IV kadencja

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia prezesa Rady Ministrów -

na interpelację nr 6661

w sprawie stanu przygotowania Polski do wykorzystania funduszy unijnych

   Odpowiadając na interpelację Pani Poseł Anny Sobeckiej w sprawie stanu przygotowania Polski do wykorzystania funduszy unijnych, otrzymaną przy piśmie Marszałka Sejmu RP z dnia 1 marca 2004 r., znak SPS-0202-6661/04, pragnę przedstawić poniższe wyjaśnienia.

   W odpowiedzi na pytanie: Czy prawdą jest, że Polska może nie wykorzystać funduszy unijnych, ponieważ wciąż utrudniony jest dostęp do informacji o zasadach ich wykorzystania, uprzejmie informuję, że priorytetowym zadaniem Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej jest pełne przygotowanie do skutecznego i efektywnego wykorzystywania przez Polskę unijnej pomocy strukturalnej. Zadanie to będzie realizowane przez następujące cele szczegółowe:

   - wzmocnienie struktur administracyjnych odpowiedzialnych za zarządzanie pomocą strukturalną,

   - stworzenie warunków do sprawnego uruchomienia programów operacyjnych i efektywnego mechanizmu koordynacji wdrażania tych programów,

   - stworzenie strategii promocji i informacji o funduszach strukturalnych oraz o programach operacyjnych,

   - stworzenie systemu monitoringu i kontroli finansowej wykorzystania funduszy.

   Powyższe zadania zostały zapisane w Planie działań MGPiPS na 2004 r., a ich realizacja jest systematycznie monitorowana i przebiega generalnie zgodnie z zaplanowanym harmonogramem. Osiągnięcie tego celu nie jest obecnie zagrożone, choć niewątpliwie niezbędne jest bardzo sprawne i terminowe wdrażanie wszystkich zaplanowanych zadań.

   Nadzór nad koordynacją przygotowań do wykorzystania instrumentów strukturalnych UE sprawuje Rada Ministrów.

   Ponadto Instytucje Zarządzające zapewniają przestrzeganie zapisów Rozporządzenia Komisji (WE) 1159/2000 dotyczącego stosowania środków informacyjnych i promocyjnych. Przewidywane działania zostały określone w Uzupełnieniach programu. Każdy z programów operacyjnych zawiera alokacje finansowe przeznaczone na pokrycie kosztów z zakresu działań promocyjnych i informacyjnych na poziomie programu operacyjnego.

   W każdej Instytucji Zarządzającej wydzielono komórki odpowiedzialne za informację i promocję. Zadaniem tych komórek jest m.in. dostarczanie i upowszechnianie informacji o Funduszu, z którego środków finansowany jest dany program operacyjny, o realizowanych w jego ramach projektach, a także inicjowanie i realizacja dodatkowych działań promocyjnych (imprezy informacyjne itp.). Komórki zajmujące się informacją i promocją pełnią też funkcję głównego punktu kontaktowego (w porozumieniu z Instytucją Pośredniczącą) dla potencjalnych beneficjentów.

   Jednocześnie uprzejmie informuję, że z dniem 1 kwietnia br. w holu budynku głównego MGPiPS przy Placu Trzech Krzyży 3/5 zostanie uruchomiony Punkt informacyjny nt. funduszy strukturalnych UE. Wszyscy zainteresowani będą mogli uzyskać informacje dotyczące funduszy strukturalnych oraz poszczególnych programów operacyjnych

   W odpowiedzi na pytanie: Dlaczego dostęp do informacji o zasadach wykorzystania funduszy unijnych jest utrudniony, pragnę zauważyć, że powyższa dziedzina jest pewnym novum w pracy administracji publicznej. Działania z zakresu informacji i promocji są przedmiotem ewaluacji w ramach poszczególnych programów operacyjnych oraz przedmiotem oceny dokonanej przez Komitety Monitorujące.

   Pragnę zauważyć, że w obliczu nowych technologii informatycznych istniejący serwis internetowy dedykowany poszczególnym kategoriom interwencji strukturalnych (www.funduszestrukturalne.gov.pl) jest korzystnym elementem działań informacyjnych. Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej dąży do zapewnienia jak najlepszej promocji operacji funduszy, podniesienia wiedzy na temat zasad działania i możliwości pozyskania pomocy strukturalnej. W najbliższym czasie planowane są następujące działania promocyjne skierowane do określonych grup docelowych, beneficjantów i potencjalnych wnioskodawców:

   - System informacji elektronicznej dla każdego SOP oraz ZPORR i jego 16 komponentów wojewódzkich: informacje o możliwościach przedkładania propozycji/realizacji projektów w ramach poszczególnych programów i kryteriach wyboru projektów, porady online, formularze wniosków, forum, porady techniczne, często zadawane pytania (frequently asked questions - FAQ),

   - Publikacja przez Instytucję Zarządzającą PWW biuletynu informacyjnego przeznaczonego dla szerokiego kręgu odbiorców - w formie drukowanej oraz elektronicznej na stronach internetowych i zawierającego: informacje o możliwościach przedkładania propozycji/realizacji projektów w ramach poszczególnych programów, wyjaśnienia, przykłady ˝najlepszych praktyk˝, artykuły zawierające analizy, komentarze, koncepcje oraz opinie, etc. Bardziej szczegółowe biuletyny informacyjne wydawane będą przez poszczególne Instytucje Zarządzające programami/lub odpowiedzialne za koordynację danego Funduszu,

