IV kadencja
Interpelacja nr 8597
do ministra zdrowia
w sprawie dopuszczenia do obrotu i stosowania w Polsce szczepionek produkowanych z użyciem komórek diploidalnych ludzkich pochodzenia płodowego
Szanowny Panie Ministrze! W Polsce nadal stosowane są szczepionki produkowane w oparciu o komponenty pochodzące z ciał dzieci zabitych przed narodzeniem. Szczepionki skojarzone przeciw odrze, śwince i różyczce, wytwarzane z użyciem linii komórek ludzkich, od 2004 r. są stosowane w ramach szczepień obowiązkowych. Powołując się m.in. na unijne ustawodawstwo, resort zdrowia nie widzi przeciwwskazań do funkcjonowania takich szczepionek na polskim rynku. Ministerstwo Zdrowia przyznało, że w Polsce są dopuszczone do obrotu i stosowania szczepionki produkowane z użyciem hodowli linii komórek diploidalnych ludzkich pochodzenia płodowego. Mowa o szczepionkach przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A - Havrix (producent GlaxoSmithKline) i Vaqta (producent MSD) wytwarzanych z użyciem linii komórek MRC-5 oraz szczepionkach skojarzonych przeciwko odrze, śwince i różyczce MMR II (producent MSD) i PRIORIX (producent GlaxoSmithKline), które są wytwarzane z użyciem linii komórek WI-38. Szczepionki przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A są szczepionkami zalecanymi, czyli ich stosowanie jest dobrowolne, zaś szczepionki skojarzone przeciw odrze, śwince i różyczce od 2004 r. są stosowane w ramach szczepień obowiązkowych. Obecnie minister zdrowia zakupił szczepionkę Priorix. Jak poinformowano nas w resorcie zdrowia, linie komórkowe, z użyciem których produkowane są funkcjonujące na naszym rynku szczepionki, ˝wywodzą się z pojedynczych komórek pobranych w latach 60. z płodów ludzkich, a następnie przechowywanych i mnożonych w bankach tkanek˝. MRC-5 i WI-38 - to linie komórkowe uzyskane w Stanach Zjednoczonych i w Anglii na bazie komórek pobranych w latach 60. minionego stulecia z ciał kilkunastotygodniowych dzieci zabitych w wyniku tzw. aborcji. Jednak specjaliści są zgodni, że wirusy można hodować również na liniach komórkowych, które można pobierać od dorosłego człowieka bądź z krwi pępowinowej, lecz w początkowej fazie komórki pobrane od płodu lepiej i szybciej rosną i namnażają się. Z czasem potencjał tych komórek maleje. Po raz kolejny powraca w ten sposób problem etyczności instrumentalnego wykorzystywania najsłabszych dla dobra silniejszych. Nie wszystko, co dopuszcza prawo i ˝regulacje unijne˝, jest bowiem godziwe. - Pozbawienie człowieka życia w celu pozyskania materiału biotechnologicznego dla korzyści innych ludzi jest nieetyczne, gdyż oznacza instrumentalne traktowanie człowieka. Firmy farmaceutyczne mają obowiązek w przystępny sposób poinformować, z jakiego źródła pochodzi dany materiał użyty do wytworzenia szczepionki. Producenci najczęściej enigmatycznie informują nabywców, że szczepionka została sporządzona na bazie diploidalnych komórek ludzkich. Firmy farmaceutyczne powinny umieszczać dokładną informację, czy źródłem pozyskania komórek był ludzki embrion, czy np. krew pępowinowa.
Wobec powyższego pytam Pana Ministra:
1. Czy nie uważa Pan Minister, że pozbawienie człowieka życia w celu pozyskania materiału biotechnologicznego dla korzyści innych ludzi jest nieetyczne, gdyż oznacza instrumentalne traktowanie człowieka?
2. Czy Ministerstwo Zdrowia zobowiąże firmy farmaceutyczne do przystępnego poinformowania, z jakiego źródła pochodzi dany materiał użyty do wytwarzania szczepionki?
3. Czy Ministerstwo Zdrowia udostępni na rynku polskim jako alternatywę takie szczepionki, dla których źródłem pozyskania komórek byłaby krew pępowinowa a nie ludzki embrion?
4. Czy Ministerstwo Zdrowia wycofa szczepionki, dla których źródłem pozyskania komórek był ludzki embrion?
Z poważaniem
Poseł Anna Sobecka
Toruń, dnia 27 października 2004 r.