IV kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 8128

w sprawie depozytów bankowych skonfiskowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej

   Szanowny Panie Marszałku! Nawiązując do złożonej przez posła Marka Suskiego przy piśmie z dnia 13 września 2004 r. nr SPS-0202-8128/04 interpelacji dotyczącej depozytów bankowych skonfiskowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej, uprzejmie informuję, co następuje.

   Odnosząc się do postawionej kwestii dokumentów, w których stwierdzone miało być zajęcie przez ˝Devisenschutzkommando˝ depozytu, uprzejmie informuję, iż Minister Finansów zwrócił się do Prezesa Narodowego Banku Polskiego z prośbą o poinformowanie, czy NBP dysponuje taką dokumentacją. W odpowiedzi Prezes Narodowego Banku Polskiego poinformował, iż po II wojnie światowej Narodowy Bank Polski nie przejmował żadnych banków.

   Wobec powyższego Minister Finansów wystąpił z prośbą o udzielenie informacji do Banku Gospodarstwa Krajowego, który obecnie zajmuje się czynnościami dotyczącymi zlikwidowanych banków na podstawie dekretów z dnia 25 października 1948 r. o reformie bankowej (art. 5 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o Banku Gospodarstwa Krajowego - Dz. U. Nr 65, poz. 594).

   W odpowiedzi poinformowano, iż Bank Gospodarstwa Krajowego nie posiada w swoim archiwum zakładowym żadnych dokumentów odnoszących się do przedwojennych depozytów rzeczowych składanych w jego centrali i oddziałach. Nie ma też żadnych informacji o innych depozytach składanych w likwidowanych bankach na podstawie dekretu o reformie bankowej oraz dekretów o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych oraz zasadach i trybie likwidacji niektórych instytucji kredytu długoterminowego.

   Jednocześnie Bank Gospodarstwa Krajowego poinformował, iż wedle jego najlepszej wiedzy dokumenty odnoszące się do powyższej sprawy mogą znajdować się, i częściowo znajdują się, w Archiwum Akt Nowych w Warszawie i jego oddziałach w tych miastach, które były siedzibami likwidowanych jednostek BGK.

   Bank Gospodarstwa Krajowego nie posiada również danych dotyczących przekazania zimą 1939/1940 r. złota, złotych monet i papierów wartościowych ˝Devisenschutzkommando˝.

   Odnosząc się do roszczeń obywateli polskich - posiadaczy depozytów roszczeń z tytułu pozbawienia ich własności tych depozytów w wyniku przejęcia przez władze okupacyjne kont bankowych i papierów wartościowych, uprzejmie informuję, iż zgodnie z przekazanymi przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych informacjami zakres zrzeczenia władz polskich obejmował:

   - w wyniku deklaracji Rady Ministrów z dnia 23 sierpnia 1953 r. - straty wynikające z wojny i okupacji (reparacje wojenne),

   - w wyniku umowy z dnia 16 listopada 1972 r. w sprawie pomocy finansowej dla obywateli polskich, którzy byli ofiarami hitlerowskich eksperymentów pseudomedycznych - rezygnacja w imieniu obywateli z kierowania stosownych wniosków do Czerwonego Krzyża.

   Natomiast w porozumieniu z 16 października 1991 r. w sprawie wpłaty 500 mln marek na konto Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie wprowadzono zapis, że ˝Rząd RP nie będzie dochodził dalszych roszczeń obywateli polskich, które mogłyby wynikać w związku z prześladowaniem nazistowskim. Oba Rządy są zgodne co do tego, że nie powinno to oznaczać ograniczenia praw obywateli obu Państw˝.

   Przez zawarcie w dniu 12 września 1990 r. Traktatu o ostatecznej regulacji w stosunku do Niemiec, społeczność międzynarodowa uznała całość spraw wynikających z II wojny światowej za zamkniętą w stosunku między państwami. W tej sytuacji uznać należy, iż regulacja ta blokuje możliwość bezpośredniego podnoszenia roszczeń w imieniu obywateli polskich przez Rząd RP. Ocena ta jest zgodna ze stanowiskiem Rządu przekazanym w dniu 15 lipca br. do Sejmu w związku z pracami nad uchwałą w sprawie reparacji od Niemiec na rzecz Polski.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Andrzej Jacaszek

   Warszawa, dnia 20 października 2004 r.