   - Utworzenie w każdym z województw punktów informacyjno-doradczych odpowiedzialnych m.in. za: informowanie o dostępności środków UE oraz możliwościach stwarzanych przez te środki,

   - Środki skierowane do opinii publicznej, takie jak artykuły prasowe, programy radiowe i telewizyjne, konferencje, publikacje, raporty, broszury etc,

   - Utworzenie systemu wymiany informacji (WEB + forum) wewnątrzadministracyjnej, koordynowanego przez Instytucję Zarządzającą PWW: przykłady dobrych projektów, napotykane trudności, często zadawane pytania (frequently asked questions - FAQ), sprawozdania z posiedzeń Komitetów Monitorujących.

   Właściwemu przygotowaniu struktur do absorpcji środków UE służy min. przygotowany Ogólny podręcznik wdrażania funduszy strukturalnych, który - przedstawiając ogólne zasady zarządzania, wdrażania, monitorowania oraz kontroli funduszy strukturalnych w Polsce - stanowi bazę dla podręczników uszczegóławiających procedury wdrażania programów operacyjnych. Integralną częścią podręcznika są zestawy wzorów dokumentów wymaganych w zakresie wdrażania każdego z funduszy strukturalnych wraz z niezbędnymi do ich wypełnienia instrukcjami. Opracowano również Ogólny podręcznik Zarządzania i Kontroli Funduszu Spójności. Podręczniki te przeznaczone są dla szerokiego kręgu odbiorców - instytucji zaangażowanych w zarządzanie, monitorowanie i kontrolę środków z UE oraz dla potencjalnych Beneficjentów końcowych, dla których istotną kwestią są zasady związane z przygotowaniem projektów - i zostaną wykorzystane w szkoleniach w zakresie procedur wdrażania instrumentów strukturalnych skierowanych do Beneficjentów końcowych.

   Zostały również opracowane podręczniki uszczegółowiające procedury wdrażania poszczególnych programów operacyjnych oraz podręcznik regulujący zasady wdrażania Funduszu Spójności dla obszarów środowiska i transportu.

   W odpowiedzi na pytanie: Czy prawdą jest, że nie ma również systemu komputerowego, który by monitorował i rozliczał środki, ani systemu bankowego kredytującego potencjalnych beneficjentów, uprzejmie informuję, że System Informatyczny Monitoringu i Kontroli Finansowej Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności (SIMIK) został zaprojektowany jako system zapewniający kompletną obsługę wszystkich działań związanych z przeprowadzeniem monitoringu i kontroli finansowej funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności na poziomie centralnym i regionalnym. Jego stworzenie jest jednym z warunków przyznania Polsce środków przez Komisję Europejską. Należy zauważyć, że system ten będzie operował zarówno na szczeblu centralnym, jak i regionalnym, a więc oprócz wszystkich ministerstw obsługujących fundusze strukturalne i Fundusz Spójności, także 16 Urzędów Wojewódzkich, 16 Urzędów Marszałkowskich, Regionalne Instytucje Finansujące, Wojewódzkie Urzędy Pracy oraz Urzędy Kontroli Skarbowej zostaną włączone do wspólnej sieci. Za pośrednictwem tego systemu możliwa będzie wiarygodna i rzetelna ocena wszystkich projektów oraz wydatkowanych w ich ramach środków finansowych. System obejmuje swoim zasięgiem cały kraj i gromadzić będzie dane tak szczegółowe, jak np. poszczególne faktury w ramach projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. System SIMIK jest jednym z krytycznych elementów systemu wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce i jego realizacji poświęcona została szczególna uwaga. Sprawne funkcjonowanie systemu jest warunkiem koniecznym realizacji Podstaw Wsparcia Wspólnoty. Przygotowania do budowy systemu, finansowane ze środków PHARE, są już w bardzo zaawansowanej fazie. Opracowano strukturę logiczną i funkcjonalną systemu oraz strukturę sieci SIMIK-NET. Przyjęto również projekt generalny systemu oraz rozpoczęła się procedura testowania poszczególnych jego modułów.

   Budowa, modyfikacje i rozbudowa systemu kontynuowana będzie w ramach Programu Operacyjnego Pomocy technicznej tak, aby zapewnić najwyższą możliwą funkcjonalność i niezawodność systemu. Dodatkowo realizowane będą informacyjne działania wspierające, konieczne dla stworzenia właściwego klimatu dla korzystania z systemu oraz zapewnienia jego rozwoju.

   Natomiast w związku z pytaniem dotyczącym systemu bankowego kredytującego potencjalnych beneficjentów banki przygotowują własne instrumenty, które mogą wspomóc przedsięwzięcia finansowane ze środków strukturalnych. MGPiPS jest w tej sprawie w ścisłym kontakcie ze Związkiem Banków Polskich.

   Sekretarz stanu

   Jacek Piechota

   Warszawa, dnia 6 kwietnia 2004 r.