IV kadencja

Interpelacja nr 10600

do ministra polityki społecznej

w sprawie interpretacji przez poszczególne oddziały ZUS przepisów ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej w zakresie umorzeń zobowiązań publicznoprawnych z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez płatnika

   Szanowna Pani Minister! W związku z wejściem w życie z dnia 21 maja br. ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej szereg publicznych szpitali ubiega się o skorzystanie z pomocy publicznej oraz restrukturyzacji finansowej. Publiczne zakłady opieki zdrowotnej mogą się ubiegać o pożyczkę ze Skarbu Państwa wyłącznie na zaspokojenie należności głównych z tytułu roszczeń pracowników wynikających z ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń - tzw. 203, spłatę należności z tytułu zobowiązań publicznoprawnych obejmujących zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenie emerytalne, składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne, spłatę należności z tytułu zobowiązań cywilnoprawnych objętych ugodą restrukturyzacyjną oraz pokrycia kosztów opłaty prowizyjnej na rzecz BGK z tytułu udzielenia pożyczki w imieniu Skarbu Państwa. Restrukturyzacja finansowa zakładów obejmuje, między innymi, znane na dzień 31 grudnia 2004 r. umorzenie zobowiązań publicznoprawnych powstałe w okresie od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 31 grudnia 2004 r. Umorzeniu podlegają zobowiązania publicznoprawne zakładów wraz z odsetkami z tytułu między innymi składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez płatnika oraz na Fundusz Pracy, z wyjątkiem składek na ubezpieczenie emerytalne. Problem w tym, iż ustawowy zapis art. 4 ustawy jest różnie interpretowany przez poszczególne Oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do zakresu ˝znanych˝ na dzień 31 grudnia 2004 r. zobowiązań publicznoprawnych - w tym przypadku z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez podatnika oraz na Fundusz Pracy, z wyjątkiem składek na ubezpieczenia emerytalne.

   Zdaniem Dyrektora SP ZOZ-ów z terenu woj. podlaskiego, wszelkie zobowiązania publicznoprawne, jak również wysokość indywidualnych roszczeń pracowników wynikających z art. 4a ustawy z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń, czyli z tytułu tzw. 203, były znane na dzień 31 grudnia 2004 r. Część Oddziałów ZUS w skali kraju uznaje taką interpretację, gdyż zobowiązania te powstały przed 31 grudnia 2004 r., zaś ich wykazanie ZUS-owi następuje z chwilą wystąpienia przez SP ZOZ do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o uzgodnienie, wynikającego z ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej, projektu programu restrukturyzacji wierzytelności publicznoprawnych. Wszelkie zobowiązania wykazuje Zakład Opieki Zdrowotnej, a nie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który poznaje zobowiązania z chwilą złożenia deklaracji przez zakład w związku z wypłatą wynagrodzeń. Tymczasem ZUS Oddział w Białymstoku, w przeciwieństwie do szeregu innych oddziałów w kraju, jest zdania, iż na dzień 31 grudnia 2004 r. zobowiązania z tytułu należnych składek od roszczeń pracowniczych z tytułu tzw. ustawy 203 nie są ˝znane˝. Taki stan rzeczy powoduje, iż samodzielne Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej w woj. podlaskim, ubiegające się o pożyczkę ze Skarbu Państwa, są pozbawione możliwości umorzenia składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez płatnika oraz na Fundusz Pracy, do przewidywanych wypłat ˝203˝. Dochodzi zatem do absurdu, polegającego na udzielaniu szpitalom ze Skarbu Państwa pożyczki, od której Oddział ZUS w Białymstoku nie umarzając ich w duchu ustawy, żądać będzie opłaty składek. Wobec takiego stanowiska Oddziału ZUS w Białymstoku podlaskie szpitale, które wskutek poprawek wprowadzonych przez Ministra Balickiego mogą liczyć na umorzenie jedynie do 50% kwot pożyczek, muszą dodatkowo w przeciwieństwie do szpitali z innych części kraju ponieść ogromny ciężar składek na ZUS, zamiast ich umorzenia, jak w przypadku szpitali w innych częściach kraju. W istniejących bardzo trudnych uwarunkowaniach ekonomicznych obciążanie szpitali dodatkowymi kosztami opłat składek na rzecz ZUS z tytułu realizacji roszczeń pracowników, przy konieczności późniejszych spłat udzielonych pożyczek, jest niedopuszczalne. Poziom dodatkowych kosztów, będących skutkiem interpretacji ustawy przez Białostocki Oddział ZUS, jakie muszą pokryć szpitale, kształtuje się na przykład w przypadku Szpitala Wojewódzkiego w Łomży na poziomie 594 635 zł, zaś np. Szpitala Ogólnego w Sejnach 120 tys. zł. Problem ten dotyczy wszystkich podlaskich szpitali poza tymi, które uprzednio uregulowały należności z tytułu ˝203˝.

   Licząc na zrozumienie Pani Minister znaczenia tego problemu dla bytu szpitali, jak również konieczności równego ich traktowania jako beneficjentów pomocy wynikającej z ustawy, oczekuję rozstrzygnięcia tego problemu w sposób ujednolicający kwestie umorzeń zobowiązań w sposób korzystny dla szpitali.

   Z poważaniem

   Poseł Wojciech Borzuchowski

   Zambrów, dnia 4 sierpnia 2005 r.