczbę lat i przejdą na emeryturę w identycznym wieku - w zależności od tego, kiedy to zrobią - otrzymają różne świadczenia.

   Wobec powyższego pytam Pana Ministra:

   1. Czy prawdą jest, że istnieje luka prawna dotycząca okresu przejściowego między starym a nowym systemem emerytalnym?

   2. Czy prawdą jest, że emerytury osób korzystających ze świadczeń w 2008 r. mogą być nawet o połowę niższe?

   3. Jakie kroki zamierza podjąć ministerstwo, aby zniwelować tę lukę prawną?

   Z poważaniem

   Poseł Anna Sobecka

   Toruń, dnia 1 sierpnia 2006 r.