IV kadencja
Odpowiedź ministra spraw zagranicznych
na interpelację nr 1020
w sprawie wprowadzonej przez Słowację nowej ustawy o pobycie cudzoziemców i jej konsekwencjach dla obywateli polskich
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację pana posła Edward Płonki z dnia 27 marca 2002 r. w sprawie wprowadzonej przez Radę Narodową Republiki Słowackiej ustawy o pobycie cudzoziemców z 13 grudnia 2001 r., która obowiązuje od 1 kwietnia 2002 r., uprzejmie informuję, że reguluje ona m.in. kwestie związane z wjazdem i pobytem cudzoziemców na terytorium Słowacji oraz określa zasady postępowania słowackiej Straży Granicznej i Policji ds. Cudzoziemców.
Ustawa ta zawiera w § 4 część II zapis stanowiący, że cudzoziemiec jest zobowiązany na prośbę funkcjonariusza słowackiej Straży Granicznej okazać potwierdzenie wykupienia ubezpieczenia zdrowotnego oraz środki finansowe na każdy dzień pobytu. Ich wysokość określono w walucie wymienialnej na poziomie połowy minimalnej miesięcznej pensji na Słowacji, co stanowi równowartość ok. 50 USD. Od osoby poniżej 16 roku życia wymagana jest połowa tej kwoty.
W kwestii wymogu ubezpieczeń zdrowotnych Ambasada RP w Bratysławie, która na polecenie MSZ zwróciła się do władz słowackich, uzyskała pisemne zapewnienie, że ze względu na obowiązującą umowę o współpracy w dziedzinie socjalnej między Polską a Czechosłowacją, podpisaną w Warszawie 5 kwietnia 1948 r., nie będzie wymagane od obywateli polskich poświadczenie wykupienia ubezpieczenia zdrowotnego i nie będzie to powodem odmowy wjazdu na terytorium Słowacji. Dotyczy to również tranzytu przez ten kraj.
Jeżeli chodzi natomiast o wymóg posiadania określonej sumy pieniędzy na każdy dzień pobytu, należy wskazać, że obowiązywał on w poprzednich uregulowaniach słowackich. Obecna zmiana polega na podniesieniu wysokości wymaganej kwoty (dotychczas wynosiła 15 USD).
Analogiczne uregulowania funkcjonują w państwach Unii Europejskiej, w których co roku ustala się średnią stawkę kosztów utrzymania cudzoziemca na jeden dzień pobytu, zgodnie z postanowieniami porozumienia z Schengen. Stawka ta jest porównywalna ze słowacką. Podobnie jest też w Polsce. Zgodnie z rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 17 czerwca 1998 r. (DzU nr 90, poz. 574) ˝Wielkość środków na wjazd i pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określa się: dla osób powyżej 16 roku życia - na kwotę 100 zł na każdy dzień pobytu, nie mniej jednak niż 500 zł˝.
W pierwszych dniach obowiązywania ustawy Wydział Konsularny Ambasady RP w Bratysławie odnotował sporadyczne przypadki stosowania wymogu posiadania środków finansowych w stosunku do obywateli polskich. Po interwencjach placówki w tej sprawie sytuacja powróciła do stanu deklarowanego przez władze słowackie, iż od obywateli RP nie będzie się zazwyczaj wymagać okazania wymienionych kwot (wyjaśnienia pisemne słowackiego dyrektora Straży Granicznej i Policji ds. Cudzoziemców). Ambasada RP w Bratysławie monitoruje sytuację na przejściach granicznych ze Słowacją i będzie podejmowała bezzwłocznie interwencje w przypadku stwierdzenia utrudnień w podróżach Polaków.
W przypadku zastosowania przez władze słowackie restrykcyjnych wymogów finansowych wobec osób zamieszkałych na terenach przygranicznych, które przekraczają granicę na podstawie umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowacką z dnia 6 grudnia 1996 r. o małym ruchu granicznym, zostaną podjęte w trybie pilnym rozmowy ze stroną słowacką. Sygnałów świadczących o takim postępowaniu władz słowackich MSZ dotychczas nie otrzymało.
Łączę wyrazy szacunku
Minister
Włodzimierz Cimoszewicz
Warszawa, dnia 25 kwietnia 2002 r.