V kadencja
Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra -
na interpelację nr 377
w sprawie statusu prawnego fundacji na przykładzie Fundacji Miejski Park i Ogród Zoologiczny w Krakowie
Szanowny Panie Marszałku! W związku z otrzymaną przy piśmie z dnia 28 grudnia 2005 r., znak: SPS-023-377/05 interpelacją posła Ireneusza Rasia w sprawie statusu prawnego fundacji na przykładzie Fundacji Miejski Park i Ogród Zoologiczny w Krakowie - uprzejmie informuję:
W myśl przepisu art. 4 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2006 r. nowej ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104) fundacja nie należy do sektora finansów publicznych. Fundacja nie jest bowiem wymieniona wprost w art. 4 ustawy o finansach publicznych jako jednostka sektora finansów publicznych.
Zgodnie z art. 30 nowej ustawy o finansach publicznych ze środków publicznych nie można tworzyć fundacji.
Zaznaczyć należy, iż analogiczne uregulowania dotyczące zakresu jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych istniały w ustawie z dnia 28 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 ze zm.), która utraciła moc prawną z dniem 31 grudnia 2005 r. (art. 5 ustawy), z tym jednak zastrzeżeniem, iż w myśl poprzednio obowiązującego przepisu art. 23 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. fundacji nie mógł tworzyć Skarb Państwa.
Za przyjęciem stanowiska, w świetle którego fundacja nie należy do sektora finansów publicznych, przemawiają także przepisy ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (DzU. Nr 96, poz. 873 ze zm.). W art. 3 został określony zakres przedmiotowy i podmiotowy pojęcia ˝działalności pożytku publicznego˝. Zgodnie z ust. l działalność pożytku publicznego może być prowadzona wyłącznie przez organizacje pozarządowe. Definicję organizacji pozarządowych zawiera ust. 2 - wynika z niego, że, z zastrzeżeniem ust. 4, organizacjami pozarządowymi są niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia. Zgodnie z ust. 4 części przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie nie stosuje się m. in. do fundacji, których jedynym fundatorem jest jednostka samorządu terytorialnego. Uzasadnieniem regulacji zawartej w ust. 4 jest to, że te fundacje należą do kategorii organizacji pozarządowych, a więc nie są jednostkami sektora finansów publicznych.
Podobny pogląd został wyrażony także przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 maja 2002 r., sygn. akt 111 SA 284/02. W wyroku tym, wydanym w związku z powoływaniem przez gminę fundacji w okresie obowiązywania poprzedniej ustawy o finansach publicznych z dnia 26 listopada 1998 r., NSA wyraził pogląd, że skoro fundacja nie została wymieniona w ustawie o finansach publicznych jako jednostka sektora finansów publicznych, to ˝nie należy niewątpliwie do sektora finansów publicznych˝.
Podsumowując powyższe, należy zatem stwierdzić, że fundacja, której jedynym fundatorem jest gmina i której działalność polega m. in. na prowadzeniu i utrzymywaniu Krakowskiego Ogrodu Zoologicznego, utrzymywaniu terenów cennych przyrodniczo czy lasów komunalnych, nie stanowi jednostki sektora finansów publicznych, o której mowa w art. 4 pkt 12 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. Na fundację nie mogą być zatem nałożone żadne rygory i powinności właściwe dla jednostek zaliczonych do sektora finansów publicznych, odnoszące się m.in. do sporządzania sprawozdań budżetowych.
Niezależnie od powyższego, uważam jednocześnie, iż jedynym zadaniem fundacji nie powinna być realizacja w imieniu gminy jej zadań własnych. W myśl bowiem przepisów ustawy o samorządzie gminnym zadania nałożone ustawami gmina realizuje przy pomocy jednostek organizacyjnych utworzonych w trybie uchwał rady gminy. Fundacja natomiast z mocy prawa posiada osobowość prawną i może realizować zadania zlecone przez gminę na podstawie art. 176 ustawy o finansach publicznych.
Z wyrazami szacunku
Sekretarz stanu
Elżbieta Suchocka-Roguska
Warszawa, dnia 4 stycznia 2006 r.