IV kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra -

na interpelację nr 3844

w sprawie objęcia podatkiem VAT usług ustawowo zwolnionych na przykładzie najmu

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z pismem nr SPS-0202-3844/03 z dnia 26 maja 2003 r., przy którym została przekazana interpelacja Posłanki Pani Barbary Marianowskiej w sprawie wynajmowania nieruchomości na cele niemieszkalne, uprzejmie informuję i wyjaśniam, co następuje.

   1. Przepisem art. 54 ust. 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (DzU nr 11, poz. 50, z późn. zm.) Minister Finansów został zobowiązany (a nie upoważniony) do ogłoszenia w uzgodnieniu z Prezesem Głównego Urzędu Statystycznego załączników do ww. ustawy z uwzględnieniem nomenklatury, wynikającej z nowych klasyfikacji statystycznych. Ogłoszenie to przybrało formalnie postać obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 31 marca 1995 r. w sprawie ogłoszenia załączników do ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym z uwzględnieniem nomenklatury wynikającej z Klasyfikacji Wyrobów i Usług w zakresie usług (DzU nr 44, poz. 231).

   Minister Finansów został w drodze ustawowej zobowiązany do wydania i opublikowania omawianego obwieszczenia. Wydanie tego aktu bowiem nie mieści się formalnie w statutowym zakresie uprawnień Ministra Finansów określonym w ustawie z dnia 29 grudnia 1982 r. o urzędzie Ministra Finansów oraz urzędach i izbach skarbowych (tekst jednolity DzU z 1994 r. nr 106, poz. 511 ze zm.).

   Z formalnego punktu widzenia nieprecyzyjne jest zatem zawarte w powołanym w interpelacji wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 marca 2001 r. nr N III S.A. 191/00, utożsamienie przez Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązania Ministra Finansów w porozumieniu z Prezesem GUS do ogłoszenia załączników do ww. ustawy, z upoważnieniem Ministra Finansów do ogłoszenia tych załączników (cytuję): ˝Z art. 54 ust. 3 ustawy o VAT wynika, że w przypadku wprowadzenia nowych klasyfikacji towarów i usług, o których mowa w ust. 1 (a więc klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce państwowej - dopisek sądu), zobowiązuje się ministra finansów w porozumieniu z prezesem Głównego Urzędu Statystycznego do ogłoszenia załączników do ustawy z uwzględnieniem nomenklatury wynikającej z nowych klasyfikacji. Biorąc pod uwagę, że upoważnienie do oznaczało faktycznie...˝.

   2. W uzasadnieniu do wyroku z dnia 3 kwietnia 2001 r., sygn. akt K32/99 (OTK 2001/3/53), Trybunał Konstytucyjny istotnie stwierdził, iż (cytuję): ˝minister finansów, wprowadzając do obwieszczenia ust. 2, przekroczył kompetencję, wynikającą z upoważnienia ustawowego wyrażonego w art. 54 ust. 3 kwestionowanej ustawy. W stosunku do ust. 2 obwieszczenia uzasadniony byłby wniosek o stwierdzenie niezgodności z art. 7 Konstytucji˝, niemniej jednak w tym samym wyroku stwierdził również, że (cytuję): ˝powołane obwieszczenie Ministra Finansów, zwłaszcza zaś cytowany jego ustęp 2, miały wyraźnie na celu uniezależnienie stawek podatkowych od fluktuacji przepisów statystycznych, a zatem zmierzały do stabilizacji podatku od towarów i usług˝.

   W ocenie Ministra Finansów zatem, o ile z jednej strony Trybunał Konstytucyjny doszukał się w ust. 2 przedmiotowego obwieszczenia przekroczenia kompetencji Ministra Finansów, wynikającej z upoważnienia ustawowego, wyrażonego (zdaniem Trybunału) w art. 54 ust. 3 cyt. wyżej ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, o tyle z drugiej strony niewąptliwie uznał, iż przekroczenie to miało wyraźnie na celu uniezależnienie (wysokości) stawek podatku VAT od fluktuacji przepisów statystycznych, a jego celem była przede wszystkim stabilizacja podatku od towarów i usług.

