IV kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 3268

w sprawie negatywnych konsekwencji przebiegu linii elektroenergetycznej 220 KV nad budynkiem mieszkalnym

   Szanowny Panie Marszałku! Dotyczy: zapytania z dnia 4 sierpnia 2004 r. nr SPS-0203-3268/04. W odpowiedzi na zapytanie pana posła Stanisława Rydzonia w sprawie negatywnych konsekwencji przebiegu linii elektroenergetycznej 220 kV nad budynkiem mieszkalnym - uprzejmie przedkładam wyjaśnienia w tej sprawie.

   Przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2003 r. nr 207, poz. 2016 z późn. zm.) stanowią, że obiekt budowlany należy projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie wymagań podstawowych dotyczących m.in.: bezpieczeństwa użytkowania, odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska. Przepisy techniczno-budowlane zostały wydane dla szeregu obiektów budowlanych, w tym dla budynków, natomiast nie zostały wydane dla sieci elektroenergetycznych. Przy braku przepisów techniczno-budowlanych dla sieci elektroenergetycznych wykorzystuje się zasady wiedzy technicznej (art. 5 ustawy - Prawo budowlane), do której należą Polskie Normy.

   Wymagania techniczno-budowlane dla budynków reguluje rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75, poz. 690 z późn. zm.), które wymaga, aby budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi był wznoszony poza zasięgiem zagrożeń i uciążliwości określonych w przepisach odrębnych, przy czym dopuszcza się wznoszenie budynków w tym zasięgu pod warunkiem zastosowania środków technicznych zmniejszających uciążliwości poniżej poziomu ustalonego w tych przepisach bądź zwiększających odporność budynku na te zagrożenia i uciążliwości.

   Do zagrożeń i uciążliwości, jakie mogą pochodzić od napowietrznej linii elektroenergetycznej o napięciu znamionowym 220 kV, należą:

   1) porażenie prądem elektrycznym (zachowanie wymaganych odległości przewodu od budynku według PN),

   2) oddziaływanie pola elektromagnetycznego (nieprzekroczenia dopuszczalnych poziomów pól elektrycznego i magnetycznego - określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska),

   3) oddziaływanie akustyczne (nieprzekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu - określonego w rozporządzeniu Ministra Środowiska).

   W zakresie ochrony przed porażeniem powinny być zachowane odległości między budynkami a linią elektroenergetyczną. Wymagane odległości określa norma PN-E-05100-1:1998 ˝Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa. Linie prądu przemiennego z przewodami roboczymi gołymi˝. Odległości te, zarówno pionowe, jak i poziome, zależą od napięcia znamionowego elektroenergetycznej linii napowietrznej (przewodów będących pod napięciem) oraz od rodzaju obiektu budowlanego, np. budynku. Norma dopuszcza krzyżowanie budynków mieszkalnych liniami o napięciu znamionowym 110 kV i modernizowanymi liniami 220 kV, natomiast zabrania krzyżować budynki mieszkalne, szkoły, budynki użyteczności publicznej, w których mogą stale przebywać ludzie, liniami o napięciu znamionowym 400 kV i nowo budowanymi liniami o napięciu znamionowym 220 kV. Odległość pionowa przewodów linii elektroenergetycznej o napięciu znamionowym 220 kV, w przypadku skrzyżowania przy największym zwisie normalnym, powinna być nie mniejsza niż:

   - 4,97 m od trudno dostępnej części budynku lub trudno zapalnej części budynku,

   - 6,47 m od łatwo dostępnej części budynku lub łatwo zapalnej części budynku, z wyjątkiem podłogi tarasu, balkonu, galeryjki itp. przeznaczonych na pobyt ludzi, w którym to przypadku powinny być spełnione dodatkowe wymagania dotyczące dopuszczalnego poziomu pól elektromagnetycznych.

   Wymagania dotyczące dopuszczalnego poziomu pól elektromagnetycznych uregulowane są w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. nr 192, poz. 1883), które określa dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych w środowisku, zróżnicowane dla: terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową oraz dla miejsc dostępnych dla ludności.

   Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych, charakteryzowane przez dopuszczalne wartości parametrów fizycznych, dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową wynoszą: dla składowej elektrycznej - 1 kV/m, dla składowej magnetycznej - 60 A/m, natomiast dla miejsc dostępnych dla ludności odpowiednio: 10 kV/m i 60 A/m.

   Należy mieć również na uwadze, że wymagania dotyczące ochrony przed polem elektromagnetycznym wytwarzanym przez pracującą linię wysokiego napięcia zostały wprowadzone do polskich przepisów prawnych dopiero w 1980 r., a więc po wybudowaniu elektroenergetycznej linii napowietrznej (ok. 1943 r.) i budynku mieszkalnego (1955 r.).

   Wymagania dotyczące oddziaływania akustycznego uregulowane są w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2002 r. w sprawie wartości progowych poziomów hałasu (Dz.U. nr 8, poz. 81), które określa wartości progowe poziomów hałasu w środowisku, których przekroczenie powoduje zaliczenie obszaru, na którym poziom hałasu przekracza poziom dopuszczalny, do kategorii terenu zagrożonego hałasem. Wartość progowa poziomu hałasu wyrażona równoważnym poziomem dźwięku A na terenach zabudowy mieszkaniowej pochodzących od źródeł hałasu (hałas emitowany przez linie elektroenergetyczne usytuowane w pobliżu budynków mieszkalnych) wynosi: dla pory dnia - 67 dB, a dla pory nocy - 57 dB. Wieloletnie doświadczenia z pomiarów poziomu hałasu wytwarzanego przez krajowe układy przesyłowe i rozdzielcze wskazuje, że nie przekracza on, w odległości kilkunastu metrów od linii, nawet w najgorszych warunkach pogodowych, wartości 32-40 dB (decybeli akustycznych) dla linii 220 kV (dla przykładu - rozmowa towarzyska to ok. 55 dB, przy czym należy zauważyć, że obniżenie poziomu hałasu o 3 dB oznacza jego zmniejszenie o połowę).

   Jak wynika z powyższych przepisów, usytuowanie budynku mieszkalnego pod elektroenergetyczną linią napowietrzną o napięciu znamionowym 220 kV jest bezpieczne, pod warunkiem spełnienia parametrów technicznych zgodnych z normą PN-E 05100-1:1998 oraz spełnienia wymagań dotyczących: oddziaływania pól elektromagnetycznych pochodzących od linii wysokiego napięcia i oddziaływania akustycznego.

   Z wyrazami szacunku

   Podsekretarz stanu

   Andrzej Bratkowski

   Warszawa, dnia 20 sierpnia 2004 r.