IV kadencja

Interpelacja nr 9174

do ministra środowiska

w sprawie zmian w ustawie Prawo ochrony środowiska dotyczących funkcjonowania wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej

   Szanowny Panie Ministrze! Kierowany przez Pana resort przygotował projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska. Projekt ten zakłada scentralizowanie działalności wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej i podporządkowanie ich organom rządowym.

   Zmiany te powodują wielkie zaniepokojenie samorządów wojewódzkich. Szczególne obawy wzbudzają projekty przepisów przewidujących:

   - powoływanie członków rad nadzorczych przez wojewodę;

   - powoływanie przewodniczącego rady nadzorczej przez Ministra Ochrony Środowiska;

   - nadawanie statutu wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej przez Ministra Ochrony Środowiska.

   Propozycje te są oceniane jako zmniejszenie roli przedstawicieli regionu w zarządzaniu funduszem i ograniczenie samorządności, a przecież to samorząd lokalny, lepiej niż władze centralne, zna lokalne potrzeby i możliwości.

   Kierowany przez Pana resort twierdzi, że zmiany te mają na celu zapewnienie jak najsilniejszego, pod względem merytorycznym, składu osobowego rad nadzorczych wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Z kolei zmiany w nadzorze i kontroli wojewódzkich funduszy tłumaczone są potrzebą zwiększenia nadzoru i koniecznością skonsolidowania systemu funduszy i ujednolicenia zasad ich działania.

   Proszę Pana Ministra o udzielenie następujących wyjaśnień:

   1. W jaki sposób wyznaczanie przewodniczących rad nadzorczych wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej przez Ministra i powoływanie ich członków przez wojewodów ma zapewnić wysoki poziom merytoryczny?

   2. Jakie będą kryteria doboru osób do rad nadzorczych funduszy?

   3. W jaki sposób zamierza Pan wyegzekwować stosowanie tych kryteriów przy doborze?

   4. W jaki sposób zarządy województw mają wykonywać swoje obowiązki w zakresie realizacji polityki ekologicznej państwa na szczeblu województwa, jeżeli zostanie im odebrany (na rzecz wojewody, czyli przedstawiciela administracji rządowej) wpływ na powoływanie i odwoływanie członków rad nadzorczych?

   5. Dlaczego projekt ustawy - Prawo ochrony środowiska zawiera zapis o powoływaniu członków rad nadzorczych funduszy na okres 5 lat, bez możliwości ich odwołania w razie zastrzeżeń do ich pracy? Skąd to przekonanie, że wszyscy wybrani przez wojewodę członkowie rad nadzorczych będą należycie wywiązywać się ze swych obowiązków? Na czym je Pan opiera?

   6. Dlaczego projekt ustawy przewiduje łączenie stanowisk w radzie nadzorczej z kierowniczymi funkcjami w administracji publicznej szczebla wojewódzkiego? Czemu ma służyć takie rozwiązanie? Czy na pewno przyjęcie takiej zasady będzie sprzyjać należytemu wykonywaniu przez te osoby obowiązków na obu stanowiskach?

   7. Czy nie byłoby lepszym rozwiązaniem przyjęcie w art. 413 ust. 5 zapisów punktów 1-4 w następującym kształcie:

   ˝pkt 1 - przedstawiciel urzędu wojewódzkiego wyznaczony przez wojewodę,

   pkt 2 - przedstawiciel wojewódzkiej komisji do spraw ochrony przyrody lub wojewódzkiej komisji do spraw ocen oddziaływania na środowisko wyznaczony przez wojewodę,

   pkt 3 - przedstawiciel urzędu marszałkowskiego wyznaczony przez zarząd województwa,

   pkt 4 - przedstawiciel komisji do spraw środowiska sejmiku województwa˝

   zamiast przewidzianych w tym projekcie zapisów:

   ˝1) dyrektor lub wicedyrektor wydziału do spraw ochrony środowiska urzędu wojewódzkiego lub wojewódzki inspektor ochrony środowiska lub jego zastępca,

   2) przewodniczący wojewódzkiej rady ochrony przyrody lub jego zastępca lub przewodniczący wojewódzkiej komisji do spraw ocen oddziaływania na środowisko lub jego zastępca,

   3) przewodniczący właściwej komisji do spraw środowiska sejmiku wojewódzkiego lub jego zastępca,

   4) dyrektor lub wicedyrektor departamentu do spraw ochrony środowiska urzędu marszałkowskiego˝?

   Pragnę podkreślić, że za takim kształtem powyższych przepisów opowiadają się przedstawiciele samorządów wielu województw.

   8. Czy centralizacja funduszy wojewódzkich i podporządkowanie ich organom rządowym nie stoi w sprzeczności z polityką Unii Europejskiej, której podmiotem są regiony i ich zrównoważony rozwój?

   Z moich dotychczasowych obserwacji Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie wynika, że jego działalność (w oparciu o dotychczasowe zasady), w zakresie realizacji polityki ochrony środowiska i współfinansowania inwestycji proekologicznych, jest oceniana bardzo wysoko. Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, że w większości województw oceny te są podobne. O dobrej ocenie dotychczasowej działalności funduszy świadczyć może także fakt ogromnej liczby protestów, jakie były kierowane do Sejmu w trakcie prac nad projektami ustaw, zmieniającymi podstawy prawne ich funkcjonowania.

   Proszę Pana Ministra o ponowne, wnikliwe przeanalizowanie wszystkich uwag krytycznych do projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska i uwzględnienie ich w toku dalszych prac legislacyjnych.

   Łączę wyrazy szacunku

   Poseł Zbigniew Janowski

   Warszawa, dnia 13 stycznia 2005 r.