   Kwestionowany w interpelacji ust. 2 cyt. wyżej obwieszczenia Ministra Finansów nie stanowi bowiem w istocie normy prawnej w rozumieniu powszechnie uznanym i stosowanym w doktrynie prawa, mając wyłącznie charakter technicznej instrukcji albo informacji (wskazówki) metodologicznej, adresowanej zarówno do podatników, jak i do organów skarbowych, z której jednoznacznie wynika, iż jakiekolwiek zmiany nomenklatury wynikającej z zarządzenia nr 47 Prezesa GUS z dnia 29 grudnia 1993 r. w sprawie Klasyfikacji Wyrobów i Usług nie mogą mieć w praktyce wpływu na zmiany wysokości opodatkowania podatkiem VAT po dniu 31.03.1995 r. Ww. obwieszczenie nie tworzyło zatem w istocie rzeczy normy prawa podatkowego, ale poprzez swój instruktażowo-informacyjny charakter miało na celu wyłącznie ułatwienie jego prawidłowego stosowania.

   Można zatem bez wątpienia przyjąć, iż kwestionowany w nadesłanej interpelacji ust. 2 obwieszczenia działa de facto w dobrze rozumianym interesie podatników oraz w celu długookresowej stabilizacji prawa podatkowego. Należy również wyraźnie podkreślić, że zamieszczenie w obwieszczeniu ww. ust. 2 nie zmienia faktu, że Minister Finansów nie był upoważniony na podstawie art. 54 ust. 3 ustawy do ogłoszenia załączników do ustawy, powodując przy tym jakiekolwiek zmiany stawek podatku przyjętych wcześniej przez Parlament. Oznacza to de facto, że tak czy inaczej stawki te musiały pozostać na niezmienionym poziomie, a zatem takim, które odnosiły się do towarów i usług o określonych kodach SWW i KU. Tym samym wskazany w interpelacji ust. 2 obwieszczenia niejako wskazywał podatnikom na powyższe.

   3. Do Urzędu Skarbowego Warszawa Ursynów złożone zostały zapytania w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług wynajmu nieruchomości na cele mieszkalne oraz 32 m2 powierzchni użytkowej budynku na siedzibę spółki, na które ww. Urząd udzielił szczegółowych wyjaśnień. W ocenie Ministra Finansów udzielone odpowiedzie były merytorycznie prawidłowe.

   Zgodnie z poz. 10 załącznika Nr 2 do ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (DzU nr 11, poz. 50, z późn. zmian.) świadczenie ˝usług w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe˝ (ex 70.20.11), jest zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT. Przepis powyższy nie odnosi się przy tym, w jakiej części lokal miałby być wynajmowany na cele inne niż mieszkaniowe, aby nie stosowało się do tego najmu zwolnienia. Tym samym jakiekolwiek przeznaczenie lokalu na cele inne niż mieszkaniowe nie daje podstaw do stosowania zwolnienia.

   W nadesłanej interpelacji Pani Poseł na str. 1 stwierdza, iż wynajmowana nieruchomość mieszkalna (budynek) stanowi w całości wynajmowany lokal mieszkalny, natomiast na str. 3 jest mowa o ˝usługach w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze niemieszkalnym, stanowiących majątek własny˝ (PKWiU 70.20.12), jako o usługach zwolnionych od podatku VAT. Należy tu zdecydowanie podkreślić, iż wbrew twierdzeniu zawartemu w nadesłanej interpelacji ˝usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze niemieszkalnym, stanowiących majątek własny˝ (PKWiU 70.20.12) nie należą do wykazu usług, zawartych w załączniku nr 2 do cyt. wyżej ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, których świadczenie jest zwolnione od podatku VAT.

   Należy przy tym podkreślić (o czym również informował w swoich pismach Urząd Skarbowy Warszawa Ursynów), że zgodnie ze stanowiskiem organów statystycznych wynajem lokali (nieruchomości) na cele niemieszkalne, np. biura, w budynkach mieszkalnych, mieści się w grupowaniu PKWiU i KWiU 70.20.12. Usługi mieszczące się w grupowaniu 70.20.12 nie były wymienione w załączniku nr 2 do ustawy, ogłoszonym ww. obwieszczeniem Ministra Finansów. Niezależnie więc od treści ust. 2 tego obwieszczenia podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT wg stawki 22% i nadal podlegają opodatkowaniu w tej samej wysokości.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Elżbieta Mucha

   Warszawa, dnia 12 sierpnia 2003 r.