IV kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 3016

w sprawie organizacji pomocy państwa w dożywianiu dzieci z rodzin ubogich i patologicznych

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na zapytanie Pana Posła Jerzego Müllera w sprawie organizacji dystrybucji środków finansowych na realizację programu wspierania gmin w dożywianiu uczniów, przesłane przy piśmie SPS-0203-3016/04 z dnia 19 kwietnia br., wyjaśniam, co następuje:

   Zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (art. 17 ust. 1 pkt 14) do zadań własnych z zakresu pomocy społecznej o charakterze obowiązkowym realizowanych przez gminy należy dożywianie dzieci. Gminy, poprzez działania ośrodków pomocy społecznej, realizują to zadanie, wykupując najbiedniejszym dzieciom obiady w szkołach. Jednocześnie dostarczają posiłki osobom starszym i niepełnosprawnym, które nie mogą przygotować sobie posiłków i są pozbawione pomocy ze strony innych osób (art. 48 ust. 4), przekazując artykuły żywnościowe rodzinom najbiedniejszym lub przyznając zasiłki na ich zakup. Pomocą taką zajmują się również organizacje pozarządowe, jak Caritas, PCK, PKPS i wiele innych o charakterze lokalnym. Wszystkie współpracują w tym zakresie z lokalnymi ośrodkami pomocy społecznej.

   Dożywianie w szkołach było dotowane z budżetu państwa od 1996 roku, z tym że w roku 2002 po raz pierwszy realizowano to zadanie w ramach rządowego programu wspierania gmin w dożywianiu uczniów. Program kontynuowano w 2003 roku. Na ten cel budżet państwa przeznaczył w każdym roku kwotę 160 mln zł. Jednocześnie pragnę zaznaczyć, że w ramach programu z dożywiania mogły korzystać dzieci z rodzin, w których kryterium dochodowe nie przekraczało 200% kryterium dochodowego z ustawy o pomocy społecznej.

   W budżecie na rok 2004 środki wcześniej przeznaczone na realizację programu w zakresie wspierania gmin w dożywianiu uczniów zostały podzielone; 100 mln zł zostało włączone do kwoty przeznaczonej na zasiłki okresowe i pomoc w naturze, kwota 60 mln będzie przeznaczona na pomoc gminom w realizacji zadania dożywiania uczniów.

   Zakup produktów żywnościowych (posiłku) może być realizowany przez ośrodek pomocy społecznej w formie przyznania zasiłku celowego lub okresowego. Wydatki na zasiłki okresowe wzrosną w 2004 r. o ok. 200 mln zł, a z uwzględnieniem kwoty 100 mln zł z programu wspierania gmin w dożywianiu uczniów - o ok. 300 mln zł. Takiej dynamiki wzrostu na zasiłki nie odnotowano nigdy dotąd.

   Ten sposób dofinansowania zadania dożywiania ma ścisły związek z nową ustawą o pomocy społecznej, która wprowadziła gwarancję pomocy materialnej dla najuboższych z prawem do przeznaczania tych pieniędzy na najbardziej istotny dla konkretnej rodziny cel. Potrzeby żywnościowe rodzina będzie realizować w pierwszej kolejności, a więc nie może być mowy o odbieraniu pomocy w zaspokajaniu potrzeb żywieniowych. Taki sposób pomocy nie narusza niczyjej godności. Jeżeli jednak ośrodek pomocy społecznej odnotuje niewłaściwe wykorzystanie zasiłku, ustawa o pomocy społecznej daje możliwość bezpośredniego wykupienia posiłków dla dzieci (zgodnie z art. 48 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej).

   W najbliższym czasie zostaną podjęte decyzje w zakresie ustalenia kryteriów podziału środków zaplanowanych na dożywianie (60 mln złotych), o czym zostaną poinformowani wszyscy wojewodowie. Środki te zostaną uruchomione jeszcze w maju br.

   Mam nadzieję, że wszelkie decyzje i działania w zakresie pomocy społecznej zarówno samorządów lokalnych, jak i administracji rządowej będą miały na celu wspieranie osób i rodzin najbardziej potrzebujących, w tym dzieci, którym pomoc w formie posiłku wydawanego w szkołach jest bezwzględnie konieczna.

   Podsekretarz stanu

   Cezary Miżejewski

   Warszawa, dnia 7 maja 2004 r.