V kadencja
Odpowiedź ministra rolnictwa i rozwoju wsi
na interpelację nr 1492
w sprawie zalesienia odłogów ziemi
Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją Pana Posła Bogusława Wontora, pismo znak SPS-023-1492/06 z dnia 7.03.06 r., w sprawie zalesiania odłogów, pragnę przekazać następującą informację.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. z 2004 r., Nr 187, poz. 1929, z późn. zm.) do zalesiania można przeznaczyć wyłącznie grunty w stałym użytkowaniu rolniczym. Przepisy w zakresie minimalnych wymogów dobrej kultury rolnej określają maksymalny czas ugorowania na 5 lat. Odłóg jest z definicji gruntem rolnym nieużytkowanym rolniczo dłużej niż ugór. Posiłkując się wcześniejszą definicją ugorowania, należy stwierdzić, iż odłóg nie może spełniać definicji gruntu trwale użytkowanego rolniczo, gdyż nie spełnia minimalnych wymogów dobrej kultury rolnej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami na zalesianie takiego gruntu nie można uzyskać pomocy finansowej ze środków UE.
Przepisy o pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych zaczęły funkcjonować w systemie prawnym od 2001 r. (ustawa o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia 2001 r.-2004 r., ww. rozporządzenie od 2004 r.). Zarówno na podstawie przepisów ustawy, jak i rozporządzenia, rolnik otrzymywał środki finansowe po wykonaniu zalesienia gruntów rolnych. Różnice dotyczyły sposobu finansowania zakupu sadzonek drzew. Zgodnie z ustawą sadzonki dostarczało nadleśnictwo (i nadleśnictwo otrzymywało refinansowanie ich kosztu), w rozporządzeniu zakup sadzonek został wprowadzony jako element części inwestycyjnej wniosku na zalesianie gruntów rolnych, tzw. wsparcia na zalesianie (refinansowanie zakupu sadzonek otrzymuje producent rolny wnioskujący o przyznanie pomocy).
W obydwu przepisach przyjmowano jako założenie dobrowolność przystępowania do programu zalesień. Kształtowanie prawa powinno się odbywać w taki sposób, aby zapewnić właściwe wydatkowanie środków publicznych. Egzekwowanie warunków realizacji zalesienia jest skuteczniejsze przy założeniu wykorzystania instrumentu refundacji kosztów poniesionych, gdyż wnioskodawca, aby uzyskać zwrot kosztów, musi spełnić wymogi nakładane przez ustawodawcę. Praktyka realizacji takich przepisów wykazała ich skuteczność. Obowiązujący przepis pozwala na zakup sadzonek we wszystkich gospodarstwach szkółkarskich (należących do nadleśnictw oraz prywatnych), podając, iż jedynym kryterium jest źródło pochodzenia nasion, z których wyprodukowano te sadzonki. Taki przepis nie dyskryminuje żadnej z grup producentów sadzonek. Ponadto zakup sadzonek przez producenta rolnego daje też możliwość negocjowania sposobu rozliczania zakupionych sadzonek z ich producentem.
Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, wyrażam przekonanie, iż dotychczas obowiązujący system jest wystarczający. Powierzchnia gruntów rolnych przeznaczonych do zalesienia (ok. 23 000 ha) oraz liczba producentów rolnych (ok. 6500), którzy dotychczas skorzystali z tego działania, może świadczyć jedynie na korzyść zaproponowanych rozwiązań merytorycznych i prawnych. W związku z tym nie ma merytorycznych przesłanek do wprowadzania proponowanej zmiany przepisów w zakresie zalesiania gruntów rolnych.
Z poważaniem
Minister
Krzysztof Jurgiel
Warszawa, dnia 30 marca 2006 r.