V kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 3202

w sprawie przyznawania zasiłku dla osób, które skorzystały z ulgi w składkach na ubezpieczenie społeczne dla zakładających firmy

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo z dnia 22 czerwca br., znak: SPS-023-3202/06, przekazujące interpelację Posłów: Haliny Molki i Jana Bestry w sprawie przyznawania zasiłku dla osób, które skorzystały z ulgi w składkach na ubezpieczenie społeczne dla zakładających firmy, uprzejmie wyjaśniam:

   W dniu 1 lipca 2005 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 150, poz. 1248), która wprowadziła preferencje dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej po raz pierwszy lub po co najmniej 5-letniej przerwie (60 miesięcy kalendarzowych).

   Zgodnie z powyższą ustawą, wymienione osoby mają prawo do deklarowania przez pierwsze 24 miesiące kalendarzowe prowadzenia działalności podstawy wymiaru składek płaconych na ubezpieczenie społeczne na poziomie 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę, zamiast 60% przeciętnego wynagrodzenia, które stanowi minimalną podstawę wymiaru dla wszystkich pozostałych osób prowadzących szeroko rozumianą pozarolniczą działalność.

   Opisana ustawa miała być czynnikiem wpływającym na poprawę sytuacji na rynku pracy poprzez tworzenie systemu zachęt do podejmowania działalności gospodarczej przez osoby faktycznie lub potencjalnie bezrobotne. Dlatego też wspomniane zmiany w zakresie obowiązku ubezpieczeń społecznych oraz praw w tym zakresie zaadresowane zostały przez Sejm do osób podejmujących działalność gospodarczą (zakładających firmy) a nie do wszystkich osób już prowadzących lub mających podjąć szeroko rozumianą w świetle przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych pozarolniczą działalność.

   Z kolei art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.) nakłada obowiązek płacenia składki na Fundusz Pracy od kwoty co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, co faktycznie oznacza, iż osoby korzystające ze wspomnianych wyżej możliwości z racji podejmowania działalności po raz pierwszy czy po 5-letniej przerwie nie płaca składki na Fundusz Pracy. Z kolei art. 71 wspomnianej ustawy określa, że zasiłek przysługuje osobie bezrobotnej za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy, jeżeli w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia (obecnie 899,10 zł). Dotyczy to także stosunków pokrewnych stosunkowi pracy wymienionych w podanym wyżej artykule w tym także umowy zlecenie pod warunkiem odprowadzania przez pracodawcę składki na Fundusz Pracy. Do 365 dni zalicza się również inne okresy niewymienione w ust. 1 pkt. 2 podanego artykułu, za które opłacana była składka na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy lub zaopatrzenie emerytalne i Fundusz Pracy, jeśli podstawę wymiaru składki stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie oraz okresy pobierania zasiłku chorobowego, przypadające po ustaniu zatrudnienia wykonywania innej pracy zarobkowej, jeżeli podstawę jego wymiaru stanowi kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Tym samym, korzystanie przez przedsiębiorcę z ulgi przewidzianej ustawą oznacza brak ochrony na wypadek bezrobocia w tym okresie, oznacza również uszczuplenie przyszłych uprawnień emerytalnych przedsiębiorcy, jak również obniżenie zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i ewentualnych rent z tytułu niezdolności do pracy, gdyby taka niezdolność powstała w okresie 24 miesięcy korzystania przez przedsiębiorcę z ulgi przewidzianej wspomnianą ustawą z 1 lipca 2005 r.

   Należy podkreślić, że z przedstawionych powyżej powodów korzystanie przez przedsiębiorcę ze wspomnianej ulgi ma charakter dobrowolny.

   Nie można jednocześnie pominąć faktu, iż Fundusz Ubezpieczeń Społecznych oraz Fundusz Pracy gwarantują ochronę w postaci świadczeń pieniężnych w zamian za określone składki. Osoba, która na zasadzie dobrowolności świadomie zaniża poziom opłacanych przez siebie składek (ponad 5 razy niższa podstawa wymiaru), nie może zatem liczyć na pełny zakres ochrony. Jednocześnie informuję, że osoby takie w przypadku zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotne, choć nie posiadają prawa do pobierania zasiłku dla bezrobotnych, mogą na ogólnych zasadach korzystać z aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu.

   Ponadto informuję, że w Ministerstwie trwa obecnie przegląd i analiza istniejących przepisów w tym zakresie. Dotyczy to oczywiście także ich praktycznego funkcjonowania. Jeśli w następstwie tego przeglądu miałyby nastąpić formalne propozycje zmian, to nie będzie to możliwe wcześniej niż w drugiej połowie bieżącego roku.

   Z wyrazami szacunku

   Podsekretarz stanu

   Bogdan Socha

   Warszawa, dnia 12 lipca 2006 r.