IV kadencja

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury

na interpelację nr 904

w sprawie rewaloryzacji wkładów mieszkaniowych w spółdzielniach mieszkaniowych

   Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację panów posłów: Przemysława Gosiewskiego i Zbigniewa Ziobro w sprawie rewaloryzacji wkładów mieszkaniowych w spółdzielniach mieszkaniowych, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:

   Do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (DzU z 2001 r. nr 4, poz. 27, z późn. zm.), tj. do dnia 23 kwietnia 2001 r., znajdujące się na kontach spółdzielni mieszkaniowych środki finansowe wniesione na poczet wkładów mieszkaniowych lub budowlanych, a pochodzące z pożyczek Zakładowego Funduszu Mieszkaniowego nie były waloryzowane.

   Przekazane środki ZFM przeznaczone na finansowanie budownictwa mieszkaniowego dla pracowników były lokowane na koncie spółdzielni mieszkaniowych, a nie na książeczkach mieszkaniowych PKO - co uniemożliwiało korzystanie z oprocentowania i gwarancji, które przysługiwały gromadzonym wkładom na tych książeczkach.

   Powyższe wynikało z trybu administracyjno-nakazowego realizowanego do drugiej połowy 1988 r. dyspozycjami Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego lub Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego.

   W wyniku starań byłego Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego:

   - o dopuszczenie możliwości przekazywania z rachunku bankowego spółdzielni mieszkaniowych spłaconych pożyczek z ZFM na mieszkaniowe książeczki PKO kandydatów i członków oczekujących na przydział mieszkania spółdzielczego,

   - o objęcie gwarancją państwa realnej wartości nadwyżek wkładów zamrożonych uchwałą nr 156 Rady Ministrów z 14 listopada 1983 r. zmieniającą uchwałę w sprawie zasad realizacji i finansowania budownictwa mieszkaniowego (MP nr 38, poz. 220) i zarządzeniem prezesa NBP z 21 kwietnia 1983 r. w sprawie zasad i warunków gromadzenia przez ludność środków własnych na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych (MP nr 14, poz. 83, z późn. zm.) względnie uchylenie tych przepisów, stwarzając możliwość wypłacenia członkom tych nadwyżek, jako że stanowią ich własność.

   Ministerstwo Finansów poinformowało, że przeniesienie środków pochodzących ze spłaconych pożyczek ZFM na rachunki lokat terminowych lub wypłacenie ich członkom w celu umieszczenia na mieszkaniowych książeczkach PKO należy do wyłącznej kompetencji spółdzielni mieszkaniowych.

   W drugiej połowie 1988 r. o powyższym zarząd byłego Centralnego Związku Spółdzielni Mieszkaniowych poinformował spółdzielnie mieszkaniowe. Decyzje te powodowały, że środki gromadzone na kontach spółdzielni mogły być ulokowane na oprocentowanych kontach lokat bankowych bądź wypłacone członkom z pisemnym ich zobowiązaniem wpłacenia na książeczkę mieszkaniową PKO.

   Tak więc dopiero od 1988 r. wpłacone do spółdzielni na konto wkładu środki mogły być powiększone o wysokość oprocentowania rachunku bankowego, na którym ulokowano te środki.

   W związku z powyższym nie znajduje uzasadnienia w unormowaniach prawnych, aby w okresie przejściowym środki finansowe będące na kontach spółdzielni były waloryzowane w związku z wypłaceniem wkładu w przypadku rezygnacji z ubiegania się o mieszkanie spółdzielcze. Waloryzacji podlegały jedynie wkłady mieszkaniowe i budowlane zwracane członkom w związku z wygaśnięciem ich praw do mieszkań spółdzielczych.

   Potwierdzeniem powyższego jest art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (DzU nr 55, poz. 321), który wyraźnie zastrzega możliwość sądowej waloryzacji, czyli dochodzenia na podstawie art. 358¹ K.c. zmiany wysokości lub sposobu świadczenia ze względu na to, iż możliwość sądowej waloryzacji nie dotyczy kredytów bankowych oraz kwot zdeponowanych na rachunkach bankowych, jak również kredytów i pożyczek o charakterze socjalnym. Zasada ta znajduje uzasadnienie w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 1997 r. sygn. akt III CZP 52/97.

   W świetle przedstawionego stanu prawnego uprzejmie wyjaśniam panom posłom, że do 23 kwietnia 2001 r. waloryzacji podlegały jedynie wkłady mieszkaniowe i budowlane zwracane członkom w związku z wygaśnięciem ich praw do mieszkań spółdzielczych, natomiast nie podlegały tej waloryzacji wkłady zwracane członkom w przypadku rezygnacji z ubiegania się o mieszkanie spółdzielcze.

   Dopiero od dnia wejścia w życie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, tj. od dnia 24 kwietnia 2001 r., wymóg waloryzowania wkładu mieszkaniowego obowiązuje w rozliczeniach finansowych pomiędzy spółdzielnią a jej członkami; nie tylko w wypadku przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu we własność, ale również w każdym wypadku wygaśnięcia prawa do lokalu oraz wygaśnięcia roszczeń o ustanowienie takiego prawa.

   Zgodnie z art. 15 ust. 6 ww. ustawy od dnia 24 kwietnia 2001 r. spółdzielnie zwracają osobom rezygnującym z ubiegania się o mieszkanie wniesione wkłady zwaloryzowane wg regulacji zawartej w art. 11 ust. 2 ustawy.

   Z wyrazami szacunku

   Podsekretarz stanu

   Marek Bryx

   Warszawa, dnia 5 kwietnia 2002 r.