IV kadencja

Interpelacja nr 9511

do ministra polityki społecznej

w sprawie zmiany zasad przyznawania renty socjalnej przez ZUS na mocy ustawy o rencie socjalnej

   Szanowna Pani Minister! Zwracamy się do Pani w istotnej sprawie, do której zainspirowała nas wizyta w Biurze Poselskim w Łomży Pani Anny Jórz, matki Bogusławy Jórz, chorej na schizofremię, wskazując pewne błędne rozwiązania prawne dotyczące zasad przyznawania renty socjalnej.

   Bogusława Jórz jest obecnie osobą w wieku 29 lat, posiadającą grupę inwalidzką z uwagi na orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy wynikające ze wspomnianej choroby. Jednakże ZUS nie przyznał jej renty socjalnej w roku 1999, uznając jedynie częściową niezdolność do pracy. Lekarz orzecznik dokonał wówczas badania pod nieobecność opiekunów-rodziców, opierając się jedynie na kontakcie z chorą, która wmawiała wówczas wszystkim, że jest osobą zdrową, czemu uległ orzecznik, choć rzeczywistość była inna. Tymczasem chora z uwagi na stan zdrowia psychicznego, uważając się za zdrową, nie przyjmowała zalecanych leków, co znacznie pogorszyło stan jej zdrowia. Po orzeczeniu rodzice chorej będącej wówczas w wieku 24 lat odwołali się do Sądu, jednakże po uzyskaniu niekorzystnego wyroku nie złożyli apelacji, nie wiedząc o przysługującym im do niej prawie.

   Z uwagi na wciąż zły stan zdrowia córki został złożony kolejny wniosek o rentę socjalną w dniu 7 listopada 2003 r. do ZUS w Łomży. ZUS przyznał grupę inwalidzką, uznając całkowitą niezdolność do pracy na okres od 7 listopada 2003 do listopada 2005 r. ZUS odmówił jednak przyznania prawa do renty socjalnej decyzją odmowną (Nr DSR.334 059/SOC) z dnia 28 listopada 2003 r. Powodem odmowy stały się zapisy ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej - art. 4 ust. 4, które stanowią, że renta socjalna przysługuje w sytuacji, gdy całkowita niezdolność nastąpi przed 18 rokiem życia lub w trakcie nauki przed ukończeniem 25 roku życia lub w trakcie studiów doktoranckich. Choroba Bogusławy Jórz powstała w wieku 24 lat w trakcie kontynuowania nauki, jednakże wówczas nie uznano całkowitej niezdolności, a jedynie częściową, w dużej mierze za przyczyną chorej, która nieświadoma choroby psychicznej, wmawiała lekarzowi, że jest zdrowa, jak twierdzi jej matka.

   Drugi wniosek był rozpatrywany przez ZUS tuż po wejściu w życie ustawy o rencie socjalnej, gdy chora była w wieku powyżej 25 lat, mimo iż głęboki stan choroby wystąpił już przed tym wiekiem. Chora jest na utrzymaniu ojca rencisty i matki emerytki o niskich dochodach. Jej stan zdrowia wymaga ciągłej opieki i ciągłego zakupu kosztownych leków. Z uwagi na podeszły wiek rodziców i ich niskie dochody ich niepokój o przyszłość i źródło utrzymania córki jest w pełni uzasadniony. Opisany przypadek jest z pewnością niejednostkowy, może on dotyczyć wielu obywateli naszego kraju.

   Licząc na wrażliwość Pani Minister na problemy społeczne, kierujemy do Pani następujące pytania:

   1. Czy zapisy ustawy o rencie socjalnej zakładające możliwość jej przyznania jedynie w sytuacji, gdy całkowita niezdolność wystąpi przed 18 rokiem życia lub w trakcie kontynuowania nauki przed ukończeniem 25 roku życia lub w trakcie przewodu doktorskiego nie pozbawiają w nieuzasadniony sposób osób niepełnosprawnych żadnego z tych kryteriów możliwości uzyskania renty socjalnej jak w opisanym przypadku?

   2. Czy wobec powyższego widzi Pani Minister potrzebę zmiany przepisów ustawy o rencie socjalnej w tym zakresie?

   3. Czy istnieje możliwość pomocy finansowej osobom będącym w sytuacji jak pani Bogusława Jórz wobec zaistniałych faktów i jej stanu zdrowia?

   4. Jakie ma być źródło utrzymania Bogusławy Jórz i innych osób znajdujących się w podobnej sytuacji wobec niskich dochodów rodziców-opiekunów, ich podeszłego wieku oraz wysokich kosztów leczenia?

   5. Czy istnieje jakakolwiek możliwość przyznania renty socjalnej chorej w takim przypadku?

   Posłowie Wojciech Borzuchowski

   i Józef Fortuna

   Zambrów, dnia 24 lutego 2005 r.